Doekfilter en chloor zuiveren water

Maatschap Kreuk in Andijk is ontstaan in 1993, toen Koos Kreuk besloot om met zijn vrouw Nel een eigen bedrijf te beginnen. Ze specialiseerden zich in het telen en het broeien van tulpenbollen. In 2005 is zoon Niels in het bedrijf gekomen.
'Ik heb acht jaar gewerkt als bedrijfsadviseur voor DLV Plant. In die tijd heb ik veel geleerd over regelingen op het gebied van innovatie en fiscale mogelijkheden. En ik kan leesbare plannen schrijven. Daar heb ik nog steeds lol van. Het is belangrijk om leveranciers te betrekken in je projecten. Uiteindelijk moet je wel gewoon betalen, maar het eindresultaat is een stuk beter.'
De maatschap teelt vijftien cultivars op 18 hectare in zuidelijk Flevoland. 'In juni en juli rooien we de bollen. Nadat onze exporteur Brandhoff ze naar het bedrijf in Andijk heeft getransporteerd, drogen we de bollen, die we vervolgens pellen en sorteren op grootte. De kleine bollen bewaren we als plantgoed, de rest broeien we in de kas. Vanaf december planten we wekelijks zo'n 600.000 bollen, waarna ze twee weken de koelcel ingaan om te wortelen.'

Veranderen was noodzaak

In 2011 heeft Kreuk een nieuwe kas in gebruik genomen waar hij in drie lagen tulpenbloemen produceert. 'Ik besefte dat we het niet nog 25 jaar zouden volhouden als we onze bedrijfsvoering niet zouden veranderen. We móesten veranderen, dat was pure noodzaak', kijkt de ondernemer terug.
'We zijn met twee scenario's aan het rekenen gegaan: traditioneel en 'state of the art'. Collega's hadden goede ervaringen met telen in twee lagen en Het Nieuwe Telen was in opgang. Zo kwamen we op het idee van een tulpenflat van drie lagen. Niemand had eerder zoiets gebouwd, maar ik was ervan overtuigd dat het ging lukken. Tenslotte bestaat innovatie vaak uit een combinatie van bestaande dingen, waarvoor je nieuwe, slimme toepassingen zoekt.'
De kas beslaat 1.500 vierkante meter, maar vanwege de drie lagen is er een totaal werkoppervlak van 3.400 vierkante meter. Na de koelcel gaan de bollen met een computergestuurde lift eerst een week naar de middelste laag om te acclimatiseren. Vervolgens gaan ze vier dagen naar de onderste laag, dan een week naar de bovenste laag met daglicht en vervolgens terug naar de onderste laag, waar ze in een 'wachtruimte' blijven staan, totdat de bloemen ver genoeg zijn ontwikkeld om ze te oogsten.

Belichting optimaliseren

In de onderste laag gebruikt Kreuk ledverlichting, volgens een concept dat hij met Philips heeft ontwikkeld. 'We zijn nog steeds bezig om de belichting verder te optimaliseren, maar dankzij de teelt in drie lagen en de ledverlichting gebruik ik 20 tot 30 procent minder energie per steel.'
De ondernemer is tevreden met zijn moderne kas. 'Natuurlijk loop je tegen dingen aan, maar bij iedereen is wel eens wat. Het zijn soms simpele dingetjes, maar ze kunnen grote gevolgen hebben.We zijn er bijvoorbeeld tegenaan gelopen dat er in die drie lagen door lekwater besmetting met schimmels en bacteriën plaats kon vinden. De oorzaak lag in de aluminium gootjes van de containers en die hebben we vorig jaar aangepast.'
Om het waterverbruik terug te brengen, werkt de onderneming met een eb- en vloedsysteem. 'Watergebruik is best een groot thema. We willen zo weinig mogelijk gebruiken en geen afvalwater lozen. Maar we willen ook geen besmetting van onze bollen. In eerste instantie hadden we een waterreiniging op basis van uv-straling, maar daarmee kregen we last van looistoffen uit de bollen, fenolen, die het filtersysteem verstopten', vertelt Kreuk.
'Om dat op te lossen, hebben we een half jaar proefgedraaid met een ozonsysteem. Dat haalde de fenolen wel weg, maar niet de besmetting met schimmels', legt de bollenboer uit. 'Vorig jaar zijn we daarom gaan praten met de gebroeders Rood van technisch installateur KaRo. Zij stelden voor om met zuiver chloor te gaan werken. Dit jaar hebben we hun machine in gebruik genomen en in combinatie met doekfilters bevalt die heel goed.'
Maatschap Kreuk produceert zo'n 10 miljoen tulpenbloemen per jaar. 'De markt voor tulpen is groot, maar je moet wel wat blijven doen. Voor ons zijn Valentijnsdag, de Engelse Moederdag en Pasen belangrijk. En 8 maart, Internationale Vrouwendag, is een topdag voor de Russische markt', zegt Kreuk.
'Vanaf 1 januari stappen mijn ouders uit de maatschap. Gelukkig blijven ze voorlopig nog doen wat ze al die jaren met plezier hebben gedaan. En voor mij blijft duurzaam innoveren belangrijk.'