Verzilting niet urgent voor boeren Noord-Beveland

Initiatiefnemer Wolbert van Dijk en zijn mede-onderzoekers vroegen ZLTO om mee te werken. Afdelingsvoorzitter Bernard Teunissen, portefeuillehouder Water Klaasjan Bos en ZLTO-specialist Johan Elshof zochten tien leden uit om te interviewen. Die vormden een afspiegeling van de sectoren en van de verschillende delen van het eiland.

De boeren werden thuis aan de keukentafel geïnterviewd met vragen over hoe ze omgaan met klimaatverandering en verzilting. Zien ze dat als een probleem? En passen ze de bedrijfsvoering daarop aan? Doel van de interviews was om theorieën te bespreken met ondernemers uit de dagelijkse praktijk, om zo innovatie wakker te schudden, legt Van Dijk uit.

Slimme manier

Het viel de onderzoekers op dat de boeren het nadeel van zout en brak water geaccepteerd hebben en daar op een slimme manier op inspelen. De opbrengsten per hectare op Noord-Beveland behoren tot de top van Nederland.

De interviewers merkten bij de boeren geen echte urgentie om wat te doen tegen verzilting. Van Dijk: 'Ze vinden het natuurlijk wel positief als ze over meer zoet water zouden kunnen beschikken. Dan kunnen ze bijvoorbeeld ook meer complexe teelten doen. Maar ze kijken op tegen de grote investeringen die dat zou vragen.'

Een ander opvallend punt dat de ondervragers opmerkten is dat er een sterke gemeenschapszin is op het Zeeuwse eiland. Bewoners zijn betrokken bij elkaar en zijn innovatief om samen wat te bereiken. Zoals bij het realiseren van gratis wifi op het hele eiland of in de samenwerking tussen boeren onderling om zo schaalvergroting te bereiken.

Grote verschillen

Dinsdag was de afronding van het onderzoek. De geïnterviewde boeren kregen de resultaten van het onderzoek te horen. Ze konden ook het zoutgehalte laten bepalen van monsters van slootwater rond hun percelen.

Wat opviel waren de grote verschillen in zoutgehalte van monsters die dicht bij elkaar waren genomen. Van Dijk: 'Het is interessant om daar verder onderzoek naar te doen. Helaas zijn de monsters niet genomen in de droge periode in de afgelopen herfst, maar in natte winterperiode. Anders zouten de monsters nog zouter zijn geweest.'

Kansen

Waterspecialist Johan Elshof ziet kansen om door te praten over de resultaten. Maar niet eerder dan wanneer de zoet-zoutkartering klaar is. Die maakt instituut Deltares maakt voor de provincie Zeeland komend voorjaar.

'Dan willen we weer met alle partijen bij elkaar komen om te kijken naar de mogelijkheden voor een eventueel vervolg', zegt Elshof. 'Het huidige watersysteem op Noord-Beveland is vooral ingericht op snelle afvoer van water, inclusief het zoete water. Maar misschien is het beter om water langer vast te houden of om zoet en zout water beter te scheiden, zodat boeren gebruik kunnen maken van het zoete water.'

Van Dijk is enthousiast over een vervolg. 'Dit smaakt naar meer, ook voor andere gebieden.'