Oosterlaken kiest vooruitstrevende kraamstal

In 1982 ging Oosterlaken uit Beers direct vanaf de HAS in Dronten in het bedrijf van zijn vader werken. 'Die had een kleine 300 zeugen gesloten en 25 hectare akkerbouw. Mijn vader en ik hebben altijd de visie gehad dat je aan risicospreiding moet doen, vandaar dat ikzelf in de jaren daarna gegroeid ben naar ruim 100 hectare akkerbouwgrond. Landbouwgrond heeft een stabiele financiële waarde.'

Oosterlaken heeft de afgelopen jaren onder meer conservenerwten, suikerbieten, mais en granen geteeld. De mais en granen kan hij verwerken omdat hij een computergestuurde droogvoerinstallatie (CDI) heeft.

Broer

In 1990 stapte een broer van de ondernemer in het bedrijf en in 1995 kwam de varkenshouderij van zijn schoonouders erbij, omdat die geen opvolger hadden. Zijn broer nam de 300 zeugen over in Beers.

Oosterlaken heeft zelf 280 zeugen in Velp en 2.500 vleesvarkens in Beers. 'Omdat ik in Beers woonde, zat ik op 10 kilometer afstand van mijn bedrijf. Dat was best lastig en kostte veel tijd.'

Verplaatsen

In 2011 besloot de ondernemer het zeugenbedrijf te verplaatsen naar de thuislocatie in Beers. Ook omdat hij toch gedeeltelijk nieuw moest bouwen in verband met de nieuwe wetgeving omtrent groepshuisvesting en ammoniak.

'In Velp konden we niet uitbreiden omdat we bij een dijk zaten en het waterschap niet mee wenste te werken aan de vernieuwing van het bedrijf. In totaal zijn we door deze 'balansverkorting' 500.000 euro kwijtgeraakt.'

Bijzondere kraamhokken

Oosterlaken bouwde op de thuislocatie in Beers een stal voor 600 zeugen met bijzondere kraamhokken, aangezien het om een combinatie van kraamopfok- en vrijloopkraamhokken gaat. De zeug en biggen lopen tijdens de kraamperiode vrij rond en daarna worden de biggen opgefokt in datzelfde kraamhok. Zij gaan dus niet naar speenbiggenafdelingen.

'Mijn vrouw en ik dachten tijdens de nieuwbouwplannen meteen aan vrijloopkraamhokken. We wilden qua diergezondheid en dierenwelzijn voorbereid zijn op de toekomst.'

Fokgelten

In de nieuwe situatie heeft de Brabantse varkenshouder iets meer plaatsen nodig in verband met de eigen opfok van fokgelten. Daardoor ligt het aantal vleesvarkens nu op 2.000 stuks. 'Ik merk dat je met vrijloopkraamhokken veel meer rust in de stal hebt. De zeugen staan bijna niet meer op, als je de kraamstal binnenkomt.'

Los werpen is op zich een mooi systeem, stelt Oosterlaken. 'Alleen kost het je gigantisch veel arbeid en te veel biggen, doordat de zeug erop gaat staan of liggen. Dat kan ik zeggen na twee jaar lang proefgedraaid te hebben. Vandaar dat ik de zeug nu fixeer vanaf twee dagen voor het werpen tot vier dagen na het werpen.'

Moedereigenschappen

Of deze manier van werken in de toekomst per se noodzakelijk is, weet de varkenshouder niet. 'De moedereigenschappen zijn wellicht doorslaggevend en de fokkerij staat wat dit betreft nog in de kinderschoenen.' Hij selecteert al zeugen op moedereigenschappen. De uitval bedraagt nu nog zo'n 13 procent, maar het is de bedoeling om dit nog verder terug te dringen.

Nog een bijzonder punt in het management van Oosterlaken is dat alle zeugen in de groepshuisvesting tot aan de vierde worp op pariteit (worpnummer) liggen. 'Dat doe ik omdat ik vind dat je de zeugen beter op leeftijd bij elkaar kunt zetten. Daardoor is het ook een stuk rustiger in de kraamstal.'

Vierwekensysteem

De ondernemer werkt met een vierwekensysteem met een speenleeftijd van 28 dagen. Dat is gunstig voor de gezondheid van de dieren en sluit goed aan bij de opleg- en aflevermomenten in de vleesvarkensstal.

Dat de managementmethode van de Brabantse varkenshouder werkt, blijkt wel uit de lage dierdagdoseringen die hij heeft. 'Volgens mij heeft dat ook te maken met de keuze voor de combinatie van kraamopfok- en vrijloopkraamhok.'

Bestuurlijk actief

Oosterlaken is jarenlang bestuurlijk actief geweest voor LTO-vakgroep Varkenshouderij. 'Dat was in een tijd dat er een unieke samenwerking tussen de overheid en de varkenshouderij was. Dat kwam ook omdat de productschappen toen nog bestonden. Die waren achteraf gezien cruciaal in dit soort samenwerkingsverbanden.'

Door deze samenwerking konden publieke en sectorale gelden worden vrijgemaakt om bijvoorbeeld onderzoek te starten dat nuttig was voor de varkenshouderij én de overheid.

Opvolger

Of er in het gezin van Oosterlaken een bedrijfsopvolger zal zijn, weet hij niet. 'Als het niet iemand wordt binnen ons gezin, dan wellicht iemand van buitenaf. Mijn vrouw en ik hebben altijd tegen onze kinderen gezegd: 'Volg je hart en ga iets doen waar je ambities liggen.'