Geitenhouders verzetten zich tegen Gelderse groeistop

Steven van Westreenen, adviseur milieu en ruimtelijke ontwikkeling, benadert in samenwerking met geitenhouder Teunis Bultman uit Doornspijk, alle geitenhouders in de provincie om een zienswijze in te dienen bij de provincie. Hij wil daarover, samen met andere toeleverende bedrijven, een bijeenkomst organiseren. Eind november wordt in de Provinciale Staten gesproken over de nieuwe omgevingsverordening. De provincie is voornemens om de groeistop hier in op te nemen, waardoor deze definitief is. Op dit moment is een voorbereidingsbesluit van kracht, waardoor de groeistop voor een half jaar geldt.

In de gemeenten Ede en Barneveld hebben al een heel aantal geitenhouders zich gecommitteerd aan het initiatief. Volgens Van Westreenen is het belangrijk om gezamenlijk op te trekken. Met het besluit van de provincie worden de geitenhouders volgens hem ernstig tekort gedaan.

Rechtsbescherming

Het besluit druist volgens de deskundige in tegen de rechtsbescherming van ondernemers. Dat belang moet volgens hem net zo serieus genomen worden als dat van volksgezondheid. 'Want wat volgt? Misschien is de volgende keer de pluimveehouderij aan de beurt of de kalverhouderij. De provincie kan niet zomaar ad hoc-beslissingen nemen. Daar moet goed gedegen bewijs voor zijn. Dat ontbreekt hier duidelijk. En daarmee wordt het recht van de ondernemers geschonden.'

Het besluit is genomen op basis van een RIVM-onderzoek dat is uitgevoerd in het gebied waar in Noord-Brabant Q-koorts heeft geheerst. Hieruit bleek dat in de omgeving van geitenhouderijen een verhoogd risico is op longontsteking. Het is nog niet duidelijk waardoor dit veroorzaakt wordt en of het verhoogde risico ook voor andere regio's geldt. Daarvoor is vervolgonderzoek nodig. De resultaten daarvan kunnen echter nog lang op zich laten wachten. In ieder geval zijn de resultaten hiervan nog niet bekend voordat provincie Gelderland het wil opnemen in de omgevingsverordening.

Op slot

Jos Tolboom, vakgroepvoorzitter geitenhouderij bij LTO Nederland, deelt met Van Westreenen de zorg over het doorvertalen van de resultaten uit Noord-Brabant naar andere gebieden. 'Wij constateren dat de provincies Overijssel, Utrecht en Limburg het bewijs te dun vinden om de sector mogelijk jarenlang op slot te zetten. Eerst moet duidelijk zijn of het verhoogde risico op longontsteking ook in andere regio's aanwezig is en waardoor het veroorzaakt wordt.'

De provincies Overijssel, Utrecht en Limburg hebben geen groeistop ingevoerd. Volgens Van Westreenen biedt dat perspectief voor de geitenhouders in Gelderland. 'Het is geen gelopen race. Het is duidelijk dat er eerst gedegen onderzoek moet plaatsvinden.'

Politieke discussie

De Gelderse politiek lijkt inderdaad niet zomaar akkoord te gaan met het opnemen van de groeistop in de omgevingsverordening. De VVD-fractie wil zorgvuldig afwegen of de maatregel zicht verhoudt tot het risico en verwacht een update van gedeputeerde Jan Jacob van Dijk (CDA) om een goede afweging te kunnen maken.

'Wij werden in de zomer in een besloten vergadering geconfronteerd met de situatie' vertelt statenlid Bastiaan Meerburg. 'De groei van het aantal dieren ligt in Gelderland een stuk hoger dan bijvoorbeeld in Overijssel. Dat was na de groeistop in Noord-Brabant aanleiding om aan de noodrem te trekken. Maar wij willen wel weten of het nog echt nodig is. Een slot op de sector zit er snel op, maar het is minder eenvoudig om het er weer af te halen. Dus wij zijn kritisch. Het lijkt erop dat het langer duurt voor er meer onderzoeksresultaten zijn. Daar heb ik zorgen over.'

Het moet voor de VVD duidelijk zijn hoe het slot er ook weer af kan. 'Als het risico beperkt is, dan mogen we de geitenhouders niet de mogelijkheid onthouden om te ondernemen.

Zienswijze

Geitenhouders die vinden dat hun individuele belang geschaad wordt door het besluit van de provincie Gelderland kunnen een zienswijze indienen. Leden kunnen daarvoor bij de daarvoor bij LTO Noord terecht. Op dit moment ligt de aanpassing van de ruimtelijke verordening ter inzage. LTO Noord organiseert later deze maand een bijeenkomst voor geitenhouders.

Van Westreenen ziet ondertussen dat een heel aantal gemeenten in de provincie traag is met het afhandelen van vergunningen die al voor het besluit van de provincie binnenkwamen. 'Ze zijn aan het vertragen en wachten tot het 1 januari is. Dan zijn de uitbreidingen helemaal niet meer mogelijk. Het besluit werkt dan met terugwerkende kracht. Dat is een kwalijke zaak.'