'Smart Ziekzoeker moet ziekten eerder zien dan teler'

Welk doel heeft de Smart Ziekzoeker?

'Een techniek ontwikkelen waar de pootgoedteler op kan vertrouwen. De Smart Ziekzoeker moet bij voorkeur de ziekten eerder zien dan de teler of selecteur.'

De detectie in het veld levert veel data op en dat is belangrijk voor de robuustheid van het systeem

Jan Kamp, Wageningen University & Research

Wat is er tot nu toe gebeurd?

'In 2015 en 2016 hebben we in een laboratorium met opgepotte aardappelplanten gekeken naar virus en Erwinia. De focus lag op vroegtijdige detectie. De resultaten van zes meettechnieken zijn vergeleken met die van een selecteur. De hyperspectraal- en 3D-camera bieden het meeste perspectief.'

In het veld is een stuk lastiger?

Ja. In het lab kun je aardappelplanten van opzij met camera's bekijken en dat lukt in het veld niet. Je moet van boven werken of schuin van opzij. Daarvoor hebben we een meetbak ontworpen met speciale camera's en aangepaste belichting. De machine doet het niet gek, maar statistisch gezien hebben we meer data nodig. De detectie in het veld is belangrijk voor de robuustheid van het systeem.'

Nog tegen problemen aangelopen?

'De Specim FX10-hyperspectraalcamera was nog maar kort op de markt. Er zaten kinderziekten in en de camera moest terug naar Finland. Met de proef zijn we daardoor iets later gestart. De Specim FX10 maakt een lijnscan van de planten en dat zorgt qua snelheid voor een beperkende factor. We rijden met een bedroevend lage snelheid van 400 meter per uur. Het veld in gaan met de machine is wel een belangrijke stap in het proces.'

Na vier jaar is er een machine?

'De techniek is nog niet praktijkrijp. We hopen in dit project een techniek te kunnen afleveren op basis waarvan Kverneland, een van de partners van het project, een machine kan maken. Bijvoorbeeld een autonoom werkend voertuig met camera's voor de aardappelselectie.'

Wat is het economische belang?

'De schade door klasseverlaging en afkeuring in pootgoed is in Nederland jaarlijks 20 à 25 miljoen euro. De kosten van selectie bedragen 8 tot 10 miljoen euro. Voor een bedrijf met 40 hectare pootgoed gaat het om 30.000 tot 35.000 euro aan kosten en kwaliteitsderving. BO Akkerbouw financieert het project uit restmiddelen van het voormalig Productschap Akkerbouw. Agrico, HZPC, NAK en de Pootaardappelacademie doen ook mee.'