'Het is nu echt pionieren'

Hoogendijk: 'Als KAVB organiseren we de onderzoeksprogramma's voor de verschillende bloembolgewassen via onze productgroepen. Zo heeft de Productgroep Lelie het Leliefonds opgezet en is de Productgroep Zantedeschia verantwoordelijk voor het Zantedeschia Onderzoeksfonds.

'Voor de fondsen kunnen telers van die gewassen zich vrijwillig aanmelden, ook niet-KAVB-leden. De aanmelders betalen een bedrag per hectare of naar gelang het aantal stelen in het geval van broeierijen.'

Crowdfunding

Inmiddels zijn er vanuit de KAVB nog geen voorstellen om 'overkoepelende' onderzoeken op te zetten. 'Daar kijken we nog naar', aldus Hoogendijk. Wel heeft de KAVB in mei dit jaar een onderzoeksproject gefinancierd door middel van crowdfunding.

'Breed opgezet, voor zowel tulpen, irissen, narcissen als hyacinten', zegt de KAVB-adjunct-directeur. Het gaat om onderzoek naar het reinigen van bloembollen. Deze campagne bracht 30.000 euro op, waarvan de helft voor rekening van crowdfunding kwam, de andere helft werd binnengehaald via kennisvouchers vanuit de MIT-regeling (MKB Innovatiestimulering Topsectoren). Het onderzoek vindt deels plaats bij de bedrijven zelf.

Grote betrokkenheid

'We zijn er zeer tevreden over. Het creëert een grote betrokkenheid bij de bedrijven en het onderzoek wordt heel dicht op de praktijk uitgevoerd. Het enige minder positieve is dat telers in het verleden via het PT een grote heffing kregen opgelegd. Dan waren ze er in één keer vanaf. Nu worden telers meerdere keren per jaar benaderd om financiële steun voor onderzoek. Daar moeten ze aan wennen.'

Zoals ook de KAVB heeft bedacht dat het niet slim is om zes keer per jaar met een crowdfundingplan te komen. De toekomst is wat Hoogendijk betreft dan ook kleine, vrijwillige collectieven.

Beter coördinatie

'Het is nu, na het opheffen van het PT, nog echt pionieren. Vroeger was er een grote schep met geld beschikbaar voor onderzoek, nu zijn er meerdere stromen. Dat vraagt meer en betere coördinatie. Voor ons is het dan zaak om verdubbelaars of verdriedubbelaars te vinden, bijvoorbeeld via subsidies.'

Want de KAVB merkt dat de schep subsidiegeld nog maar een klein schepje is. Hoogendijk: 'In de tijd van het PT was er vanuit de hele bloembollenteelt een afdracht van zo'n vier miljoen euro per jaar, zo'n 200 euro per hectare. Dat is dit jaar vanuit de teelt - via de fondsen - nog maar ruim één miljoen. Dat betekent dat onderzoeken voor de lange termijn in het geding komen.'

'Eigen' hoogleraar

Daar ligt echt een uitdaging, vindt Hoogendijk. Als voorbeeld noemt hij het behoud van de 'eigen' hoogleraar in Wageningen, Richard Immink. Deze doet, samen met een team van assistenten in opleiding, onderzoek naar bloembollen. De helft van de kosten zijn voor rekening van de KAVB, de andere helft betaalt de overheid.

'Hij is aangenomen voor vijf jaar. We zijn nu halverwege, willen graag doorgaan, maar moeten wel de helft ophoesten. Daar zijn we druk mee bezig.'

Netwerkfunctie

Het zijn deze ontwikkelingen die een andere rol van de KAVB vergen. Hoogendijk: 'De rol van de KAVB is meer verbindend: mensen en partijen bij elkaar brengen. Ik het verleden was het zo: er kwam geld binnen, de kennis zat hier. Dat is nu omgedraaid. De kennis zit nu bij de telers en onze rol is van een kennisfunctie veranderd naar een netwerkfunctie.’

• Lees alle reacties van de specialisten in Dossier Praktijkonderzoek