Witter, resistenter en meer oogstzeker

Haijo Dodde en Han ReindsenDe oogstcijfers voor België onderschrijven het verhaal van Van Hoogen. De gemiddelde productie van Bintje van oogst 2015 blijft in zowel Vlaanderen als Wallonië 5 tot 10 ton per hectare achter bij rassen als Fontane, Innovator, Markies en Challenger.
‘Oogstzekerheid is steeds meer een argument om een bepaald ras te kiezen. Fritesfabrikanten verwerken bij voorkeur maar een beperkt aantal rassen en willen geen risico lopen voor wat betreft de grondstofvoorziening’, stelt Van Hoogen.
De aardappelverwerkende industrie voor frites en andere consumptieproducten onderscheidt grofweg drie subsegmenten: frites voor fastfood, frites voor de diepvriesmarkt en frites en aardappelproducten die vers verwerkt worden voor onder meer horeca en foodservice. Standaardrassen in deze segmenten van Nederlandse herkomst zijn Innovator voor fastfood, Fontane en ook Challenger voor de bulkdiepvries en Agria voor de verse verwerking.
Tijdens de rassenshows presenteerden de aardappelhandelshuizen veelbelovende nieuwe fritesrassen. Ivory Russet van HZPC en Leonata van KWS Potato zijn vooral geschikt voor het fastfoodsegment. Basin Russet van Agrico en Toronto van The Potato Company (TPC) lijken wat breder te kunnen worden ingezet.
Martin Jansen Klomp, sectormanager processing bij HZPC, zegt over Ivory Russet dat het ras qua vleeskleur in de buurt komt van Russet Burbank. Van het ras is afgelopen jaar al bijna 200 hectare pootgoed geteeld. Leonata is volgens directeur Roland Peerenboom van KWS Potato iets witter dan Innovator. ‘Komend jaar gaan we de productie van het pootgoed opschalen en komt het eerste uitgangsmateriaal beschikbaar voor de consumptieteelt. De fritesindustrie toont al interesse voor dit ras’, aldus Peerenboom.

Brede resistentie

Basin Russet van Agrico komt volgend jaar op de rassenlijst. Van Hoogen vertelt dat de eigenschappen voor de verwerking veelbelovend zijn en ook beschikt het nieuwe ras over goede pallidaresistenties. Toronto is een fritesras van TPC met zeer brede resistentie tegen aardappelmoeheid voor zowel pallida- als rostochiensisaaltjes. Daarnaast is dit ras resistent tegen wratziekte en sterk op phytophthora.
De vleeskleur is naast de oogstzekerheid een belangrijk aspect voor fritesrassen. Over het algemeen geven Europese afnemers de voorkeur aan wat gelere frites en is er in de Verenigde Staten en ook op groeimarkten als Zuid-Amerika en Azië meer behoefte aan wittere frites.
Jansen Klomp stelt dat HZPC in de veredeling voor het fastfoodsegment de weg naar meer witkleurige rassen is ingeslagen. ‘Dit is een internationale markt. Witvlezige rassen zoals Innovator of nog witter zijn geschikt voor afzet op alle continenten.’
Over de friteskleur zegt Van Hoogen van Agrico dat hij wel verwacht dat voor de diepvriesmarkt en ook voor vers er volop vraag blijft naar een gelere vleeskleur. ‘Zelfs in Noord-Amerika lukt het op dit moment om verse gesneden gele frites aan de man te brengen.’
Voor de teelt van fritesaardappelen in Nederland en omliggende landen zijn de resistenties belangrijk. Jacob Eising van aardappelhandelshuis Den Hartigh vertelt dat vaker fritesaardappelen worden geteeld op lichte gronden en ook in het zetmeelgebied. ‘Een goede resistentie tegen aardappelmoeheid en eventueel tegen wratziekte is dan gewenst.’
De aardappelrassen van TPC kenmerken zich volgens directeur Gaby Stet door een brede resistentie tegen aardappelmoeheid (AM). ‘Wij zijn zo’n tien jaar geleden begonnen met AM-multiresistentie en dat was toen nog niet zo hot. Nu is het ook internationaal belangrijk. Landen die eerder ontkenden dat ze AM hebben, vragen nu ook om resistente rassen. Door AM worden onze aardappelrassen ook voor het fritessegment serieuzer genomen.’