Nederland doet het goed in witlof

Dat bleek vrijdag bij de presentatie van de marktcijfers uit Nederland, België, Frankrijk en Duitsland tijdens de tweejaarlijkse Witlofbiënnale in Etten-Leur. Het zijn de belangrijkste witloflanden. De cijfers uit Zwitserland ontbreken dit jaar.

In Nederland is de productie van de reguliere witlofteelt sinds 2014 zelf iets gestegen van ruim 48.000 ton tot meer dan 51.000 ton in 2018, blijkt uit cijfers van witlofcoöperatie Witcop. Daarmee is de neerwaartse spiraal definitief stopgezet en omgezet in een lichte groei. De biologische productie is in de afgelopen vier jaar gestegen van 1.650 ton naar 2.400 ton en roodlof steeg van 620 naar 825 ton. Het aantal witloftelers is sinds 2013 wel gedaald van 82 naar 67. Het is de verwachting dat deze trend van schaalvergroting de komende jaren door zal zetten.

Vrije markt

Bestuurslid Dirk Spruit van Witcop ziet dat er in de witlofteelt steeds meer vaste handelsafspraken gemaakt worden en dat er minder verhandeld wordt via de vrije markt. Hij verwacht dat ook die trend doorzet. Daarnaast deed hij de voorzichtige uitspraak dat in 2030 misschien wel 25 procent van de witlofteelt biologisch zal zijn.

Met name in Frankrijk zit de witlofsector nog in zwaar weer. Daar ging in de periode van 2014 tot 2018 de reguliere witlofteelt terug van 168.000 ton naar 154.350 ton. Ook het relatief kleine aandeel witlof in de vollegrond daalde van 3.000 ton naar 2.600 ton. De biologische teelt nam iets toe van 900 naar 1.200 ton en de roodlof verdubbelde van 700 naar 1.400 ton.

Vergrijzing

Witlofvoorman Frédéric le Vigoureux van APEF verwacht dat de komende jaren het aantal telers in Frankrijk verder zal dalen vanwege de vergrijzing in de sector. Hij hoopt echter dat door meer interesse voor het product van consumenten het beter mogelijk wordt om opvolgers voor bedrijven te vinden en ook jonge ondernemers te trekken. De Franse witloforganisatie heeft zelfs op televisie campagnes om de witlof te promoten. 'De marge voor de telers is de laatste tijd verbeterd. Dat is uiteindelijk het belangrijkste voor ons als telers. Hoop doet leven.'

In Duitsland is de teelt klein in vergelijking met andere landen, maar de productie is er wel stabiel op 14.000 ton per jaar. In België wordt dit jaar een daling van de productie verwacht van 11 procent ten opzichte van 2016 . In het segment biologisch zit wel een groei van bijna 17 procent. Het aantal witloftelers is in vijf jaar afgenomen met 31 procent.

Prijsstijging

In alle landen valt op dat de prijs van witlof is gestegen in de afgelopen vier jaar. Al is de prijs in de retail in verhouding een stuk harder gestegen dan de prijs die de telers voor het product krijgen. In Nederland steeg de prijs sinds 2014 met 8 cent, in de retail steeg de prijs voor een kilo van 1,59 euro tot gemiddeld 1,81 euro in 2018. In België valt op dat telers met name voor verpakte witlof veel beter uitbetaald krijgen (van 94 cent voor een kilo naar 1,25 euro per kilo), terwijl de losse witlof in vier jaar slechts met 6 cent steeg van 70 naar 76 cent.

Het GroentenFruit Huis ziet een aantal belangrijke trends in de witlofsector. Zo heeft witlof in Nederland een vaste positie. Het is de achtste groenten in de top 10 van meest gekochte groenten. Dat is al jaren zo. In Frankrijk is witlof de derde meest gegeten groente, in België de vijfde en in Duitsland komt witlof pas op de dertigste positie.

Consumptie

Dat witlof in Frankrijk het meest populair is, blijkt ook uit andere cijfers. In Nederland kocht 62 procent van de huishoudens in 2017 witlof, in Frankrijk 77 procent en in Duitsland 12 procent.

Opvallend is dat witlof in Italië sterk in opkomst is. De consumptie van witlof steeg daar tussen 2007 en 2016 met 71 procent. Ook de manier waarop witlof geconsumeerd wordt, is heel verschillend blijkt uit de gegevens van GroentenFruit Huis. In Nederland wordt witlof veel met aardappelen en ham gecombineerd. In Duitsland wordt witlof veel meer geconsumeerd als salade met komkommer, sla, paprika en bijvoorbeeld croutons. Het wordt bij de oosterburen veel meer dan in Nederland tussen de middag gegeten als lunch in plaats van als avondmaaltijd.