'Potje jam verkoopbaar maken is de kunst'

De Noord-Brabantse ontwikkelboerderij De Laarhoeve kreeg onlangs via een klant de opdracht 35.000 kilo fruit te verwerken tot zeven soorten jam voor Europese hotels. Een tijd terug benaderde Willem&Drees de boerderij voor 50.000 potten jam voor de Postcodeloterij. Steeds meer bedrijven werken met producten die gemaakt zijn op De Laarhoeve, merkt eigenaar Maria Roozen. Mede daarom investeert ze in een experimenteerkeuken en verwerkingsruimte van 45 bij 15 meter. Via de POP3-subsidie krijgt het bedrijf 40 procent vergoed.

Ruim tien jaar verwerkt De Laarhoeve restproducten tot nieuwe producten als jam, stoofperen en appelcompote. Aanleiding hiervoor was de vijftien medewerkers, mensen met een verstandelijke beperking, een zinvolle dagbesteding te bieden. 'Het gaat om bewerkelijke producten, veel boeren hebben niet de tijd en de voorzieningen om dit op zich te nemen.'

Langer bewaren

De ondernemers die de restproducten leveren krijgen hiervoor van De Laarhoeve 'meer dan wanneer ze het op de dumpmarkt leveren', geeft Roozen aan. Maar ze moeten er ook meer voor doen, bijvoorbeeld langer bewaren.

In de verwerking van de producten is het werken met een lage kostprijs een spanningsveld, erkent ze. 'Elke handeling kost geld en maakt het product duurder, terwijl de grondstoffen niet zo duur zijn. Laatst hebben we een grote hoeveelheid aardbeien afgenomen voor 1 euro per kilo. De kunst is dan om dat potje jam verkoopbaar te maken. Daarom zijn we afhankelijk van gedreven ondernemers, die het zonde vinden om de producten weg te gooien.'

Om de kostprijs zo laag mogelijk te houden, gebruikt het bedrijf alles van het product wat bruikbaar is, en een goede mix tussen kostbare machines en zinvol werk voor mensen die niet in de reguliere arbeidsmarkt aan de slag kunnen.
ZLTO ondersteunt het project door ondernemers te interesseren, de juiste samenwerkingspartners te betrekken en tot een goed verdienmodel te komen, stelt Mariska van Koulil van ZLTO.

Ketchup

Eigenaar Henriette van Hoek van Natuurlijk Tomaat in Dongen levert jaarlijks 1.500 kilo tomaten aan De Laarhoeve voor onder andere ketchup. De marge op het product is summier, stelt de onderneemster. 'Wij nemen de flesjes tomatenketchup voor 1,75 euro af, en verkopen het in onze winkel voor 2,65 euro. Wanneer je voor 200 milliliter 4 euro vraagt, koopt niemand het. We zijn bovendien geen Heinz, die zoveel potjes per minuut draait', verklaart ze.

De meerwaarde is voor Van Hoek vooral dat De Laarhoeve werkt met voedingsdeskundigen en zodoende van een restproduct nog een goed product kan maken. 'Wij leveren uien, paprika en tomaat voor de ketchup. Wij vinden het lastig om dat te bewerken, maar de deskundigen weten bijvoorbeeld precies de verhoudingen.'

Een van de afnemers waarmee De Laarhoeve in zee gaat als de nieuwe keuken er is, is distributiebedrijf Distri Culinair. Eigenaar Theo Rooijakkers ziet een groeiende behoefte van boerderijwinkels voor onderscheidende producten. 'De trend is dat mensen steeds minder gaan eten, maar wel kwalitatief beter. Met een klein tomaatje op de tapas ben je als boerderijwinkel onderscheidend. Mensen komen er voor terug. Die klantenbinding hebben boerderijwinkels nodig.'

Van Hoek ziet de samenwerking met De Laarhoeve als mooie aanvulling op haar glastuinbouwbedrijf en het tegengaan van voedselverspilling. 'Ik had er last van dat ik tomaten moest weggooien. Nu gooien we bijna niets meer weg; slechts twee emmers tomaten gaan iedere week nog naar de beesten toe. De nieuwe producten zijn een stuk beleving, zeker naar klanten toe. Er zijn klanten die telkens weer naar dit soort producten vragen.'