Melkprijsgarantie voor stukje zekerheid

René Luijmesachtergrond
Met een melkprijsgarantiecertificaat kunnen melkveehouders zich indekken tegen schommelende en lage melkprijzen. 'De belangstelling is groot', vertelt Elshof. Dit komt door de onzekerheid op de zuivelmarkt. De melkprijzen staan onder druk en het vertrouwen van melkveehouders in de markt neemt af.
DTO is naar eigen zeggen de enige in Nederland en in Europa die een melkprijsgarantiecertificaat biedt gerelateerd aan de prijs van rauwe melk. Dit kan sinds 2010. Volgens Elshof is in de afgelopen paar jaar 100 tot 200 miljoen kilo melk omgezet. Het gaat om vier- tot vijfhonderd melkveehouders.
Als melkveehouders verwachten dat de melkprijs onderuitgaat, dan kunnen ze hun melkprijs zes maanden tot een jaar vastzetten met een melkprijsgarantiecertificaat. Op deze manier kunnen zij zich indekken tegen risico's van de zuivelmarkt. 'Stel dat je niet onder de 31 of 32 cent wilt leveren, dan kun je de melkprijs voor bijvoorbeeld een half jaar vastleggen. Dat bepaal je zelf als ondernemer', legt Elshof uit.

Garantieprijs

De melkveehouder levert bij het systeem de melk aan zijn eigen zuivelonderneming. Hij krijgt daarvoor een melkprijs. DTO verrekent maandelijks de afgesproken vaste melkprijs met de garantieprijs van Royal FrieslandCampina (RFC). Als de vaste melkprijs boven de garantieprijs ligt, dan krijgt de melkveehouder het verschil uitbetaald; als de vaste melkprijs lager is dan de garantieprijs, dan betaalt hij het verschil.
DTO kan niet lukraak melkprijsgarantiecertificaten uitgeven. 'Het begint bij de zuivelverwerker', stelt Elshof. Deze moet eerst een prijsafspraak voor een bepaalde hoeveelheid melk zijn aangegaan met DTO.
Dit is ook weer afhankelijk van afspraken van de verwerker met de retail of handel over de afzet van zuivel. Als de verwerker een overeenkomst heeft, dan kan DTO publiceren richting melkveehouders en met hen melkgarantiecertificaten afsluiten.
DTO heeft contacten met alle verwerkers. Volgens Elshof heeft een aantal daarvan certificaten afgesloten. Op dit moment heeft DTO geen inschrijving openstaan. Onderhandelingen met verwerkers lopen nog.
De hoogte van de afgesloten melkprijs varieerde tussen 29,5 en 40 cent per kilo melk. 'Het verschilt enorm', zegt Elshof. De prijs ging mee met de schommelingen in de melkprijs van de afgelopen anderhalf jaar. 'Als je bijvoorbeeld voor 2015 een prijs hebt afgesproken voor 33 cent, dan heb je achteraf gezien een mooie prijs. Wij hebben een groot volume lopen op dit prijsniveau.'
Elshof bespeurt nu dat melkveehouders meer bewust bezig zijn met hun liquiditeitsbegroting, al dan niet op verzoek van hun bank als melkveehouders door hun kredietbodem zakken. Een melkprijsgarantiecertificaat kan dan zekerheid inbouwen over de hoogte van de melkprijs en dus de mogelijkheid om rekeningen te kunnen betalen.
Aan de certificaten zijn geen risico's verbonden, wel adviseert Elshof om hooguit 50 procent van de jaarlijkse melkleverantie vast te zetten. Dit voor spreiding van het prijsrisico, mocht de melkprijs toch totaal anders zijn dan van tevoren is ingeschat.
Eén contract van het melkgarantiecertificaat staat voor 50.000 kilo melk. De prijzen gelden bij standaardgehalten van 4,41 procent vet en 3,47 procent eiwit. De referentiewaarde voor de variabele melkprijs is de garantieprijs van RFC. Het is gebaseerd op het mandje met zuivelondernemingen, waarop RFC haar voorschotmelkprijs bepaalt.
'Het is onafhankelijk, op tijd en FrieslandCampina voorspelt de melkprijs voorafgaand aan de volgende maand', stelt Elshof.
Wie een melkprijsgarantiecertificaat heeft afgesloten, kan deze niet voortijdig stopzetten. Dit kan alleen als een koper het contract wil overnemen. Bij beëindiging keert DTO dan de positieve waarde uit of brengt het negatieve verschil in rekening. Die waarde is afhankelijk van de marktomstandigheden.
Een deelnemer betaalt 250 euro aan behandelingskosten en 25 euro per gekocht certificaat. Daarnaast geldt er 0,15 euro per 100 kilo melk aan administratiekosten. Een melkveehouder is bij 4 ton melk ongeveer ruim 1.000 euro kwijt, bij een looptijd van een jaar.