Onderzoek in akkerbouw op keerpunt

Gewasoverschrijdende onderwerpen die te maken hebben met bodem en bemesting, scoren hoog als het gaat om de onderzoeksvoorstellen in de akkerbouw. Dat bleek enige tijd geleden uit de ongeveer 135 wensen voor onderzoek en innovatie in 2016 die bij de BO Akkerbouw zijn binnengekomen.

De ingediende wensen gaan over onderwerpen die iedere akkerbouwer aangaan. Denk aan bodemstructuur, bodemweerbaarheid, aaltjes, bemesting, groenbemesters, rijpaden, gewasbescherming, organische stof, grondbewerking, inzet van precisielandbouw, bodemziekten en bodembiologie.
De onderzoekswensen die BO Akkerbouw heeft ontvangen, zijn eind vorig jaar en begin dit jaar door zo'n honderd akkerbouwers beoordeeld. Deze beoordeling resulteert in een lijst met onderzoekswensen die is gerangschikt op het boerengevoel.

Via deze beoordeling heeft BO Akkerbouw uit eerste hand inzichtelijk gekregen op welke onderwerpen er behoefte is aan kennisontwikkeling. De door akkerbouwers hoog gescoorde wensen worden vervolgens uitgewerkt in concrete projecten. Dit moet leiden tot een breedgedragen onderzoeksprogramma.

BO Akkerbouw loopt met deze beoordeling vooruit op het besluit van het ministerie van Economische Zaken over het al dan niet inwilligen van een verzoek tot verbindendverklaring. Dit is nodig voor een verplichte financiële bijdrage door telers.

Pas als de verbindendverklaring rond is, kan BO Akkerbouw onderzoeksinstellingen laten inschrijven op het onderzoeksprogramma. 'Als die verbindendverklaring er niet komt, zal het programma niet volledig kunnen worden uitgevoerd en zal een aantal onderwerpen komen te vervallen', zegt Tjitse Bouwkamp van BO Akkerbouw.

Schaarse grond

Volgens BO Akkerbouw is voortdurende kennisontwikkeling essentieel om op de relatief schaarse en dure grond in Nederland het maximale uit gewassen te halen. Onderzoeksvragen veranderen namelijk in de loop der jaren. Een recente vraag is hoe je als akkerbouwer of vollegrondsgroenteteler goed kunt bemesten binnen krappe gebruiksnormen.

Het onderzoeks- en innovatieprogramma van BO Akkerbouw is onderverdeeld in vier hoofdonderwerpen: vitale bodem, vitaal gewas, biobased/kringlopen/energie en management/economie/data. Het programma heeft een looptijd van vijf jaar (2016-2020) en gaat uit van een onderzoeksbudget van 15 miljoen euro.

De resultaten van het programma zijn beschikbaar voor alle telers. Ze worden via verschillende kanalen openbaar gemaakt, maar zijn altijd volledig te raadplegen via Kennisakker.nl en daarnaast bijvoorbeeld via demonstratieprojecten, open dagen, vakbladartikelen en nieuwsbrieven.

Het programma wordt gefinancierd door bijdragen van telers. Het tarief per hectare is afhankelijk van het geteelde gewas: poot- en consumptieaardappelen 13,20 euro, zetmeelaardappelen 8,80 euro, suikerbieten 8,80 euro en granen 4,40 euro.

Telers die lid zijn van LTO Nederland en NAV zijn verplicht de bijdrage te betalen, omdat hun organisatie is aangesloten bij BO Akkerbouw. Hoewel het draagvlak voor de activiteiten van de brancheorganisatie groot is, betalen telers die geen lid zijn van LTO of NAV op dit moment niet mee. Daarom heeft BO Akkerbouw aan het ministerie van Economische Zaken gevraagd om een verbindendverklaring, waarmee dit mogelijk wordt.
BO Akkerbouw is op 1 januari 2015 van start gegaan. De vereniging is een initiatief van een groot aantal ketenpartijen in de Nederlandse akkerbouw: LTO Nederland, NAJK, NAV, NAO, Vavi, Het Comité van Graanhandelaren, Plantum, Cosun, Avebe, Agrifirm Plant en CZAV.

BO Akkerbouw streeft naar een sterke en toekomstgerichte akkerbouwsector. De vereniging richt zich op keten- en gewasoverschrijdende onderwerpen.