'Nu is alles veel meer versnipperd'

Proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat faciliteert onderzoek en demonstraties in akkerbouw- en groentegewassen en verzorgt voor derden aanleg en onderhoud van proefvelden.

Het bedrijf speelt in op de, zoals ze het zelf op haar website noemt, 'meer marktgerichte ontwikkelingen in de landbouw', zeker na het verdwijnen van de productschappen. Dit vraagt volgens Rusthoeve een meer ketengeoriënteerde manier van samenwerken.

UIKC

Zij heeft dit onder meer vormgegeven door voor uien een samenwerkingsverband op te richten met DLV-Plant onder de naam UIKC (Uien Innovatie en Kenniscentrum). In vlas werkte het al eerder samen, sinds 2009, met een Franse en een Belgische onderzoeksstation. En daarnaast was Rusthoeve bijvoorbeeld betrokken bij het oprichten van de Pootaardappel Academie Zuidwest Nederland.

Ook bij Rusthoeve merkten ze de effecten op de onderzoeksportefeuille door het wegvallen van de productschappen, goed voor ongeveer een kwart van de omzet.

Sam de Vlieger, bedrijfsleider van de proefboerderij: 'Het is lastig om die portefeuille goed gevuld te houden. Mede ook omdat je nu in feite meerdere loketten moet bezoeken om onderzoeken binnen te krijgen. Vroeger ging je bij wijze van spreken alleen naar het Productschap Akkerbouw, nu is alles veel meer versnipperd.'

Behoorlijke dip

Die overgang leverde het eerste jaar een behoorlijke dip op, maar dat gat is inmiddels grotendeels gedicht. Het aantal onderzoeken neemt toe, maar zijn kleiner omdat het productschap vaak onderzoeken bundelde. Die versplintering, zo signaleert De Vlieger, gaat vooral ten koste van onafhankelijk onderzoek.

'Tja, het is nu eenmaal zo: de betaler bepaalt', stelt hij nuchter. Al zijn er ook weer lichtpuntjes. De Vlieger: 'De graszaadteelt en het UIKC zijn goed georganiseerd en daarin vindt nog steeds sectoraal, onafhankelijk onderzoek plaats. Vlas idem dito, maar loopt nog iets achter.'

EU-projecten

Door het belang van de landbouw voor Zeeland krijgt de Rusthoeve nog een bijdrage van de provincie en draaien ze meer EU-projecten. Maar het is de terugloop in onafhankelijk onderzoek die De Vlieger zorgen baart.

'Je krijgt nu toch vaker gekleurd onderzoek. We krijgen bijvoorbeeld onderzoeksopdrachten van chemiebedrijven, maar dat onderzoek laat niet de werking van hun producten in vergelijking met middelen van de concurrenten zien. Dat soort onderzoek was vaak een productschapszaak en dat is nu allemaal weggevallen. Dat is toch een probleem voor de akkerbouw.'

• Lees alle reacties van de specialisten in Dossier Praktijkonderzoek