Aardbeitrayplanten ‘treetje hoger’

Een nogal ingrijpende boodschap. De tuinder was aan de Hokkelstraat opgegroeid en had het bedrijf van zijn ouders overgenomen. Nu woonde hij er met zijn vrouw Marina en drie schoolgaande kinderen.
‘Ik moet eerlijk bekennen dat we de stap naar een andere locatie en een nieuw bedrijf niet hadden genomen als de gemeente zich niet had gemeld. Ook financieel niet. Ineens zaten we in een situatie waarin we een aantal bewuste keuzes konden maken. Allereerst voor onze nieuwe bestemming.’
Dat werd aan de andere kant van Best, aan de Sint-Oedenrodeseweg. In 2011 kochten de Van de Meulengraafs er een varkensbedrijf van een stoppende boer. De stallen gingen plat. De ondernemer wilde verder met zijn passie: aardbeien.

Anders dan anders

‘Ik wilde aardbeitrayplanten opkweken. Omdat we opnieuw begonnen, was het een goed moment om te kijken of dat anders kon dan anders’, vertelt Van de Meulengraaf.
Niet om per se anders te willen zijn, maar met het doel om de kweek efficiënter en met meer arbeidscomfort te laten verlopen. ‘Werken op de knieën in het aardbeienveld vinden veel mensen niet meer van deze tijd. Ze doen het niet graag. Op dit vlak wilde ik vooruitgang boeken, maar wel zodanig dat de kostprijs in de hand was te houden.’
Daarnaast heeft de kweker liever niet te veel personeel over de vloer. ‘Dan word je zo’n regelneef. Ik heb zelf groene vingers en wil zo veel mogelijk met de planten bezig zijn. Kantoorwerk is niks voor mij.’
Een efficiëntere kweek betekende ook dat de ondernemer teelttechnisch vooruitgang moest boeken. Minder gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen, een lagere ziektegevoeligheid en minder uitval. Alles bij elkaar lag er een compleet wensenlijstje voor een nieuw te ontwikkelen teeltsysteem.

Automatisering

In Hans van Asseldonk van GEGE Machinebouw in Uden vond de kweker een partner die thuis is in mechanisatie en automatisering in de tuinbouw. ‘Hans verbaasde zich over het vele handwerk dat kwam kijken op trayvelden’, weet hij nog.
‘We wilden een systeem bouwen boven de grond. Maar hoe ver van de grond? In de beginperiode was het veel uitproberen en testen met proefopstellingen. Wat is de juiste maatvoering? Wat is de ideale ruimte tussen de trays? Hoe zit het met de emissie? En hoe maken we het geheel arbeidsvriendelijk? Drie jaar lang is het bedrijf proefkonijn geweest.’
Een rondleiding verraadt dat Van de Meulengraaf en zijn bedrijf de testperiode glansrijk hebben doorstaan. Achter het nieuwbouwhuis in wording, waar ze het liefst voor de kerst nog in zitten, prijkt een nieuwe, ruime loods. Daarachter bevindt zich de kers op de taart: een trayveld van 8.000 vierkante meter op hoogte. Op een halve meter los van de grond worden 560.000 trayplanten opgekweekt.
Enthousiast laat de teler het productiesysteem zien. Omgekeerde stalen goten met een lengte van 200 meter, ontworpen door Meteor Systems, liggen op verhoogde stellingen. De uitsparingen van de trays sluiten hier naadloos op aan. Het effect is dat plantjes zich gemakkelijk over de goten laten schuiven.
‘Vanaf een multifunctionele installatie die over het veld heen scheert, kan ik alle werkzaamheden uitvoeren: sproeien, bemesten, ranken snijden en oud blad opzuigen. Hierdoor heb ik alleen voor het stekken en het oogsten personeel nodig’, zegt de tuinder stralend.
Voor al het moois moest Van de Meulengraaf natuurlijk wel een afnemer vinden. ‘Het systeem sprak plantenkweker Van den Elzen in Erp aan. Samen hebben we voor Sonata gekozen, een geliefd ras. Ze zijn nu bezig met de pluk. Ik heb vernomen dat er 0 procent uitval is. Beginnersgeluk? Ik weet het niet. Ik denk dat we iets goeds in handen hebben.’
De belangstelling voor het systeem is groot, vooral in het buitenland. In België is al een exemplaar gekocht. ‘Ik geloof dat het de toekomst heeft. Bovendien is het toepaspaar voor andere potteelten. Als we doorbreken, mogen de grote jongens het overnemen. Innoveren is leuk, maar ik sta zelf het liefst tussen de planten.’