Groot tekort aan melkers in veehouderij

'Werk je graag met koeien en heb je al enige ervaring met melken? Dan zijn wij op zoek naar jou!' Het is een van de vele vacatures waarin melkers worden gezocht. Wie graag aan de slag wil in de melkput, hoeft dus niet lang te zoeken.

'In heel Nederland gaat het om honderden, zo niet duizenden vacatures', zegt Leony Mars, flexconsultant bij AB Oost. 'Er is echt een groot tekort aan melkers. Dit wordt ondertussen een probleem, want het betekent dat melkveehouders al het werk zelf moeten doen.'

Melkrobot

De flexconsultant kent boeren die drie keer per dag molken, maar door het tekort aan melkers zijn teruggegaan naar twee melkingen per dag. Ook zijn er veehouders die het gedoe rondom het zoeken naar personeel zo zat waren dat ze kozen voor een melkrobot.

Volgens Mars heeft het tekort aan melkers verschillende oorzaken. 'Tot voor kort konden we zzp'ers inzetten om extra melkbeurten op te vangen. Nu de economie aantrekt, kiezen ze liever voor een volledige werkdag in de bouw.'

Andere rolverdeling

Ook constateert Mars dat de vraag naar melkers is gestegen. 'Eenmansbedrijven zijn gegroeid en besteden het melken vaker uit. Bovendien verandert de rolverdeling in het boerengezin. De vrouw werkt vaker buitenshuis en de man neemt ook zorgtaken van het gezin op zich. Dan wordt een melkbeurt makkelijker uitbesteed.'

Het gros van de melkers bij AB Oost zijn schoolgaande jongens en meiden of jongeren die bijna volledig thuiswerken en her en der melken.

Melkpool

Soms worden de melkers in een melkpool ingedeeld. Dit is een team van meerdere medewerkers die om beurten op een melkveebedrijf melken.

Als melkers bij AB Oost op de loonlijst staan, hebben melkveehouders een beperkt risico en weinig verplichtingen. 'Wij zijn de werkgever en de veehouder is opdrachtgever', zegt Mars. De uitzendorganisatie zorgt voor de administratieve afhandeling en de begeleiding.

Cao

De melkers worden betaald volgens de cao Productiegerichte Dierhouderij. 'Het tarief voor veehouders ligt tussen de 10 en 30 euro per uur, afhankelijk van de leeftijd van de melker, zijn of haar werkervaring en het melktijdstip.'

Ook Countus accountants + adviseurs merkt dat goed gekwalificeerd personeel schaarser wordt. 'Vooral op bedrijven die drie keer per dag zijn gaan melken, is meer vraag. Bij uitzendorganisaties zijn veel vacatures. Soms werkt het beter om via een eigen netwerk personeel aan te trekken of door berichten te plaatsen op sociale media', zegt adviseur Geke Enting.

'Het kan helpen om de traditionele melktijden te verschuiven. Ondernemers moeten inventiever zijn bij het vinden van goede melkers.'

Sterwerk

Inge Huijbers is relatiebeheerder bij Sterwerk, een bedrijf dat is gespecialiseerd in het uitzenden van koeien- en geitenmelkers in heel Nederland. Ze constateert dat melkers niet zijn aan te slepen.

'De vraag overstijgt het aanbod. Alleen al in de eerste vijf maanden van dit jaar hebben we tweehonderd melkers uitgezonden op melkveebedrijven. Door de schaalvergroting neemt de vraag naar personeel toe en meer boeren zijn drie keer per dag gaan melken.'

Polen

De meeste melkers die Sterwerk in dienst heeft, zijn Poolse arbeidsmigranten. De organisatie zoekt personeel via haar wervingskantoor in Polen.

'Nederlanders willen niet graag meer in de melkput staan', zegt Huijbers. 'Door de vele vacatures die er momenteel zijn, kiezen ze niet voor een baan als melker. Ook vinden ze het werk vaak eentonig, zeker op grote bedrijven. Daar komt bij dat melken vaak plaatsvindt op tijdstippen waarop mensen sociale verplichtingen hebben.'

Spanningen

De relatiebeheerder constateert dat het personeelstekort in de melkveehouderij zijn tol eist. 'Er komt meer druk op de individuele ondernemer. Zijn werkweek wordt langer en dat kan leiden tot spanningen.'

Het inzetten van Poolse melkers kan dan een oplossing zijn. 'Voor sommigen is het een drempel om arbeidsmigranten in te zetten, vooral vanwege de taalbarrière en cultuurverschillen. Sterwerk begeleidt veehouders in het werken met personeel om gezamenlijk goed werkgever te zijn. Hieronder verstaan wij bijvoorbeeld tijdige loonbetalingen volgens de cao en nette huisvesting.'

Protocol

Huijbers raadt veehouders protocollair werken aan. Een protocol is een serie stappen die iemand moet volgen om een bepaalde activiteit, zoals opstarten of schoonmaken van de melkstal, uit te voeren.

Ook Mars is hier enthousiast over. 'Als je met vreemde arbeid gaat werken, zorgen protocollen voor rust. Helaas zijn er nog niet veel boeren die het doen, terwijl het erg handig is. Als je allemaal op dezelfde manier werkt, creëer je regelmaat. En het is ook in het belang van de diergezondheid.'

Vaste pool

De flexconsultant voegt daar wel aan toe dat veehouders die wegens ziekte of een ongeval een beroep doen op AB Oost, zich geen zorgen hoeven te maken over een tekort aan vakkundig personeel. 'We werken met een vaste pool van bedrijfsverzorgers die de werkzaamheden in zo'n situatie overnemen.'

Al zegt Abiant Uitzendgroep dat ook de vijver van bedrijfsverzorgers kleiner wordt. 'We hadden altijd veel boerenzoons in dienst, maar die gaan tegenwoordig liever aan de slag bij een bank of als accountant', zegt Geart Sije Brinkman, planner bij Abiant Uitzendgroep.