LTO vreest opmars olijvenpest Zuid-Europa

De Xylella -bacterie is inmiddels aangetroffen in de Italiaanse provincie Lecce, op Corsica en rond Nice. In Italië zijn al al meer dan één miljoen olijfbomen geïnfecteerd en het verzet onder boeren tegen het rooien van geïnfecteerde bomen groeit.

'Een uitbraak in Nederland zou praktisch de hele handel in planten en bomen voor vijf jaar stilleggen. Wanneer dat zou gebeuren in een van onze belangrijke productiecentra van bomen en planten, zoals Boskoop of Zundert, zijn de gevolgen niet te overzien', aldus Anneke van Dijk, bij LTO Nederland beleidsadviseur op fytosanitair terrein.

Niet alleen olijfbomen

Xylella is een bacterie die de houtvaten van planten aantast. Niet alleen olijfbomen zijn vatbaar, maar bijvoorbeeld ook perzik- en amandelbomen, eiken, platanen en koffieplanten. De ziekte wordt overgebracht door insecten.

In Zuid-Europa speelt vooral het spuugbeestje (Philaenus spumarius) die rol. Ook andere zuigende insecten kunnen de ziekte verspreiden.

In Nederland komt dit insect ook voor. Het lastige is dat besmette spuugbeestjes zich niet alleen kunnen ophouden in aangetaste olijfbomen, maar ook in een groot aantal waardplanten kunnen voorkomen.

Plantenpaspoort

Europa nam in februari 2014 maatregelen om verdere verspreiding van Xylella te voorkomen. Sinds 1 januari 2016 geldt er in Europa een plantenpaspoortplicht voor een aantal waardplanten van Xylella.

De lijst met waardplanten is te vinden op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en wordt regelmatig geactualiseerd. Een plantenpaspoort garandeert dat een partij bomen of planten aan alle wettelijke eisen voldoet en dat het product vrij is van quarantaineorganismen.

Van Dijk: 'Veel telers van bomen en planten hebben al ervaring met het plantenpaspoort. De lijst van waardplanten van Xylella is echter lang. Dat betekent dat een aantal telers nu voor het eerst met een plantenpaspoort te maken krijgt.'

Streng toezicht

Vanaf eind maart gaan de NVWA en Naktuinbouw streng toezien op naleving van de aangescherpte regelgeving. LTO Nederland roept ook tuincentra en consumenten op tot extra waakzaamheid. Van Dijk: 'Neem niet zomaar planten mee uit de Zuid-Europese regio's waar de ziekte heerst.'