'Dan moet je wel orchidioot zijn'

Kwekerij Top-Orchid in Sint Maarten heeft een breed assortiment potorchideeën. 'Dan moet je wel orchidioot zijn', zegt eigenaar Peter Tesselaar.
'Om een nieuw product op de markt te brengen, beginnen we het proces met kruisen en vermenigvuldigen. Daaruit selecteren we geschikte planten die vervolgens naar een laboratorium in Azië gaan, waar ze uit het weefsel nakomelingen opkweken. Die komen na twee jaar terug in een kweekfles met 45 jonge planten', legt hij uit.

Vertroetelen

'Daarna vertroetelen wij ze, om te beginnen twee tot drie maanden in een 'kraamkamer', eerst onder een tunnel en vervolgens naar een van de andere afdelingen. Het hele proces duurt wel drie jaar.'

De vader van de huidige eigenaar had in 1967 als een van de eerste tuinders in de Kop van Noord-Holland een kas neergezet om bloemen te kweken. 'Mijn vader had in die tijd nog geen rijbewijs en bracht de bloemen achter op zijn fiets naar Sint Maartensvlotbrug, waar een vrachtwagen ze van hem overnam.'

Zes broers

Tesselaar had nooit verwacht dat hij in het bedrijf zou komen. 'Mijn zes oudere broers hadden allemaal hun eigen kwekerij en daardoor moest ik in 1978 in dienst. Om daar onderuit te komen, ben ik in het ouderlijk bedrijf gegaan. Mijn vader was wethouder en dat kostte veel tijd. In 1979 heb ik het bedrijf overgenomen. In die tijd kon ik zomaar 500.000 gulden bij de bank lenen', vertelt hij.

'Ik heb de oude kas afgebroken en nieuwe kassen neergezet, die ik in 1990 heb uitgebreid naar 2 hectare. De eerste twintig jaar heb ik alstroemeria gekweekt, maar nadat ik Kenia had bezocht en daar velden vol met bloemen had gezien, besefte ik dat 'm dat niet zou worden voor de toekomst.'

Potorchideeën

In 2000 begon Tesselaar met het kweken van potorchideeën. 'De gebruikswaardeonderzoeker van het Productschap Tuinbouw die maandelijks op mijn bedrijf kwam, had ook orchideeën in zijn pakket, naast alstroemeria. Op zijn advies ben ik overgeschakeld op de potorchideeën cambria en oncidium', vertelt hij.

'Die komen net als de alstroemeria uit Zuid-Amerika, maar dat is de enige overeenkomst. Cambria is door kruisingen in veel kleuren verkrijgbaar, oncidium heeft als hoofdkleur geel en geeft veel, maar wat kleinere bloemen.'

Importeren uit Azië

Omdat de aangekochte planten vaak duur en matig van kwaliteit waren, besloot de ondernemer zelf planten te importeren uit Azië. Maar ook dat leverde niet altijd de gewenste kwaliteit op.

Tien jaar geleden ging Tesselaar daarom zelf orchideeën kruisen en vermenigvuldigen. 'Dat lukte wel, maar voor de weefselkweek had ik toch een laboratorium in Azië nodig', zegt hij.

Laboratorium

'Toevallig kwam ik iemand tegen met wie ik had gevoetbald en die ik 35 jaar niet had gesproken. Hij kende Azië goed en ik vroeg hem of hij me aan een laboratorium kon helpen', licht Tesselaar toe.

'Na veel gezemel van mijn kant bracht hij me in contact met een Nederlander die hij in een skilift was tegengekomen. Die reisde ook in Azië rond en had een Aziatische vriendin die de lokale omgangsvormen kende. Ik heb 5.000 euro naar hem overgemaakt en daarvoor is hij een maand op zoek gegaan. Zo heeft hij me op het spoor gezet van de laboratoria waar ik nu nog steeds zaken mee doe.'

Jaarrond leveren

Top-Orchid levert jong materiaal aan kwekers door heel Europa, maar brengt ook zelf volwassen planten op de markt. Omdat de kwekerij jaarrond levert, is het niet nodig om met seizoensarbeiders te werken.

'We hebben bij elkaar zo'n vijftig werknemers, van wie een groot deel scholieren. En vooral veel Nederlandse werkneemsters, die vaak parttime werken, van 7 tot 15.30 uur. Ze komen hier allemaal uit de buurt en het verloop is vrijwel nihil.'

Vijf afdelingen

In de kassen zijn vijf afdelingen met verschillende klimaatomstandigheden, omdat de ene orchidee oorspronkelijk onder een dicht bladerdek groeit en de andere in de volle zon. In totaal heeft de kwekerij zo'n vijftien grote soorten orchideeën en daarnaast tweehonderd tot driehonderd testsoorten.

Inmiddels is dochter Floor ook betrokken bij het kruisen en vermenigvuldigen van de orchideeën. 'Zo hebben we alles in eigen hand: alle producten hebben hier gegroeid en gebloeid, voordat ze op de markt komen. Ik heb veel materialen verzameld uit de hele wereld en mijn assortiment wordt steeds breder. Momenteel zijn geurende orchideeën in opmars, net als miniorchideeën', zegt Tesselaar.

'Een probleem vind ik wel dat de inkopers bij exporteurs van exclusieve orchideeën voor 90 procent mannen zijn, die de vrouwelijke consument, die voor 90 procent de aankopen doet, niet goed aanvoelen. Daar valt nog winst te behalen.'