Meerburg zeven jaar landbouwgezicht Gelderse VVD

Enthousiast geeft Bastiaan Meerburg een rondleiding door het gebouw van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) in Wageningen. Naast opgezette diersoorten zijn hier kantoren en een ruimte waar opleidingen worden gegeven voor plaagdierbestrijders. Sinds 1 december is Meerburg directeur van het KAD. Daarnaast is hij plaagdierexpert bij Wageningen University & Research (WUR) en VVD-Statenlid in Gelderland. Dat vraagt om keuzes.

De groeistop op de geitenhouderij is als schieten met kanon op een mug

Bastiaan Meerburg, directeur Kennis- en Adviescentrum Dierplagen

'Ik heb twee kinderen van anderhalf en vijf jaar. Ik werk zestig à zeventig uur in de week. Ik ben niet van het type backbencher. Als ik iets doe, wil ik er voor de volle 100 procent voor gaan.' Zowel via de WUR als het KAD blijft Meerburg betrokken bij de landbouw. Zeven jaar lang was hij het landbouwgezicht voor de VVD in Gelderland. Tijd om terug te blikken, nu hij eind deze maand afscheid neemt als Statenlid.

Hoe belangrijk is de provincie voor de landbouw?

'De provincie houdt zich veel bezig met abstract beleid. Het zijn vaak de kaders waar gemeenten bijvoorbeeld hun beleid op af kunnen stemmen. Dat abstracte is ook het gevaar. Het lijkt hoog over te waaien, maar het beleid kan voor individuele mensen of bedrijven een grote impact te hebben. Daar heb ik altijd aandacht voor gevraagd.'

Zoals bij de groeistop op de geitenhouderij?

'Ja, dat is een goed voorbeeld. Maar ook bij het clusteringsbeleid in de Bommelerwaard was dat aan de orde. Je moet altijd de individuele gevallen in het oog houden. Het geldt ook voor faunabeleid. Neem de wildschade die edelherten in de agrarische enclave op de Veluwe veroorzaken. Het zou goed zijn als daar een beheerregeling komt voor de boeren, zodat ze ook nog wat kunnen verdienen aan de maatschappelijke dienst die ze leveren.

'Dat kan ook gelden voor boeren in de uiterwaarden waarvan land dient als waterbergingsgebied. Daardoor houden inwoners van dorpen en steden droge voeten. Het zorgt voor een nieuwe verhouding tussen boeren en burgers.'

Ervaart u een grote kloof tussen boeren en burgers?

'Ja, maar je ziet ook een nieuwe generatie opstaan die snapt dat je het belang van de landbouw moet uitdragen. Bijvoorbeeld Suzanne Ruesink uit Aalten die bij Matthijs van Nieuwkerk aanschuift in het tv-programma De Wereld Draait Door. Vroeger had iedereen wel een boer in de familie, tegenwoordig heeft een groot deel van de bevolking geen enkel raakvlak meer met de agrarische sector.'

Die kloof zie je in Gelderland ook tussen oorspronkelijke en nieuwe inwoners van het platteland.

'Dat vraagt zowel aanpassing van die nieuwe bewoners als van de boeren. Wij zijn zelf in Heteren gaan wonen en konden toen kiezen uit drie scholen. Op één school zitten veel kinderen van nieuwe plattelandsbewoners. Wij hebben bewust gekozen voor een school waar veel kinderen van de oorspronkelijke bewoners op zitten. Je moet integreren en meedoen in de gemeenschap.'

En hoe kunnen boeren zich dan aanpassen?

'Door niet met 45 kilometer per uur door de bebouwde kom te jakkeren met een grote trekker. Dat voorbeeld hoorde ik tijdens een bijeenkomst van NAJK. En misschien ook even niet als de school net uit is. Je moet rekening met elkaar houden om goed samen te leven en het contact zoeken. Wij hebben mensen ook gewoon uitgenodigd om eens een bakje koffie te komen drinken.

'Je hebt elkaar nodig. Wij hebben een perceel van 1,5 hectare voor onze pony's en paarden. Gelukkig kan ik dan bij de boer die buurman is, vragen wanneer er bekalkt moet worden.'

Wat was het spannendste onderwerp in de afgelopen zeven jaar?

'Dat was toch wel het recente debat over de groeistop in de geitenhouderij. Het was in ieder geval mijn grootste politieke nederlaag. Het was voor het eerst dat mijn amendementen en moties niet werden aangenomen. Het is onbegrijpelijk dat het CDA de groeistop kon steunen. In dit soort discussies wint de emotie het blijkbaar van de ratio.

'De groeistop is als schieten met een kanon op een mug. Het middel is buitenproportioneel in verhouding tot het risico. Het roken van een sigaret per dag geeft waarschijnlijk een groter gezondheidseffect. Het wonen in de stad heeft ook gezondheidsrisico's. Daar hoor je niemand over.'

Is er veel aandacht voor de landbouw?

'Steeds meer. De Partij voor de Dieren blijft maar onderwerpen agenderen. Het is hun verdienste dat het debat erover wordt gevoerd. Dat geeft ook ons de gelegenheid om ons standpunt te laten zien. De VVD staat bekend als ondernemerspartij, het CDA van oorsprong meer als landbouwpartij. Dat is tegenwoordig steeds minder. Naast het CDA zijn VVD, SGP en ChristenUnie in Gelderland partijen die voor het belang van boeren opkomen.'

Het debat verandert er ook door.

'Dat klopt, je ziet dat onderwerpen complexer worden. Natuurinclusieve landbouw is fantastisch, maar het moet geen begrip zijn om eenzijdig doelen van natuurorganisaties te realiseren. Er moet ruimte zijn voor landbouw en boeren moeten eerlijke mogelijkheden krijgen. Als het gaat om biodiversiteit, worden vaak alleen partijen als Staatsbosbeheer of Natuurmonumenten uitgenodigd. Maar agrobiodiversiteit is ook heel belangrijk.

'Mijn ervaring is dat boeren best mee willen gaan in veranderingen, maar dan is er ruimte nodig om te ondernemen. Het landschap zoals wij dat kennen, was nooit mogelijk geweest zonder de boeren. Dat vergeten mensen nog wel eens.'