Koeien melken wordt bijna hogere wiskunde

Op dit moment zijn in vrijwel alle provincies bijeenkomsten, waar bestuurders en specialisten van LTO het fosfaatrechtenstelsel van staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) aan ruim tweeduizend boeren toelichten.

Er is emotie en de drang om gehoord te worden. Er is nieuwsgierigheid naar de inzet van de belangenbehartiging.

Onbegrepen

Het grootst is nog wel de behoefte aan duidelijkheid over de impact van het stelsel op het bedrijf. Boeren voelen zich ook onbegrepen. Weer een pakket regels, waarvan de betekenis nauwelijks is te doorgronden.

In korte tijd zijn boeren geconfronteerd met het einde van het melkquotum, de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), de melkveewet en de AmvB grondgebondenheid. Verplichte mestverwerking, onzekere derogatie en jarenlange vergunningstrajecten om vee te houden. En nu fosfaatrechten.

Puzzel

Een Gelderse boer meldde op een van die bijeenkomsten dat hij de puzzel voor zijn bedrijf niet meer kan leggen. De ondernemer had geen idee hoe in te spelen op deze verandering. Linksaf, rechtsaf of toch rechtdoor?

Adviseurs geven ook geen zekerheid, nu er nog zoveel open eindjes zijn. En is dit hét of gaat op termijn weer het nodige op de schop? Zie de reacties in de markt op berichten over ontschotting tussen veesectoren.

Onuitvoerbaarheid

Voor een doorsneefamiliebedrijf nadert het stadium van onuitvoerbaarheid. Langzamerhand wordt de wijze waarop geanticipeerd wordt op regelwijzigingen doorslaggevender voor een goed inkomen dan goed vakmanschap.

Die stapeling van wetten en stelsels schreeuwt dan ook om een drastische vereenvoudiging.

Patrick Bramer
Hoofdredacteur Nieuwe Oogst

@Patrick_Bramer
patrick.bramer@nieuweoogst.nl