Optimalisatie van voerwinst én fosfaat

Pieter StokkermansOok productmanager Robert Meijer van ForFarmers constateert deze trend. Wel merkt hij dat er sprake is van optimalisatie. ‘Levert die laatste kilo melk meer op dan die kost.’
Efficiëntie speelt daarbij een belangrijke rol. Meijer signaleert mede op basis van resultaten uit Melk€fficiënt dat die efficiëntie in bedrijfsvoering verband houdt met fosfaatefficiëntie en voerwinst. ‘Wat goed is voor de voerwinst, is vaak ook goed voor de melkproductie per kilo fosfaat.’
In het project ‘Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers’ gingen 250 melkveehouders aan de slag met de Kringloopwijzer. Bij deze bedrijven kwam de melkproductie per kilo in mest geproduceerd fosfaat, een nieuwe kengetal, gemiddeld op 185 kilo uit. De spreiding was echter groot. ForFarmers onderzocht daarom ook waarin de 25 procent bedrijven die het laagst scoorden verschilden van de 25 procent bedrijven die het hoogst scoorden.
Volgens Meijer komen die verschillen door een groot aantal management- en voerkeuzes. ‘Grofweg hebben het aantal stuks jongvee, de melkproductie per koe en de fosforbenutting in het voer de grootste invloed op dit kengetal. Daarbij komt dat ondernemers graag zo veel mogelijk melk willen produceren tegen zo min mogelijk kosten. Door het verbeteren van de fosfaatefficiëntie krijgen ze straks met de fosfaatrechten extra ruimte om koeien te houden bij dezelfde fosfaatproductie.’

Minder jongvee

Zo houden de bedrijven met de hoogste fosfaatbenutting bijvoorbeeld minder jongvee aan. Aangezien jongveeopfok geld kost, geldt hiervoor dat de besparing op het aantal stuks jongvee ook goed is voor de portemonnee van de melkveehouder.
Uit de gegevens van deze Kringloopwijzers blijkt dat twee stuks jongvee per tien melkkoeien minder winst opleveren van 10 kilo melk per kilo fosfaat. Niet verwonderlijk, vindt Meijer. ‘Bij de focus op melkproductie per kilo fosfaat gaat het ook om het aantal niet melkproducerende dieren zo veel mogelijk te beperken.’
Datzelfde geldt voor de melkproductie per koe. ‘Deze is te verhogen door de vruchtbaarheid van de koeien te verbeteren. De laatste twintig jaar liep de tussenkalftijd telkens op. In de melkquotumperiode was er nauwelijks een prikkel om scherp op vruchtbaarheid in te zetten. Je ziet dat dit jaar die tussenkalftijd voor het eerst daalt.’
Als vuistregel houdt Meijer aan dat 1.000 kilo extra melk per koe per jaar neerkomt op 15 kilo meer melk per kilo fosfaat. ‘Er zijn verschillende voerconcepten, waarbij op productie kan worden gestuurd, bijvoorbeeld door aan de start meer energie te geven via een hogere krachtvoergift. Hiervoor heeft ForFarmers krachtvoeders ontwikkeld die tot 15 kilo per koe per dag kunnen worden gevoerd. Daarmee is op een verantwoorde manier een hogere melkproductie te realiseren met gezonde koeien.’
Met goed management tijdens de transitieperiode is het verschil tussen optimaal en niet optimaal management 500 tot 1.000 kilo melk in de volgende lactatie, schat Meijer in. Naast het werken aan een hoge piekproductie speelt het juiste rantsoen in de tweede helft van de lactatie een belangrijke rol om de koe op productie te houden.
‘Denk daarbij vooral aan de eiwit-energieverhouding in het rantsoen. Ga niet te krap in het eiwitaanbod zitten, want anders gaat de melkproductie onderuit en gaat de koe vervetten.’
Het kritisch kijken naar de fosfaatbenutting is goed voor de melkproductie per kilo fosfaat. ‘Een 2 procent betere fosforbenutting komt overeen met 20 kilo meer melk per kilo fosfaat. Op de meeste bedrijven zit er nog genoeg ruimte tussen de fosforbehoefte van de dieren en wat via het rantsoen wordt aangeboden.’