‘De markt is echt veranderd’

Elies Lemkes-StraverZus Stephanie (22) werkt in de horeca en Natascha (20) studeert aan de Pabo in Tilburg en helpt in het weekend en in de vakanties op kantoor en in de boomgaard.
Zo wordt ieder lid van het gezin het ondernemen met de paplepel ingegoten. De ouders van Petra hadden een garagebedrijf. Jos rondde zijn opleiding in Tiel in 1989 af en nam het fruitteeltbedrijf van zijn vader over in 2005. Petra: ‘Vanaf 1989 werkte ik in de vakanties mee op het bedrijf en sinds 1992 fulltime.’
Jos: ‘Op in totaal zo’n 36 hectare telen we appels en peren: Elstar, Jonagold, Conference en Doyenne du Comice. We werken met Polen, in de oogst ruim vijftig medewerkers. Er is een vaste kern voor sorteren en snoeien. We huisvesten ze op ons bedrijf. De nieuwe Wet werk en inkomen pakt voor onze sector echt verkeerd uit. Een deel van onze medewerkers mag pas in december terugkomen, na een periode van zes maanden tussen de contracten. Dat is te gek voor woorden.’
Ze dragen het coöperatieve gebeuren een warm hart toe. ‘Maar de markt is echt veranderd. We zijn nu weg bij de veiling omdat die niet meer leverde wat je mag verwachten. Er is veel talent verdwenen. We leveren nu rechtstreeks aan Vogelaar Vredehof. Er valt een schakel tussenuit.’
Als we het over de afzetmarkt hebben, komt ook de Russische handelsboycot aan de orde. Jos: ‘De zomerperen kwamen in 2014 vroeg op de markt. Er was geen handel, dus ook de prijs was beneden peil. In de loop van het seizoen trok de prijs weer aan. Uiteindelijk hebben we met de peren het seizoen nog goed kunnen afsluiten; met de appels niet echt.’
De invloed op de prijsvorming met de mogelijkheid tot export naar China is nog summier, evenals het volume. ‘Het is een utopie te denken dat je een vuist kunt maken naar de markt. De versnippering in onze sector is te groot met afzetorganisaties, fruittelers, handel, export, toeleveranciers en grote inkoopbedrijven. Die versnippering kost geld.’
De appels en peren worden op het bedrijf van familie Mesu bestickerd. De afnemer regelt het transport. Inmiddels is de oogst binnen. Jos: ‘De oogst kende een late natte start en een droog en warm einde. Er is een kwalitatief goede oogst binnengehaald met een goede kilo-opbrengst. En de prijsvorming start beter als vorig jaar.’

ZLTO in de sector

Jos heeft in het ZLTO-bestuur van Walcheren gezeten. Jos: ‘ZLTO kan veel betekenen voor de sector, vooral rond ruimtelijke ordening en water, maar ook met verzekeringen en LTO Seizoenarbeid. En Ko de Regt heeft ons geweldig begeleid bij de asbestsanering.’
Ook op communicatiegebied kan ZLTO een belangrijke rol vervullen. Er mag nog wel meer aandacht zijn voor Zeeuwse zaken in Nieuwe Oogst. Petra: ‘AGF en Facebook zijn voor ons ook belangrijke communicatiekanalen.’