'Consument wil u in de ogen kunnen kijken'

Melkveehouder Jeanet Brandsma uit Giethoorn zit met vragen. Hoe verandert ons voedselpatroon en hoe kunnen producenten daarop inspelen? Weten consumenten nog wel waar hun voedsel vandaan komt? 'Ik proef meer afstand. Consumenten lijken onze producenten niet meer te begrijpen, en wij de consumenten niet. Mijn schoonzus vroeg mij laatst waarom wij geen bonen gaan telen, want plantaardige eiwitten hebben toch de toekomst?'

Samen met de Rabobank en leden van de LTO-project 'Boeren van Nederland' vertaalde Brandsma het vraagstuk in een symposium, dinsdag in Steenwijk. Voorafgaand gingen Sander Pereboom en Eline Vedder, deelnemers van Boeren van Nederland, een dag met een oude trekker op pad om in Amsterdam consumenten te bevragen over hun voedselpatroon.

Bekende reacties

Pereboom en Vedder deden op de bijeenkomst verslag van hun bezoek in overall en laarzen aan de PC Hooftstraat en het Vondelpark. Het levert bekende reacties op van de ondervraagden: Amsterdammers eten liever minder vlees, hebben graag verse en zo mogelijk seizoensgebonden groenten en aardappelen zijn uit.

Trendwatcher, filosoof en hoogleraar Ruud Veltenaar, ook Amsterdammer overigens, waarschuwt dat stilzitten geen optie is als boer of tuinder. 'We leven in een overgangsperiode van welvaart naar welzijn. Biologisch, vers, plantaardig en 'echt voedsel' waarvan je de oorsprong kunt zien, hebben de toekomst.'

Boeren en tuinders zullen zich net als burgers tegelijk moeten aanpassen aan klimaatverandering en de overgang naar de circulaire economie, doceert Veltenaar. 'Zoals we nu met onze planeet omgaan is immoreel. We moeten ons potentieel inzetten om samen een betere wereld te creëren. Dat vergt omdenken, al is dat moeilijk omdat je moet loslaten wat je kent.'

Regulering

Veltenaar verwacht dat meer regulering nodig is om die overgang naar meer duurzaamheid te verwezenlijken. 'Ook de agrarische sector doet nog niet genoeg. Er moet meer kringlooplandbouw komen, dat is goed voor iedereen en ook voor de boer zelf', vertelt de trendwatcher.

Publicist en columnist Rosanne Hertzberger vindt dat het eigenlijk geen doen is om vooruit te kijken. 'Mensen zijn vreemde wezens. Ze eten meer magnetronmaaltijden en tegelijk staan ze in het weekeinde uren in de keuken om iets speciaals klaar te maken. De productieketens zijn nog nooit zo veilig geweest en toch heerst er veel wantrouwen onder de consumenten. Ze zijn onvoorspelbaar, wat betekent dat je als producent flexibel moet zijn.'

Hertzberger raadt boeren en tuinders aan consumenten context te bieden bij hun producten, zodat die weten waar het vandaan komt. Supermarkten hebben dat al ontdekt. 'De boer of boerin kan het gezicht bieden bij een product. Hij of zij wil u in de ogen kunnen kijken. Dat zegt natuurlijk nog niets over wat er in het product zit.'