‘Balans zoeken in nieuw beleid’

Verstraten nam twee weken geleden officieel het stokje over van Toon van Hoof. Sindsdien is het naar eigen zeggen een gekkenhuis. ‘Vanaf dag één moet je tot achter de puntkomma weten hoe het zit en dat ook kunnen uitleggen aan de leden. Met het fosfaatrechtendossier en de AMvB is dat best lastig. Ik heb nooit in de vakgroep gezeten en heb dus ook niet de hele geschiedenis daarvan meegekregen. Toon heeft mij veel bijgepraat, ik heb verslagen terug gelezen, maar dan nog.’
De nieuwe staatssecretaris schuift een beslissing door tot in het nieuwe jaar. Dat vindt Verstraten best begrijpelijk. ‘Hij wil ook van de hoed en de rand weten en laat zich niet zo snel verleiden tot uitspraken of beslissingen. Maar voor iedereen zou het wel beter zijn als er meer duidelijkheid was.’
Los van de volle agenda, vindt Verstraten zijn nieuwe bestuursjob vooral heel erg leuk. ‘Tot nu toe vind ik het echt een verrijking. Vanuit het landbouwonderwijs ben ik boer geworden en dat doe ik al dertig jaar. Om nu ook een keer aan de andere kant van de tafel te zitten en met andere mensen en sectoren in contact te komen, bevalt mij erg goed.’
Een ledenbijeenkomst in Hapert, anderhalve week geleden, betekende voor Verstraten de primeur. Het spreken voor een volle zaal kritische leden vindt hij geen probleem. ‘Ik heb geen seconde angst, vind het vooral een uitdaging om de achterban te laten snappen hoe het allemaal in elkaar zit, zonder dat je verzuipt in de wirwar van regeltjes.’
Hij vindt het ook interessant om te ervaren hoe verschillend de ledenbijeenkomsten per regio verlopen. ‘Het nieuwe beleid pakt voor bedrijven heel verschillend uit. Aan ons om daar een balans in proberen te vinden, waarbij ik wel voor de keuze sta die gemaakt wordt. Het doel is altijd om de pijn voor de individuele ondernemer zoveel mogelijk te verzachten. Maar we kunnen niet voor elk knelgeval beleid maken, want daarmee creëer je alleen maar nieuwe knelgevallen.’
Verstraten heeft een duidelijke visie voor ogen voor de melkveehouderij en ZLTO. ‘Belangrijk is dat we als ZLTO, LTO, NAJK en de zuivel op één lijn zitten. En dat zitten we denk ik. Ondanks alle discussies rondom de melkveewet over extensief en intensief. Het is heel lastig om niet steeds weer terug te kruipen in de hokjes van noord en zuid. Maar we moeten met één stem blijven spreken. Een boer heeft een emotionele band met zijn grond, dus zijn het ook vaak emotionele discussies die je met ratio niet zo snel kunt oplossen. Wel moeten we in ieder geval begrip hebben voor elkaars standpunten en de verschillen respecteren.’

Stap vooruit denken

Verstraten weet als geen ander dat de nieuwe regels en wetten een enorme rem op de ontwikkeling van de sector zetten. ‘Maar als ZLTO moeten we denken en acteren vanuit de belangenbehartiging, en dus niet vanuit belangenverdediging. Wij moeten altijd minimaal één stap vooruit denken en onze leden daarin meenemen. Dat is het grootste spanningsveld en is ook de grootste uitdaging. Communiceren met je leden op alle mogelijke manieren is dan ook van groot belang om ze aangehaakt te houden. ZLTO is heel druk met het omzetten van bedreigingen in kansen. Dat móeten wij ook, anders ben je alleen maar aan het mopperen dat het toch allemaal zo slecht is. Maar de meeste leden hebben meer tijd nodig om aan het idee van nieuwe regelgeving te wennen. Dus het proces, de afwegingen, die balans zoeken datt moet je goed uitleggen en leden ook de ruimte geven om dat te verwerken. Daarbij moeten we ook kritisch op onszelf durven te zijn. Waar gaat het goed, waar kan het beter. ‘
Opkomen voor zijn achterban, de melkveehouders. Dat is de taak die Verstraten zichzelf gesteld. ‘Ambitie, transparantie en eerlijk. Dat zijn mijn drie sleutelwoorden. En je moet dicht bij jezelf blijven, anders houd je dit niet vol.’