Risico's weerschade in kaart brengen noodzakelijk

'We verwachten dat de sterke toename aan extreme buien doorzet naarmate Nederland verder opwarmt', zegt een woordvoerder van het KNMI. Het zijn de extreme buien die gepaard kunnen gaan met heftige meteorologische verschijnselen zoals onweer, hagel, windstoten, windhozen en tornado's die veel schade doen.

Volgens het KNMI neemt het aantal kleine heftige buien, van meer dan 50 millimeter neerslag per dag, toe. In vergelijking met de jaren vijftig is de kans op zulke buien twee maal zo groot. Dergelijke buien hebben een effect op het dagelijks leven in Nederland door lokale wateroverlast, verkeerschaos en schade voor bebouwing. Het raakt vanzelfsprekend ook de agrarische sector.

Extreme neerslag vergezeld met windstoten kan een gewas flink schade toebrengen. Daarbij komt dat extreme neerslag niet langer in het najaar of de winter valt, zoals dat eigenlijk gewoon is. De heftige buien vallen in de voorjaars- en zomermaanden: mei, juni, juli. Een tijd dat de gewassen in volle groei zijn op het land.

Aantal schademeldingen neemt toe

Steeds meer boeren en tuinders worden zich bewust van de schade die extreem weer kan doen in hun gewas. 'Het aantal schademeldingen is bij ons de laatste jaren toegenomen', zegt Jan Schreuder van verzekeraar Vereinigte Hagel. 'Tegelijkertijd zien we dat het aantal deelnemers aan de brede weersverzekering bij ons met 40 procent is gestegen. Dat geeft aan dat agrarische ondernemers zich beter willen indekken tegen weerschade en zich bewust worden van de weerrisico's.'

In 2010 waren er nog maar 410 agrarische ondernemers die zich aansloten bij de brede weersverzekering. De RVO laat weten dat het dit jaar naar verwachting 1.440 ondernemers zijn. Met de brede weersverzekering verzekeren ondernemers met landbouwgrond met open teelt, zoals akkerbouw, fruitteelt, vollegrondsgroente, bloembollen, sierteelt en boomkwekerij zich tegen schade aan gewassen door extreme en ongunstige weersomstandigheden. Bijvoorbeeld schade door ijzel, storm, sneeuw of brand door blikseminslag.

Veel telers hebben echter slechts alleen nog een hagelverzekering. Maar met het wisselde weerbeeld neemt de kans op schade door wind, zware regen of vorst toe, waarschuwen verzekeraars.

'De kans op vorst op momenten dat je het niet verwacht, zware regenval of langere perioden van droogte neemt toe', zegt Marien Boersma van AgriVer Agrarische verzekeringen. 'Het wordt steeds belangrijker risico's af te dekken. Voorheen dachten we dat alleen in Beieren of Zuid-Frankrijk grote weerschade op kon treden bij boeren en tuinders maar ondertussen hebben we gezien dat dit in Nederland ook het geval kan zijn.'

Geen vangnet

De noodzaak van een goede verzekering lijkt ook groter te worden. Bij schade door extreem weer springt de overheid niet meer bij, zo bleek eerder dit jaar toen landbouwgebieden in Brabant en Limburg werden getroffen 'Ondernemers kunnen zich verzekeren dus zij hoeven niet bij ons aan te kloppen' is de boodschap van staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken.

'Bedrijven worden steeds specialistischer met vaak maar één of twee teelten', zegt Schreuder. 'Dan ben je kwetsbaar bij schade.' De verzekeraars stellen dat ondernemers zich moeten laten voorlichten over de mogelijkheden van de brede weersverzekering. Schreuder: 'Uiteindelijk moet de ondernemer ervan uit kunnen gaat dat bij een gedekte schade er garantie van uitkering is. Daar hoort wel een goed advies bij. Maatwerk is mogelijk. Er is werkelijk iets te kiezen voor een teler, er zijn grote verschillen in de voorwaarden, uitkeringen en garanties tussen de verschillende maatschappijen.'

De verzekeraars raden ondernemers aan om eens een uurtje de tijd te nemen om zich te verdiepen in de weersverzekeringen. 'Ik raad hen aan om verschillende scenario's door te rekenen en goed inzicht te krijgen in de risico's', zegt Boersma. 'Daarna kan de ondernemer een gefundeerd besluit nemen.'

Hoge assurantiebelasting

Ondernemers betalen 21 procent belasting over hun verzekering. Dat is een flinke stijging ten opzichte van 2012 toen dat nog maar 9,7 procent was. De extra assurantiebelasting kan voor bedrijven leiden tot lastenverzwaringen van één tot wel enkele duizenden euro's per jaar. LTO en de verzekeraars trekken gezamenlijk op om die assurantiebelasting omlaag te krijgen. Afhankelijk van het gewastype en dus de hoogte van de verzekering kan dat de ondernemer flink veel geld schelen. Opvallend is het verschil in beleid met ander Europese landen.

Ondernemers elders in Europa hoeven namelijk geen of weinig belasting op verzekeringen te betalen. Dat is oneerlijke concurrentie, vindt LTO. Onlangs verwierp de Tweede Kamer nog een oproep van het CDA om de brede weersverzekering vrij te stellen van assurantiebelasting.