LTO Noord rolt meetnet uit over honderden akkerbouwers

Met het meten van het zoutgehalte kunnen akkerbouwers gerichter draineren om verzilting te gaan, stelt Jouke Velstra van Acacia Water. 'Het besef dringt steeds meer door dat droogteschade ook weleens zoutschade kan zijn.'
LTO Noord deed de plannen uit de doeken tijdens twee bijeenkomsten over in Groningen en Friesland.LTO Noord hoopt komend voorjaar samen met Acacia Water te starten met dertig peilbuizen in het noordelijk kleigebied.
De organisaties willen dit in een later stadium uitbouwen tot twee- tot driehonderd peilbuizen om het zoutgehalte te meten. Bovendien kan een ondernemer met een sensor die aangesloten is op een smartphone ook zien wat er in het water gebeurt.

Peilproef Lauwersmeer

Het gebied staat voor problemen als verzilting, stijging van de zeespiegel, dubbele dijken en bodemdaling. Maar boeren weten niet wat er in de grond gebeurt, volgens Tineke de Vries van LTO Noord Akkerbouw.

'Er zijn allerlei plannen in het gebied maar wij weten te weinig van het zoutgehalte. Wanneer we dat wel weten kunnen we meer gefundeerde opmerkingen maken richting bijvoorbeeld waterschappen door eerder nulmetingen te doen', aldus De Vries.

Zo hadden de ondernemers te weinig gegevens voorhanden om aannemelijk te maken dat door verhoging van het waterpeil in het Lauwersmeer de zoute kwel in de bodem toeneemt of effecten heeft op de grondwaterstand.

Niet alleen komen de ondernemers meer te weten over het zoutgehalte, ook krijgen ze meer kennis van de grondwaterstand. Hiermee kan het gebied tijdig reageren op wateroverlastsituaties, stelt Velstra.

Clusterbuien

'Er wordt veel discussie gevoerd in hoeverre je clusterbuien kunt voorspellen. Maar wanneer we meer over de grondwaterstand weten, kunnen we eerder aangeven of een gemaal aan moet of dat er voldoende waterbergingen zijn. Daarbij kunnen boeren het waterschap adviseren over de draagkracht van de bodem.

In de Kop van Noord-Holland zijn bollentelers met de apparatuur aan de slag gegaan nadat door de aanleg van een haven de verziltingsangst toenam. Zij kregen dit jaar nieuwe sensoren die aangesloten werden op hun smartphone. De resultaten werden zo gelijk doorgestuurd en centraal verzameld. Nu is er een meetnet in samenwerking met het waterschap.

'Door intensief te meten en het gesprek aan te gaan met het waterschap zijn daar al resultaten zichtbaar. Waar men aanvankelijk dacht dat een stuk polder goed werd doorspoeld met zoet water, bleek dat na meting niet het geval te zijn. Met een klaar kleine ingrepen is dat verbeterd', geeft Velstra aan.

Boeren die gaan deelnemen, moeten zelf de apparatuur aanschaffen. LTO Noord zorgt onder andere voor een website waar alle informatie beschikbaar wordt. Velstra. 'Boeren hikken dikwijls tegen de aanschaf van het systeem aan. Deze zou te ingewikkeld zijn en te veel kosten. Het systeem is enorm verbeterd en goedkoper geworden.'