'Verantwoord, ook zonder druk van buitenwereld'

Donderdag bracht Agrifirm het nieuwe beleid voor de inkoop van verantwoorde grondstoffen naar buiten. Voor producten als mais, tarwe, gerst, raapschroot, palmpitschilfers, citruspulp en zonnebloemschroot worden voortaan binnen de teelt en productie de sociale omstandigheden en milieuaspecten in beeld gebracht.

Deze grondstoffen zijn met elkaar goed voor zo'n 90 procent van het inkoopvolume van de veevoeractiviteiten, maakt Ruud Tijssens duidelijk.

Waarom deze nieuwe aanpak voor al die grondstoffen?

'Over soja en palmolie was de laatste jaren veel te doen. Dat wordt nu alleen nog ingekocht met certificaten die staan voor een verantwoorde productie. Daarnaast kopen we heel veel andere grondstoffen in en daar horen we nooit iemand over. Je kunt er bijna op wachten tot daarover ook de discussie losbarst.

'Daarnaast is de huidige aanpak met gecertificeerde producten niet op te schalen naar alle grondstoffen. De aanpak moet anders, om ook kostenefficiënt uitgerold te kunnen worden. 'Directe aanleiding was een incident met mensenrechten bij maiszaad. Dan vraag je je direct af: kopen wij bij dit bedrijf? Gelukkig was dat niet het geval. Dat bracht ons wel op de vraag of we de sociale en milieurisico's van al onze producten goed in beeld hebben.'

En dat was niet het geval?

'Nee, we hadden geen systematiek om dit soort risico's gestructureerd te monitoren, om te beoordelen hoe serieus die risico's zijn en hoe we daar actie op kunnen ondernemen. 'Bij de soja zijn we er door de buitenwereld op aangesproken. Voor de andere grondstoffen nemen we nu onze eigen verantwoordelijkheid, ook zonder dat de buitenwereld daar per se iets van vindt. We gaan in alle transparantie ons eigen systeem ontwikkelen.'

Hoe pakt Agrifirm dat aan?

'We zijn anderhalf tot twee jaar geleden begonnen hiervoor beleid te ontwikkelen. Het afgelopen jaar hebben we pilots gedraaid met drie grote toeleveranciers van mais, tarwe en raapschroot. Dan blijkt direct al dat er weinig algemene standaarden zijn.

'Wat betreft de sociale aspecten hebben we ons gebaseerd op de standaarden van de International Labour Organisation (ILO). Op milieugebied hebben we gekeken naar thema's als omgang met pesticiden, bodem en water, illegale ontbossing en biodiversiteit. Op basis daarvan zijn onderwerpen gedefinieerd om met onze toeleveranciers over in gesprek te gaan.'

Hoe reageren die?

'Positief. Ze bleken heel erg ontvankelijk voor onze aanpak en gingen graag het gesprek met ons aan. Ook zij zien dat maatschappelijke ontwikkelingen meer helderheid vragen over meerdere grondstoffen.
'Het gaat per regio om een gerichte en stapsgewijze aanpak. Eerst is een generieke risicoanalyse gemaakt voor het gebied waar de betreffende grondstof vandaan komt. Vervolgens is gekeken hoe het zit in de specifieke keten. Tegen welke problemen zou je kunnen oplopen? Daarna gaan we in zo'n regio ook in gesprek met stakeholders en met ngo's.'

Wanneer kunnen we resultaten verwachten?

'We willen dit beleid in 2020 geïmplementeerd hebben voor al onze grote grondstoffen. Daarbij zullen we wel prioriteiten leggen. Zaken waar we de hoogste waarde aan hechten, zoals het tegengaan van kinderarbeid, moeten geregeld zijn. Dat is een no-go-area.

'Van leveranciers verwachten we ook dat ze op onze belangrijke onderwerpen in actie komen, wanneer het als een risico geïdentificeerd wordt.' 'Dan zijn er nog zaken waarvan we vinden dat het echt anders moet, maar die toch een wat lagere prioriteit hebben. Neem het behoud van bodemkwaliteit. Als je meer vruchtwisseling gewenst vindt, maar de nationale overheid stimuleert slechts één product, dan kun je geleidelijk proberen daar verandering in te brengen.

'We focussen op thema's die in het betreffende gebied relevant zijn, waarvan men daar ook erkent dat het een probleem is en waar men mee geholpen wil worden. Dat gaan we samen met onze toeleveranciers aanpakken.'