LTO wil snelle aanpak droogtecrisis

LTO kwam afgelopen week met een pakket maatregelen waarmee de droogteschade en andere gevolgen van het watertekort voor agrarische ondernemers kan worden beperkt. LTO verlangt nu wel snel duidelijkheid over of de definitieve toestemming van het ministerie er gaat komen. 'De Europese Commissie geeft alle ruimte, dus dat besluit kan gewoon genomen worden', zegt LTO-voorzitter Marc Calon.

Naar aanleiding van het pakket crisismaatregelen dat LTO Nederland heeft opgesteld, is nu onder meer toegezegd dat mest langer mag worden uitgereden. Daardoor wordt het groeiseizoen verlengd. Ook komt er een verruiming van het scheurverbod, waardoor grasland mag worden vernieuwd in het najaar.

Om de voerpositie in de veehouderij te verbeteren, wordt geregeld dat vanggewassen mogen worden gebruikt als ruwvoer voor vee. Er lijkt voorlopig geen aanscherping te komen van de beregeningsvoorschriften.

Nog geen duidelijkheid

Ondanks de toezeggingen is er nog geen duidelijkheid over de precieze invulling en vervolgstappen. Voor sommige boeren dreigt hierdoor een lastige situatie te ontstaan. Neem boeren die hun mislukte maisoogst hakselen. Volgens de regelgeving zijn zij verplicht direct een vanggewas in te zaaien. Stellen ze dat uit, dan kunnen ze beboet worden. Het is echter maar de vraag of inzaaien nu wel zin heeft. Calon: 'De tijd dringt. We willen nu snel echt duidelijkheid, zodat boeren ook uit de voeten kunnen met de toegezegde maatregelen.'

De Europese Commissie is bereid regels te versoepelen voor boeren en tuinders die schade ondervinden door de extreme droogte. EU-landbouwcommissaris Phil Hogan heeft dat donderdag in Brussel bekendgemaakt.

Nationale financiële steun

Het gaat onder meer om vervroegde uitbetaling van Europese toeslagen en subsidies en om de mogelijkheid om vergroeningspercelen te benutten voor voederwinning. Ook zal de commissie welwillend kijken naar verzoeken van lidstaten om nationale financiële steun te mogen verlenen. 'Ik maak me grote zorgen om de effecten van deze lang aanhoudende droogte. De commissie staat gereed om boeren bij te staan', aldus Hogan.

LTO zal kritisch volgen hoe een snellere uitbetaling van de GLB-gelden (Gemeenschappelijk landbouwbeleid) in Nederland wordt aangepakt. De Europese Commissie biedt ruimte om vanaf 16 oktober 70 procent van de toeslagen en 85 procent van de vergoeding voor agrarisch natuurbeheer uit te betalen. De belangenbehartiger stelt dat uitbetaling van het resterende bedrag geen grote vertraging mag oplopen.

Druk opvoeren

In de Tweede Kamer voeren VVD en CDA de druk op minister Carola Schouten (LNV) op om werk te maken van de door Hogan geboden vrijstellingen. Kamerlid Helma Lodders (VVD) vraagt of het wel gewenst is dat boeren kosten moeten maken voor het zaaien van vanggewassen als allerminst zeker is dat die zullen opkomen.

CDA'er Jaco Geurt wil weten of Schouten de mening deelt dat de droogte overmacht is en er dus kortetermijnoplossingen nodig zijn om boeren te helpen. 'Het CDA vindt dat minister Schouten serieus moet bekijken welke maatregelen op korte termijn passend zijn. Ik zie ook bewegingen in andere EU-landen. Het kan niet zo zijn dat het gelijke speelveld verder onder druk komt te staan', aldus Geurts.

EU-landbouwcommissaris Hogan moedigt de nationale landbouwministers aan om alle mogelijkheden te benutten die volgens de Europese regels zijn toegestaan om boeren door de droogte te helpen. Daarbij gaat het volgens hem ook om de benutting van fondsen voor plattelandsontwikkeling en hulp bij risicomanagement. Ook hebben landen de mogelijkheid om schadevergoedingen uit te keren.

Geen financiële compensatie

Tijdens een gezamenlijke persconferentie donderdag van verschillende overheden over de droogte liet Marjolein Sonnema, directeur-generaal van het ministerie van Landbouw, weten dat financiële compensatie er voor Nederlandse boeren niet in zit. 'Sinds 2010 hebben we een brede weersverzekering. In 2017 heeft de overheid daar 12 miljoen euro voor uitgetrokken. Daardoor is de premie voor boeren een flink stuk lager. De schade door droogte valt daardoor onder een verzekerbaar ondernemersrisico.'

Omdat de daadwerkelijke schade in de land- en tuinbouw nog niet bekend is, vindt LTO Nederland het nu te vroeg om uitspraken over schadevergoeding te doen. Wel vindt LTO het van belang dat er een gelijk speelveld blijft binnen de Europese Unie. Calon benadrukt daarom dat Nederland de enige EU-lidstaat is die assurantiebelasting heft over de Europese premiesubsidie voor de bredeweersverzekering. 'Dat helpt niet bij het laagdrempelig maken van deze polis.'

Mede-auteurs: Peter Smit, René Bouwmeester