Agrarische kennis kansrijk exportproduct

‘Onze werkzaamheden kennen een grote diversiteit; van het managen van grote melkveebedrijven met meer dan duizend melkkoeien tot het ontwikkelen van kleine bedrijfjes met drie tot vijf melkkoeien’, geeft technisch directeur Martin de Jong aan. Het bedrijf is ook betrokken bij verschillende internationale zuivelorganisaties die hun melkaanvoer zowel kwalitatief als kwantitatief willen verbeteren.
De vraag naar kennis en vooral naar praktische ervaring en inzichten neemt toe, merkt ook De Jong. ‘In veel landen in Oost- en Centraal-Europa, Azië en de laatste jaren ook in Afrika willen lokale overheden, investeerders en boeren hun melkveesector ontwikkelen. Zij realiseren zich dat met het kopen van machines en uitgangsmateriaal ook kennis nodig is om deze machines en vee ten volle te benutten. Ook is er veel behoefte aan het ontwikkelen van strategische plannen voor zowel overheden als grote agrarische bedrijven.’
Wageningen Universiteit en aanverwante onderzoeksinstituten zijn de bron van de Nederlandse kennis. ‘Wageningen’ is nummer 1 van de wereld als het gaat om landbouwuniversiteiten en dat draagt bij aan de positie van de hele sector, stelt woordvoerder Simon Vink. ‘Als universiteit zijn we niet bedrijfsmatig bezig met de export van onze kennis, maar delen we het wel met andere internationale instituten waardoor we ook weer kennis naar Nederland kunnen terughalen.’

Op de eerste rang

Maar wat wordt de Nederlandse boer en tuinder hier beter van? Vink: ‘De Nederlandse boer en tuinder zitten als het ware bovenop de ontwikkelingen en krijgen als eerste toegang tot topkennis als het gaat om zaken als bedrijfsvoering, techniek en veredeling. Ze zitten het dichtst bij de bron en kunnen als eerste de innovaties toepassen.’
Verder profiteert het bedrijfsleven van de contacten die de universiteit wereldwijd heeft, stelt Vink. Dat geldt ook voor The Friesian. De Jong: ‘Indirect heeft de Nederlandse agrisector gewin bij onze buitenlandse activiteiten omdat door studiereizen en trainingen naar Nederland, de buitenlandse cliënten zien wat Nederland te bieden heeft. Dat leidt vaak weer tot de aankoop van machines en uitgangsmateriaal.’
The Friesian is niet voor niets gelieerd aan vee-exporteur Bles Dairies. Met het opzetten van grootschalige melkveeprojecten in het buitenland kan dan meteen het vee worden geleverd.
Al decennia lang vermarkten Nederlandse veehouders hun kennis van opfok en fokkerij over de hele wereld. Na een daling van het aanbod aan exportvaarzen – de Nederlandse boer zette zijn eigen stal vol vorig jaar– trekt de handel nu weer aan, constateert directeur Erik Gostelie van exportorganisatie Veepro. Binnen Europa zijn Engeland, Spanje, Roemenië en Hongarije belangrijke afnemers, daarbuiten gaat er Nederlands vee naar Rusland, Noord-Afrika, Libanon en Jordanië. Ook neemt de vraag uit de Golfstaten weer toe.
Opvallend noemt Gostelie de toenemende vraag naar volledige landbouwbedrijven. ‘We zijn nu bijvoorbeeld bezig met een project in Sri Lanka. Dit land wil minder afhankelijk zijn van de invoer van melkpoeder en daarom de eigen landbouw verbeteren. Vee-exporteurs sluiten steeds vaker contracten waarbij niet alleen het vee, maar ook knowhow en inrichting en dergelijke wordt geleverd.’
Kennis is belangrijk, maar praktische ervaring eveneens, stelt De Jong. ‘Het leveren van kennis is slechts een onderdeel van ons werk. Het kunnen omgaan met andere culturen, het verwerken van tegenslagen, het kunnen omgaan met adviezen van ‘lokale adviseurs’ met veel titels voor de naam en langere periodes van huis zijn, dat zijn belangrijke eigenschappen die onze experts nodig hebben. De Nederlandse agrarische sector kan hier op inspelen door jongeren zoveel mogelijk te ondersteunen om zowel tijdens de studie als daarna buitenlandse ervaring te laten opdoen.’

Boeren in het buitenland

Het zijn overigens niet alleen jongeren die naar het buitenland trekken om agrarische projecten op te zetten en te ondersteunen. Ook ervaren boeren en tuinders zoeken soms nieuwe uitdagingen in het buitenland. Voormalig gedeputeerde en commissaris van FrieslandCampina Sjoerd Galema uit Hartwerd bijvoorbeeld heeft samen met anderen een melkveebedrijf in Rusland en zet daar nu een tweede bedrijf op. Friese akkerbouwers richtten Frisian Investors op dat investeert in grond in Roemenië. Behalve aankoop van deze grond zetten de akkerbouwers ook hun kennis en ervaring in bij de ontwikkeling van Roemeense akkerbouwbedrijven.
De angst dat Nederland met deze export van kennis de eigen concurrenten opleidt, valt in de ogen van Vink wel mee. ‘Wij kunnen als Nederland de wereld niet voeden, maar we kunnen er wel voor zorgen dat bij de ontwikkeling van de landbouw de meest moderne kennis wordt ingezet. En daar hebben Nederlandse bedrijven weer profijt van.’