Stevige mais knapt door ‘green snap’

Pieter StokkermansDe green snap is voor Nederland een redelijk zeldzaam fenomeen. Het gebeurde ook in 2005 en in 2011. Dit jaar waren de weersomstandigheden zelfs dusdanig dat op twee momenten de mais omknakte in delen van het land. Begin juli was het raak in Drenthe en Twente. Op 25 juli werd de kustregio en Friesland en Flevoland getroffen. Hier werden grote delen van percelen beschadigd.
Jaap Koorn uit Hypolytushoef werd ook getroffen. De deelnemer aan het Maismeetnet van Nieuwe Oogst koos, op advies van de vertegenwoordiger, voor een deel Ricardinio. In Brabant haalde dit ras 70 ton opbrengst per hectare, terwijl Koorn vaak bij 50 ton bleef steken.
‘Omdat we in een windrijke streek zitten, heeft stevigheid normaal gesproken extra veel aandacht. In dit geval stapten we hier van af, een eenmalige keuze. Een ander ras, met goede stevigheidscijfers, had geen enkele schade.’
Maandag heeft Koorn geoogst. ‘We hebben bewust de maaibek wat hoger gedaan, zodat de troep en een deel van de stengels op het land achterbleven.’ Hij schat dat hij hierdoor de helft van de opbrengst behaalt ten opzichte van eerdere jaren.
Ook de mais van Nico van der Weerd uit het Friese Scherpenzeel is getroffen. Hij had bewust een maisras uitgekozen met een 8,5 voor stevigheid. Opvallend genoeg bleek dit ras op dit vlak erg tegen te vallen. Van der Weerd had flinke schade in de mais, net als zijn buurman met 10 hectare van hetzelfde ras. ‘Een ander ras, tussen die percelen, bleef staan.’
Ook zijn mais is gehakseld. De opbrengst is 31 ton per hectare, normaal is dit 50 ton. De kwaliteit van de mais is ook veel minder.

Fout in genetica

In de omgeving leek green snap vooral bij rassen van één leverancier voor te komen. ‘Het lijkt erop alsof de fout in de genetica zit’, stelt Van der Weerd. Hij sprak de leverancier aan voor een schadevergoeding, bijvoorbeeld in de vorm van enkele zakken maiszaad. Die gaf echter niet thuis.
Het is lastig om het toerekenen van de schade juridisch aan te tonen, weet ook Baukje Dijkstra, advocaat bij GVK Adure Advocaten. ‘Er moet een prijzig deskundigenrapport worden toegevoegd, wat in eerste instantie voor rekening komt van de melkveehouder. De uitkomst van dit onderzoek is nog niet zeker, terwijl het niet zeker is of de green snap kan worden toegerekend aan de slechte kwaliteit van de mais. Hier spelen meerdere factoren mee, zoals de kwaliteit van de grond en de windsnelheden ter plaatse. Een zaak heeft zo een geringe kans van slagen.’
Er zijn duidelijke rasverschillen in green snap. Maar doordat het één keer in de vijf jaar voorkomt, is het moeilijk betrouwbare cijfers te geven. Het effect van green snap wordt wel meegewogen in het cijfer voor stevigheid.
‘Gelukkig kan een ras op de officiële Aanbevelende rassenlijst pas na drie jaar worden opgenomen’, zegt Jos Groten van PPO (WUR). ‘Hierdoor is al wat meer over een ras bekend. Pas na vijf jaar krijgt een ras een A-status (Algemeen aanbevolen). Maar het kan dus zijn dat een paar gevoelige rassen hoog scoren voor stevigheid, omdat ze in de proefperiode nooit green snap-omstandigheden hebben meegemaakt. Die vallen nu door de mand.’