Overheid, schuil niet achter Europa

Het lijkt een gewoonte te worden van de overheid om de eigen verantwoordelijkheid af te wimpelen en zich te verschuilen achter Europese richtlijnen en verordeningen.

Op vragen uit de Tweede Kamer over de exorbitant hoge boetes antwoordt het kabinet dat de Europese Unie bepaalt hoe de systematiek werkt en dat in feite onze handhavende instelling alleen de uitvoerders zijn van EU-voorschriften.

Keuzevrijheden

Dat roept toch vragen op, want het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid geeft lidstaten keuzevrijheden en dat geldt ook voor een eigen verantwoordelijkheid voor de handhaving.

De vraag doet zich voor of elke afwijking van de regels direct moet leiden tot een bekeuring.

Reglementen en statuten

Verenigingen zijn eigenlijk niet anders dan maatschappelijke samenlevingen in het klein, met huishoudelijke reglementen en statuten om het gedrag van de leden af te bakenen.

In geval van ernstige geschillen worden die door het bestuur uit de kast gehaald om te oordelen over de maatregelen.

Waarschuwing

In de meeste gevallen gaat het niet om herhalingen en kan de overtreding met een simpele waarschuwing worden afgedaan.

Onze overheid is klaarblijkelijk die mogelijkheid uit het oog verloren. Immers, elke afwijking van de regels lijkt tot een boete en korting op betalingsrechten te leiden.

LTO-meldpunt

De meldingen over dit onderwerp die de afgelopen maanden bij het LTO-meldpunt binnenkwamen, illustreren dat duidelijk.

Ook zijn vele gevallen binnengekomen over fouten in de beschikkingen van de in 2015 aangevraagde nieuwe betalingsrechten. De kleinste afwijking van de procedure heeft weer grote gevolgen.

Bezwaar maken

Het advies van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zelf is dan altijd om bezwaar te maken en bij de Gecombineerde opgave de eigen, goed geachte cijfers te gebruiken.

Een hoop kosten en moeite voor de gedupeerden en de vraag is of dat niet anders kan.

Gezag

De handhaving wil gezag. Afgelopen week kwam de nationale politie daarover in het nieuws. De boetequota zijn afgeschaft en het aantal bekeuringen is afgenomen van zo'n honderd naar plusminus vijftien per politieagent per jaar.

Deskundigen beargumenteren nu dat er aan gezag wordt gewonnen, als dat aantal bekeuringen weer omhooggaat.

Aanzien

Dat is nog maar de vraag, vinden anderen. Er zijn analisten die veronderstellen dat er juist aan gezag wordt gewonnen door andere aspecten. Barmhartigheid en niet uitvoeren van een vonnis kan de betreffende persoon een geweldig aanzien geven.

De meesten van ons kennen waarschijnlijk de film Gladiator wel, waarin dat duidelijk wordt geïllustreerd.

Eigen verantwoordelijkheid

Dat vraagt om natuurlijk leiderschap en eigen verantwoordelijkheid. Het schuilen achter de rokken van een ander, in dit geval van Moeder Europa, past daar niet bij.

Uiteraard willen we EU-regels respecteren. Dat verwachten we ook van onze partners. Een gelijk speelveld voor de open interne markt is immers van groot belang.

Niet afschuiven

Dat is echter geen vrijbrief om de eigen verantwoordelijkheid af te schuiven naar de EU. Ons land maakt Europa, net zoals de andere lidstaten en daar horen eigen verantwoordelijkheid en leiderschap bij.

De vraag is of onze gezagsdragers dat nog in voldoende mate bezitten en niet veel te veel uitvoerders van de blue tape zijn geworden.

Jeroen Kloosadviseur Akkerbouw LTO Nederland