Warme winter geeft gewassen voorsprong

5 vragen 10 feb 2016 om 09:43uur

We kunnen buiten allemaal zien en voelen dat er nauwelijks sprake is van een winter. De gemiddelde wintertemperatuur lag de afgelopen 15 jaar zelfs 1,8 graden Celsius hoger dan in de referentieperiode 1940-1968. De voorsprong van gemiddeld zes weken in het groeiseizoen kan echter ook in het voorjaar weer verloren gaan.

1Is er sprake van een trend van warmere winters?

De Natuurkalender signaleerde deze week dat in de afgelopen 15 jaar het groeiseizoen gemiddeld bijna een maand langer was dan 50 jaar geleden. Het voorjaar van 2016 is zelfs anderhalve maand eerder begonnen, namelijk al in december 2015. Van alle seizoenen zijn de winterse temperaturen het sterkst toegenomen.

2Brengt het warme weer ook risico's met zich mee, bijvoorbeeld voor de wintergranen die al op het veld staan?

Dat is nog moeilijk te zeggen, stelt onderzoeker Ruud Timmer van Wageningen UR. Wel ziet hij dat de plantjes van de wintertarwe er fris en groen bijstaan, ook op percelen die laat zijn gezaaid. Wintertarwe die laat is gezaaid, kan in een warme winter meer geïnfecteerd raken door het gerstevergelingsvirus. Dit wordt veroorzaakt door bladluizen die hiermee besmet zijn en die rond de zaaitijd in een warm najaar actiever zijn. In een winter als deze vriezen ze niet dood. In granen die pas in november en december al boven staan, komt dit veel minder voor.

3Is het wel voldoende koud geweest voor de wintertarwerassen?

Wintertarwe heeft kou, beneden de 5 graden Celsius, nodig onder om tot de vorming van aren te komen. Mocht de trend van zachte winters doorzetten, dan moeten we wellicht via veredeling en selectie zoeken naar rassen die daarvoor minder kou nodig hebben.

4Leveren de hogere temperaturen een betere oogst op?

De groeivoorsprong kan (deels) teniet worden gedaan door een koud of nat voorjaar, waardoor het oogstmoment, de opbrengst en de kwaliteit vaak niet anders zijn, zegt Timmer. Als de wintertarwe op 15 juli van het land kan, is dat al erg vroeg. Wel biedt dat vaak betere oogstomstandigheden én betere condities voor het inzaaien van een groenbemester.

5Levert het doorgroeiende gras nog voordelen op?

Een vroeg weideseizoen levert het hele jaar profijt op. Een eerste snede kan mogelijk al in april van het land.
Het onderhoud van een weide waar al vroeg veel en lang gras op staat, vergt wel ander onderhoud. Voor gras langer dan 10 centimeter is drijfmest niet geschikt, meldde Agrifirm deze week.