Bevrijding

Wil je je column wel een beetje positief houden? Dat was de opmerking van mijn vrouw Jenny, steun en toeverlaat, voordat ik wat op papier ging zetten. Dat is niet eenvoudig omdat ik denk dat schrijven over problemen en onrecht me beter ligt. Ik ga het toch proberen.
Dit jaar was voor ons bedrijf een heftig jaar. Na een paar jaar onder een zwaar financieel juk te hebben gelopen, kwam afgelopen voorjaar de omslag. Het juk is er nog steeds, maar de dreiging van een faillissement is voorlopig weg.
In de crisis stonden mkb-bedrijven, waaronder veel agrarische bedrijven, alleen. Kabinet en banken waren de kluts kwijt. De staatssteun kwam terecht op plekken waar het mkb niets mee opschoot, sterker nog, duimschroeven werden aangedraaid omdat er feitelijk sprake was van een failliet financieel systeem.
Dat systeem is nu gered en zal de komende jaren worden omgebouwd naar een veiliger systeem, waarna de historie zich weer zal herhalen zoals altijd. De lessen hieruit zullen we aan onze opvolgers moeten doorgeven, zodat ze niet in valkuilen trappen zoals derivaten, onbetrouwbare adviseurs en risicovolle investeringen.
Hogere rendementen bereiken zijn doelen waar we allemaal naar streven. Meer van hetzelfde levert meestal weinig op. Veranderen en nieuwe verdienmodellen uitproberen bieden over het algemeen meer perspectief. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar de moeite van het proberen waard. De Nederlandse agrariër vergrijst al jaren en het wordt hoog tijd dat er meer jeugd onze bedrijven instroomt. Jongeren met nieuwe ideeën, vaak goed geschoold, kunnen voor nieuw elan zorgen.
Ik heb mijn lessen geleerd, ben dankbaar dat we nog steeds in business zijn en dat zowel privé als zakelijk alles weer lekker loopt. Dankbaar voor al die mensen die ons de afgelopen jaren op allerlei manieren hebben gesteund.
Als gestopt, bijna fulltimebestuurder, ben ik nu alweer een jaar op de bok bij onze kwekerij. Ik heb van deze omslag met volle teugen genoten en ga nu alleen nog maar positief kritisch blijven. Een positieve houding en inbreng brengen altijd meer. Wat ik niet kan veranderen, ondanks dat ik denk dat het nodig is? Ik laat het van me afglijden, mijn rug is inmiddels zo glad als een zeephelling.
Ik wens iedereen een bevrijdend 2016. Richt je op het positieve, het geluk zit in kleine dingen. Zolang je die kunt blijven zien, ben je in balans en tevreden. Je hoeft dan niet meer op zoek naar geluk, want zonder het te beseffen, sta je er middenin.

Peter Bontekoe