Uienveredelaar constant op zoek naar resistenties

Achtergrond Akkerbouw Haijo Dodde 18 jul 2018 om 07:05uur

Voor uien zijn resistenties tegen valse meeldauw en fusarium belangrijke veredelingsdoelen, zeker voor teelt in Nederland. Veredelaars van Hazera zoeken ook oplossingen voor bodemgebonden ziekten als pinkroot en witrot.

Uienveredelaar+constant+op+zoek+naar+resistenties

Zaadfirma Hazera startte al zo'n dertig jaar geleden met het inkruisen van resistentie tegen valse meeldauw in uien, vertelt hoofdveredelaar Reinout de Heer. De zogeheten Pd (Peronospora destructor)-resistentie is afkomstig uit een wilde ui.

• Lees ook: Zaadfirma's investeren in efficiëntere selectie

Het overbrengen van de resistentie bleek een langdurig proces vanwege de koppeling van het resistentiegen aan een bepaalde lethale factor, waardoor eerste kruisingen niet levensvatbaar waren. Het doorbreken van de koppeling was een extra uitdaging voor de veredelaars.

Terugkruizingen

Nadat het overbrengen van de resistentie lukte, waren herhaalde terugkruisingen nodig voordat Hazera het eerste meeldauwresistente uienras Santero kon presenteren. 'Dit ras is nu enkele jaren commercieel en wordt veelal ingezaaid door biologische uientelers', meldt De Heer.

• Lees ook: '15 ton tarwe per hectare genetisch mogelijk'

Sanjato is een nieuw geel uienras van Hazera met meeldauwresistentie, waarvan de eerste praktijkhectares zijn ingezaaid. De Heer: 'We proberen voor alle kleursegmenten en ook voor plantuien de Pd-resistentie in te kruisen. Er zitten enkele interessante selecties in de pijplijn, die zijn op termijn zeker ook interessant voor de gangbare teelt.'

Bodemgebonden ziekten

Bij de resistenties ligt voor uienveredelaars de focus vooral op de bodemgebonden ziekten, naast valse meeldauw. De Heer legt uit dat van fusarium bekend is dat enkele rassen minder gevoelig zijn. 'Maar we zijn op zoek naar een bron met een sterkere resistentie. Uientelers hebben behoefte aan een goede oplossing voor fusarium. Een aantasting in het veld, betekent vaak een drama in de bewaring.'

Nog lastiger in de veredeling zijn resistenties tegen pinkroot en witrot. Voor pinkroot heeft Hazera wel een resistentiegen beschikbaar, maar is het inkruisen geen eenvoudige opgave. Van witrot is nog geen genetische weerbaarheid bekend. De Heer noemt deze bodemschimmel een serieuze bedreiging voor de Nederlandse uienteelt. 'Als een perceel eenmaal is besmet met witrot, dan is de teelt van uien lange tijd niet meer mogelijk.'

Uien voor late levering
Agronomische uitdagingen in de uienveredeling hebben betrekking op de kwaliteit en bewaarbaarheid. 'Hardheid en huidvastheid zijn belangrijke aspecten voor geschikte uien voor de late levering. Wij selecteren de uien onder meer op enkele kernen en een goede, natuurlijke kiemrust', verklaart Reinout de Heer van Hazera.