Subsidie voor beperken erfemissie in Drenthe

Het water van de Drentsche Aa is een belangrijke bron voor drinkwater. Het oppervlaktewater moet daarom voldoen aan strenge normen. Bij het innamepunt van drinkwaterbedrijf Groningen in De Punt worden nog te vaak normoverschrijdingen vastgesteld, onder andere door gewasbeschermingsmiddelen.

Doel is om in 2018 het aantal normoverschrijdingen met 50 procent te verminderen ten opzichte van 2012. In 2023 moet het aantal normoverschrijdingen met 95 procent zijn afgenomen.

Gewasbeschermingsmiddelen

Om dat te bereiken, roepen waterschap, waterbedrijf en provincie de hulp in van de boeren in het stroomgebied van de Drentsche Aa. De waterkwaliteit kan sterk verbeteren door de afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen vanaf het erf te verminderen.

Akkerbouwers met een bedrijf in het stroomgebied van de Drentsche Aa kunnen dit voorjaar een beroep doen op een subsidie voor het verminderen van erfafspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater, grondwater en riool. Voor het project zijn middelen vrijgemaakt in het kader van het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer (DAW).

Bewuster gebruik

De emissie van gewasbeschermingsmiddelen vanaf het veld is de afgelopen jaren flink teruggelopen. Slimmere veldspuiten, bewuster gebruik en betere doppen hebben daaraan bijgedragen, somt Hoekzema op. 'De oude meuk aan apparatuur is er wel uit. Daarmee hebben we als sector al veel bereikt in het terugdringen van emissie.'

Toch moet de akkerbouwsector niet denken er nu te zijn. De volgende stap moet op het erf plaats vinden, stelt de bedrijfsleider van proefbedrijf Kooijenburg vast. Hij wijst op de kritiek die nog regelmatig klinkt als het gaat om middelengebruik in de akkerbouw en de normoverschrijdingen die dat oplevert in het oppervlaktewater.

Verantwoording nemen

'Soms worden ook stoffen gemeten die in de landbouw niet meer worden gebruikt en moet je het in perspectief zien tot andere emissiebronnen. Toch moet je als sector wel je maatschappelijke verantwoording blijven nemen.'

De emissies die van het erf naar het oppervlaktewater plaatsvinden, gebeuren veel meer sluipenderwijs, denkt Hoekzema. 'We moeten daar als sector met elkaar kritisch op blijven. Er zijn altijd nog verbeteringen mogelijk.'

Vul- en wasplaats

Zelf wil de bedrijfsleider samen met een buurmanloonspuiter in Marwijksoord een eigen vul- en wasplaats inrichten. 'We hebben de koppen bij elkaar gestoken. Zelf hebben we te weinig plek voor een aparte spuitplaats plus de systemen om het spoelwater te reinigen, hij is minder goed bereikbaar. Via de subsidieregeling kunnen we zo samen een goed werkbare oplossing zoeken.'

Moeten alle akkerbouwers in het Drentsche Aa-gebied dan maar een eigen vul- en wasplaats aanleggen? Voor Hoekzema is dat te kort door de bocht. De maatregelen die worden gevraagd op het gebied van erfemissie moeten wel reëel zijn, vindt hij. 'Het gaat er vooral om waar je zit. De situatie verschilt immers sterk van bedrijf tot bedrijf.

Verbeteringen

Boeren zijn zich over het algemeen goed bewust wat ze gebruiken en waar ze de resten laten. 'Zomaar een tank leegrijden in het veld gebeurt al lang niet meer.' Toch denkt Hoekzema dat er nog wel verbeteringen in zitten. 'De bodem is in staat middelen af te breken. Maar op een erf gebeurt dat door de harde ondergrond niet, wat kan leiden tot emissie. Zo'n opvanginstallatie kan daar verandering in brengen.'

Belangrijk daarbij is volgens de bedrijfsleider bewustwording. 'Je kunt er bijvoorbeeld meer op anticiperen. Als een machine op het erf tijdens een regenbui al leidt tot emissie, kun je die ook onderdak stallen.'

Maar wat er precies aan emissie plaatsvindt op het eigen erf, vindt Hoekzema toch lastig om te zeggen. 'Ik hoop dat het heel laag is. We doen het al zo goed mogelijk. Toch worden onze machines nog wel afgespoten naast de schuur.'

Kosten delen

Met een overdekte afspuitplaats en de aanleg van een buffer voor opvang van het spoelwater in combinatie met een afbraaksysteem denkt de bedrijfsleider dit te ondervangen. Hij is blij dat hij dan de kosten kan delen met de buurman en dat er een regeling is om hen daarbij te helpen.

'We zijn uiteindelijk een gewoon bedrijf dat aan het eind van het jaar zwarte cijfers moet realiseren. Het zijn ook geen dingen die je even doet. Dan helpt zo'n regeling om het laatste stapje te zetten.'

Subsidieregeling

Om schoon drinkwater uit de Drentsche Aa te blijven garanderen, zijn ook maatregelen in de landbouw nodig. Voor agrariërs en loonwerkers in het stroomgebied van de Drentsche Aa is een DAW-subsidieregeling opengesteld.

Voorbeelden van maatregelen zijn: aanleg vloeistofdichte vul- en/of wasplaats; overkappen vul- en/of wasplaats; zuiveren van afvalwater en reinigen van waswater uit kuubskisten.

14.000 euro

Voor de maatregelen kan een ondernemer of een samenwerkingsverband 40 procent subsidie krijgen tot een maximum van 14.000 euro. Ook krijgt de ondernemer advies.

Agrariërs kunnen zich nog tot 1 juni aanmelden bij Niels Tienstra van LTO Noord.