'Ik wil eerst investeren in toekomst'

Het melkgeitenbedrijf van Gijs (24) en zijn ouders Rob en Noor van Rooij ligt in Drunen, op een steenworp afstand van Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. De voormalige varkenshouderij is in 1990 aangekocht door Rob en zijn broer, als aanvulling op de melkveehouderij die ze samen runnen. In 1999 wordt duidelijk dat de noodzakelijke uitbreiding van het varkensbedrijf niet mogelijk is. Verkopen is geen optie, dus moeten ze op zoek naar een andere tak.
In 2000 is de geitenstal gebouwd, waar Rob van Rooij begint met 300 melkgeiten. Dit aantal groeit geleidelijk naar 700 dieren. Rob en zijn broer hebben allebei een zoon met interesse tot overname. Door het bedrijf te splitsen, wordt het in de toekomst gemakkelijker voor Gijs en zijn neef om de bedrijven over te nemen. De bedrijven delen het machinepark en werken samen om de grond te bewerken.
Het bedrijf wordt in 2009 zwaar getroffen door Q-koorts (zie kader). Pas in 2014 is het weer op hetzelfde niveau als voor de uitbraak, maar dan met 200 extra melkgeiten. Gijs van Rooij heeft net het eerste jaar van de HAS achter de rug, als blijkt dat zijn vader het werk niet meer alleen rond kan zetten. Hij stopt, tegen het advies van zijn ouders in, met zijn studie en treedt in de maatschap. 'Ik zit nu drie jaar in de maatschap en ik heb er geen moment spijt van gehad.'
De jonge ondernemer wil het bedrijf rond zijn 30ste overnemen. Zijn vader is dan 65. De overname is nu nog geen dagelijks onderwerp van gesprek. 'Ons bedrijf heeft in feite vier jaar stilgestaan na de Q-koorts. We willen eerst investeren in de toekomst.'
Die toekomst is voor Van Rooij al duidelijk; in 2018 wil hij 1.400 dieren hebben en geleidelijk groeien naar 90 hectare grond. 'Dat kunnen ons pap en ik samen goed bijhouden. Als hij met pensioen gaat, heb ik voldoende inkomsten om een fulltime medewerker in dienst te nemen.'
Omdat het bedrijf dicht bij de Loonse en Drunense Duinen staat, is het niet zomaar mogelijk om 1.400 geiten te houden. Daar hebben ze al iets op bedacht: een luchtwasser. Die zorgt ervoor dat de uitstoot van ammoniak met 1.400 geiten even hoog is als nu met 900 geiten. Een luchtwasser werkt optimaal bij een volledig dichte stal. Dat is voor Van Rooij geen optie: 'Ik vind het belangrijk dat mensen kunnen zien dat we geiten houden, dus ik houd de stallen open. Daardoor zal de luchtwasser 45 procent ammoniak reduceren in plaats van 95 procent.'

Veel grond

Ook 90 hectare grond is uitzonderlijk voor een melkgeitenbedrijf. Het is de manier voor Van Rooij om zich te onderscheiden van anderen. Doordat de familie relatief veel grond heeft, kan ze veel voer verbouwen en hoeft ze minder aan te kopen. Het uiteindelijke doel is om volledig zelfvoorzienend te zijn op mest en voerteelt.
'Het is de uitdaging om zo min mogelijk brok te voeren, zodat ik de voerkosten zo laag mogelijk kan houden, maar het mag niet ten koste gaan van de melkproductie van de geiten. Dat is mijn drijfveer, om een zo hoog mogelijk saldo per geit te halen', legt de jonge ondernemer uit. 'Ik vind het leuk om de cijfers en resultaten te vergelijken met vorig jaar en te onderzoeken hoe het beter kan. Ik ben continu bezig met de optimalisatie van het bedrijf en van mezelf.'
Dat is een van de redenen waarom de melkgeitenhouder in het bestuur zit van AJK Den Bosch en in de jongerenraad van Agrifirm heeft gezeten. 'Het is soms verleidelijk om maar door te gaan met werken in plaats van een vergadering bij te wonen. Maar daar spreek ik andere toekomstige ondernemers, we delen ervaringen en denken samen na over uitdagingen die voorbijkomen.'
Om zelf hun steentje bij te dragen aan het imago van de sector, denken Van Rooij en zijn vader erover na om de lammeren in de wei te laten lopen. Een soort 'vrije-uitlooplammetjes'. Imago is een van de belangrijkste redenen, maar zelf vindt hij het ook gewoon mooi om te zien. Al is het risico op ziekte dan wel hoger en heb je er meer werk mee, beseft hij.
Een volledige omschakeling naar biologisch is een stap te ver voor de jonge ondernemer. 'Een biologisch bedrijf past niet bij mij. Volgens mij kun je dan nooit zo efficiënt draaien zoals wij nu doen. Je krijgt dan een lagere melkproductie per geit. We gebruiken nu al bijna geen antibiotica en bestrijdingsmiddelen, maar als het nodig is, dan kunnen we daar wel goed mee bijsturen.'