Wajongers thuis op melkveebedrijf

De Wajonger van 26 jaar is werkzaam als timmerman. Onder begeleiding doet hij allerlei onderhoudswerkzaamheden en timmerde mee aan de nieuwe jongveestal die Nijk onlangs bouwde. ‘Zonder druk op de ketel functioneert hij prima’, zegt Nijk.

Melkerspool

Nijk heeft een bedrijf met 300 melkkoeien en bijbehorend jongvee. In een 2 x 12 melkstal worden de koeien drie maal daags gemolken. Daarvoor heeft Nijk een melkerspool van tien medewerkers. ‘Onze Wajonger van 19 jaar draait hier volledig in mee’, zegt Nijk trots. ‘Ook redt hij zich prima met afkalven. Hij ziet alles van de koeien. Op 16-jarige leeftijd mocht hij van mij het trekkerrijbewijs halen. Het heeft lang geduurd, maar hij kan het wel. Maaien, schudden en inkuilen gaan hem prima af.’
Iedere Wajonger heeft zijn of haar eigen kwaliteiten. Niet iedere Wajonger ontwikkelt zich zoals de ‘koeienboer’ van Nijk dat heeft gedaan. ‘Maar je staat soms voor verrassingen’, aldus Nijk. ‘Dat je er na een jaar achter komt dat hij of zij ergens erg goed in is.’
Wajongers gedijen over het algemeen goed bij structuur. In het melkveebedrijf komt iedere week hetzelfde schema voorbij. ‘s Maandag bekappen, dinsdags koeien droog zetten en op vrijdag wordt er geveegd en opgeruimd. Ook het tanklokaal en de melkstellen schoonmaken gebeurt op vaste tijden. ‘Een boerderij is perfect voor Wajongers, biedt veel mogelijkheden’, zegt Nijk. ‘Er is structuur, regelmaat en allerlei dieren. Dat geeft rust, maakt dat zij hun werk goed kunnen doen.’
Nijk stelt dat op ieder melkveebedrijf een Wajonger zou passen. ‘Maar het vraagt wel wat van de boer. Iedere Wajonger heeft een kleine zorgvraag, daar moet je als ondernemer rekening mee houden. Je moet duidelijk zijn, goed kunnen observeren, empatisch vermogen hebben om goed te kunnen overleggen met de Wajongers. Je kunt veel plezier hebben van Wajongers, maar je moet er wel vanuit je hart voor kiezen en niet om financiële redenen. Het moet bij je passen.’
Iedereen die kan werken maar daarbij ondersteuning nodig heeft, valt sinds 1 januari 2015 onder de Participatiewet. De wet is er om zoveel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking werk te laten vinden. LTO Nederland heeft hiervoor het project Agro Werkt Onbeperkt opgezet en werkt daarin samen met UWV, AOC Raad, SBCM en de sociale werkvoorziening. Dit project stimuleert de instroom van mensen met een arbeidsbeperking (bijvoorbeeld Wajongers of mensen met een indicatie WSW, Wet Sociale Werkvoorziening) in de land- en tuinbouw.
‘Werken met mensen met een arbeidsbeperking biedt kansen voor ondernemers’, zegt Liesbeth van der Vegt, projectleider Agro werkt Onbeperkt. ‘Vaak zijn op een bedrijf ‘extra handen’ nodig, maar veelal niet voor een volledige werkweek. Een medewerker met een arbeidsbeperking kan dan juist goed passen.’
‘Wat we zien is dat deze mensen vaak enorm groeien als zij aan het werk zijn’, vertelt ze. ‘Iemand die begon met het vegen van de stal, groeit door naar het melken van de koeien. Niet denken in de beperkingen, maar juist vanuit de mogelijkheden die een arbeidsbeperkte medewerker heeft.’

Ontzorgen

Betekent werken met mensen met een arbeidsbeperking ook dat je als ondernemer te maken krijgt met extra regels en veel papieren rompslomp? ‘Dat is nu juist waarin Agro Werkt Onbeperkt de ondernemer ondersteunt’, legt Van der Vegt uit. ‘Vanuit het project ontzorgen we de ondernemer. Er is veel informatie, maar hoe krijg je inzicht in het woud aan informatie en organisaties die zich bezig houden met het plaatsen van mensen met een arbeidsbeperking? Daarin wijzen wij ondernemers de weg’, zegt ze.
Als een ondernemer overweegt een Wajonger of iemand met een indicatie WSW in dienst te nemen, wat is dan de eerste stap? ‘Contact opnemen met de Werkgeverslijn land- en tuinbouw’, adviseert Van der Vegt. ‘Zij kennen, steeds meer, het netwerk van partijen in het land en in de regio die bezig zijn met het plaatsen van mensen met een arbeidsbeperking. Zij helpen je verder, ook als het gaat om regelingen waar je gebruik van kunt maken. Of het leggen van de link naar het organiseren van begeleiding van zowel werknemer als werkgever, door een jobcoach of een medewerker van de sociale werkvoorziening.’
Ondernemers die Wajongers in dienst nemen, hebben te maken met de gemeente. De gemeente is vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de re-integratie van de Wajongers. In de praktijk heeft de ondernemer dan te maken met de consulent Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). ‘Dit werkt een stuk makkelijker dan voorheen’, vindt Lu Nijk. ‘De lijntjes zijn korter nu, ik heb positieve ervaringen met de WMO-consulenten.’

Bevechten

Over de maatschappelijke meerwaarde van het werken met Wajongers zegt Van der Vegt: ‘Het zijn hele gedreven mensen, die je veel meer biedt dan alleen werk. Je biedt ze een plaats in de maatschappij.’ Dat beaamt Lu Nijk. ‘Ze moeten hun plek bevechten in de maatschappij. De leerweg naar resultaat is vaak wat langer, maar ze zijn heel trouw en trots op hun werk.’