'Niet in vechtstand blijven naar Rusland'

Om met de arbeidsmarkt te beginnen. Werkgevers en werknemers maakten toch al afspraken over de toepassing van de Wet werk en zekerheid (WWZ) in de agrarische sector?

'Inderdaad, in goed overleg met de vakbonden hebben we daarvoor het fundament gelegd. Het wachten is nu op groen licht van minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken. Vervolgens moeten we cao's afsluiten om de afspraken te effectueren.
'Er is dus nog werk aan de winkel om te zorgen dat de fouten in de WWZ voor een deel gerepareerd worden en dat de arbeidsmarkt in de agrarische sector zo goed mogelijk functioneert.'

Kan de land- en tuinbouw in drukke tijden wellicht ook werk bieden aan een deel van de vele vluchtelingen die naar Nederland komen?

'Daar staan we zeker voor open. Maar dan is het wel nodig om de procedures voor deze mensen vlotter te laten verlopen, zodat sneller duidelijk is wie wel en wie niet kan blijven. Wie op basis van een tijdelijke status mag blijven, kan dan ook aan het werk. Dat is goed voor de integratie en wij kunnen die arbeid goed invullen op de bedrijven. Dat vereist echter wel een andere, meer actieve houding van het kabinet.'

LTO heeft vorig jaar herhaaldelijk gepleit voor een steviger overheidsbeleid voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

'Wij blijven aandringen op een extra investering van het kabinet in de NVWA, want we hebben een sterke en goed functionerende NVWA nodig zowel voor borging van de voedselveiligheid als het op peil houden van het uitstekende kwaliteitsniveau van onze producten. Ik zie daarvoor ook een groeiend draagvlak in de politiek. En laten we helder zijn: het kabinet heeft de ellende in de afgelopen jaren ook zelf over zich heen gehaald door steeds meer taken naar zich toe te trekken.'

In 2016 zal politiek Den Haag steeds meer in het teken komen te staan van de Tweede Kamerverkiezingen in het voorjaar van 2017. Is er ook werk aan de winkel voor LTO?

'Zeker. We zullen ervoor zorgen dat we een duidelijke inbreng hebben naar de politieke partijen die hun verkiezingsprogramma's gaan opstellen. We zullen nadrukkelijk de positie van de land- en tuinbouw onder de aandacht brengen.'

Waar denkt u dan aan?

'In een volgende kabinetsperiode zal zeker een verdere modernisering van het belastingstelsel aan de orde komen. Ons uitgangspunt is dat de 3 miljard euro aan bijzondere fiscale regelingen voor de land- en tuinbouw overeind moet blijven. In het kader van de circulaire economie en verdere verduurzaming is het wel nodig om regelingen als Vamil en Mia te moderniseren.
'Het resultaat moet zijn dat het concurrentievermogen van de Nederlandse land- en tuinbouw wordt versterkt. Onze positie ten opzichte van producenten in andere landen mag niet verslechteren. Met andere woorden: hervorming van het belastingstelsel mag geen maatschappelijke speeltuin worden.'

U pleit ook voor modernisering en aanpassing van het vergroeningsbeleid?

'Ja. De overheid moet vergroening blijven stimuleren, maar dat kan voor een deel anders dan nu gebeurt. Zo zou er veel meer ruimte moeten komen voor regionale energiecoöperaties. Wij vinden dat die helemaal vrijgesteld moeten worden van het betalen van energiebelasting.
'De agrarische sector, die al 45 procent van de duurzame energie in Nederland levert, kan daar een belangrijke rol bij spelen. Wij zijn heel goed in staat om op regionaal niveau energiecoöperaties op te zetten en op den duur hele dorpen onafhankelijk te maken van fossiele energie. Het inschakelen van boeren en buitenlui lijkt me een betere aanpak dan bijvoorbeeld de bouw van megalomane windparken in de Noordzee. Dit zou een speerpunt voor een nieuw kabinet moeten worden.'

De exportgerichte Nederlandse land- en tuinbouw ondervindt nogal wat nadelen van de gespannen internationale verhoudingen. Zal dat ook in 2016 zo zijn?

'Ik ben gematigd optimistisch over de vooruitzichten voor het komende jaar. Ik verwacht dat het mogelijk is om zowel voor het Midden-Oosten als voor Noord-Afrika tot akkoorden te komen die het geweld daar beteugelen.
'Bij het realiseren van een vredesproces kan de Nederlandse land- en tuinbouw een wezenlijke rol spelen, namelijk door het leveren van uitgangsmateriaal voor de voedselvoorziening zoals pootaardappelen, zaaizaden en fokvee. We zijn er de afgelopen tijd belangrijke afzetmarkten kwijtgeraakt, maar we spannen ons graag in om de land- en tuinbouw in de betreffende landen weer op de been te helpen. Dat is juist ook de kracht van onze sector.'

Komt de export naar Rusland weer op gang?

'Mijn mening is dat Europa niet in de vechtstand moet blijven staan tegenover Rusland. Neem alleen al het gegeven dat Moskou nodig is voor een stabilisatie in het Midden-Oosten. Het moet mogelijk zijn om weer een fatsoenlijke handelsrelatie op te bouwen met Rusland. De Europese Commissie moet daar pragmatischer mee omgaan en meer zoeken naar wat ons bindt.'

Wat is de boodschap van LTO voor het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie?

'Minister-president Mark Rutte heeft een oproep gedaan om te komen tot een sterkere interne markt, bijvoorbeeld op het gebied van fiscale en milieuregels. Als Nederland daar tijdens het voorzitterschap van de Europese Unie werk van maakt, dan kunnen ze op onze steun rekenen.
'Verder moet ingezet worden op vereenvoudiging van de regelgeving, bijvoorbeeld op het gebied van Natura 2000. Een modernisering van het Europese milieubeleid is dringend nodig. Laten ze zich meer richten op het ontwikkelen van de circulaire economie en op het behalen van de gewenste doelen in plaats van de focus te leggen op steeds strengere regels.'