Klitterige afrikaantjes perfect zaaien

Een groepje mannen in blauwe overalls verzamelt zich in de kantine voor de koffiepauze. Het weer heeft roet in de planning gegooid, maar de stemming is prettig. Arno Hermans koestert zijn 21 medewerkers.

'Goede chauffeurs zijn niet dik gezaaid', zegt hij. 'Het moeten speciale mensen zijn die gefascineerd zijn door trekkers, machines en de agrarische sector.' Dat is aan het netjes verzorgde machinepark te zien. Het telt 31 trekkers, vooral Fendt en aangevuld met Massey Ferguson, Case IH en een Landini.

Vervolgens vertelt Hermans dat hij samen met zijn broer Jaap en neef Joop de derde generatie Hermans vertegenwoordigt, nadat hun grootvader Gies Hermans het bedrijf in 1936 oprichtte. Die begon destijds met een dorsmachine waarmee hij langs de boerenbedrijven trok om het graan te dorsen.

Vruchtwisseling

'Maar de tijden zijn veranderd', zegt Hermans. 'In die tijd had je hier veel gemengde bedrijven met veeteelt en akkerbouw, met veel graan. Het vee is grotendeels verdwenen, evenals het graan. Graan wordt weinig meer geteeld, omdat er niets aan wordt verdiend. Wat er nu nog over is, is voor de vruchtwisseling. De aardappelen en suikerbieten kwamen erbij en daar heeft het loonbedrijf zich op aangepast.'

De grond in hun omgeving is hoofdzakelijk zand. In de tijd van de tweede generatie (Hay en Jo) kwam in de jaren zestig de teelt van asperges rond Blerick opzetten. Er kwamen ook vragen van de 'gerdenaers', zoals de tuinders daar werden genoemd, om voor hen zaai-, plant- en oogstwerkzaamheden te verrichten.

Verschillende gewassen

Vanuit de asperges heeft de teelt van de tuinbouwgewassen zich verder ontwikkeld en daar is de mechanisatie gelijk in meegegroeid, zo ook het loonbedrijf van Hermans. De asperges zijn steeds een belangrijk gewas gebleven. Nadat het loonbedrijf hierin zijn eerste schreden had gezet, volgden meer tuinbouwgewassen. In de jaren tachtig kwam daar het rooien van prei bij, met klembandrooiers en het zaaien van wortelen.

'Omdat je zo met de gewassen meegroeit, doe je veel ervaring op en kun je de klanten ook adviseren en samen overleggen. Hoewel het niet altijd lukt, proberen ze zoveel mogelijk de vaste chauffeurs naar dezelfde klanten te sturen. Op die manier ontstaat er een wederzijdse vertrouwensband en weten ze over en weer wat ze aan elkaar hebben', zegt Hermans.

Maatwerk

Met zijn loonwerk doet Hermans ongeveer 60 procent tuinbouwgewassen en 40 procent akkerbouw. Vanuit de praktijk wordt er gevraagd of Hermans een bepaalde klus kan klaren. Als het bedrijf er geen machine voor heeft, dan wordt er eentje gemaakt of aangepast.

Nadat in 2014 het middel Monam niet meer als ontsmettingsmiddel mocht worden gebruikt in de strijd tegen de wortellesieaaltjes (Pratylenchus Penetrans), ontstond het idee om afrikaantjes te zaaien. Vanouds is bekend dat het afrikaantje een goede aaltjesbestrijder is tegen de Pratylenchussoorten.

Langwerpig zaad

Een probleem is dat het een heel lastig gewas is om te zaaien. Dit moet volvelds gebeuren. Per hectare is 10 kilo zaad nodig. Dit zaad is dun, langwerpig en erg klitterig en blijft hangen in de tank. Daarbij is het soortelijk gewicht extreem laag.

Bij Hermans hebben ze daarop een Amazone AD-P 3000 Special-pneumatische zaaicombinatie aangeschaft en zo aangepast dat ze het zaad perfect kunnen zaaien. Hoe blijft geheim. In de machine kijken mag niet.

Zaaien vanaf half mei

Een gewas afrikaantjes is bijzonder vorstgevoelig en wordt pas vanaf half mei gezaaid. In de winter wordt het geklepeld en gefreesd. Daarna kunnen telers in het voorjaar de grond weer bewerken voor een volgend gewas. Per jaar zaait Hermans tussen de 100 en 200 hectare afrikaantjes. Dezelfde zaaimachine is ook voor andere gewassen te gebruiken, zoals gras en graan.

Kort na het intrekken van de toelating van Monam kwam het later toch weer beschikbaar, maar met de voorwaarde dat er gelijk folie over moest worden getrokken. Hermans heeft nu een frees met injecteur die in dezelfde werkgang gelijk de folie erover trekt.

Met techniek meegaan

Behalve met de gewassen gaat het loonbedrijf ook met de techniek mee. Hermans heeft zich gespecialiseerd in akker- en tuinbouwtechniek. Dat betekent dat ze er geen machines hebben voor voederwinning en mestverwerking. Hermans: 'We onderscheiden ons doordat we veel speciale machines hebben voor de teelten van asperges, prei, wortels en bloembollen. Deze streek vraagt er ook om; wat er nodig is kunnen we doen.'

Vanaf 2016 maakt Hermans bodemscans met een Veris-scanner. Hiermee maken ze taakkaarten die ze weer gebruiken om plaatsspecifiek te bemesten en kalk, mest en compost te strooien. Sinds 2009 maken ze gebruik van gps op hun machines. Op dat vlak hebben ze inmiddels ruime ervaring.

Hermans constateert dat de jongere chauffeurs het vlotter oppakken dan de oudere. Verder merkt hij op dat af fabriek meegeleverde gps-apparatuur doorgaans minder storingsgevoelig is dan apparatuur die ze zelf hebben opgebouwd.