Vijf vragen over omgaan met weersextremen

Is de droge zomer van 2018 een gevolg van klimaatverandering?

Klimatologen denken van wel. Er kunnen vaker hogedrukgebieden optreden. Winters worden natter, 's zomers komen meer heftige buien voor, maar de droogte kan volgens het KNMI ook vaker voorkomen.

Wie heeft de oplossing voor het probleem?

In de regel zijn jongere mensen onder dertig jaar flexibeler. Hun instelling is gericht op oplossingen en ze zijn daar optimistisch over. Om die reden is het in zijn algemeenheid goed naar die groep te luisteren. Niets doen heeft consequenties.

Er zijn nog mensen die de klimaatverandering ontkennen, maar dat is een mening. De wetenschap is er in ieder geval wel uit dat dit aan de hand is. Vooral na de oorlog heeft de temperatuurstijging zich doorgezet. Hoeveel die nog meer omhoogloopt, hangt af van wat we besluiten te doen.

Kan een akkerbouwer zich voorbereiden op een jaar met mogelijke weersextremen?

Allereerst is vlakleggen van percelen van belang, liefst een beetje bol. Telers moeten met verstand kilveren, altijd onder droge omstandigheden en zonder ingesloten lagen. Het afgelopen najaar was bij uitstek geschikt voor dit werk.

Nauwer draineren is verstandig, waarbij de werkzaamheden onder droge omstandigheden gebeuren. De kosten liggen rond de 170 euro per hectare per jaar. Drainage gaat maximaal vijftien tot twintig jaar mee. De mogelijkheid om te beregenen, wordt belangrijker. Voor de opkomst, de kwaliteit, lees ook schurft, en voor een kluitvrije oogst is beregening van belang.

Waar liggen de mogelijkheden in de grondbewerking?

Minimale grondbewerking stimuleert het bodemleven, maakt de bodem minder slempgevoelig en geeft beter draagvermogen. Grote machines maken slagvaardiger, maar zijn wel zwaar. Lage druk of rupsen helpt. Een teler moet na een diepe bewerking niet snel weer het land op. Kiezen voor een diepwortelend gewas, liefst voor twee jaar, is een optie.

En de timing van het werk?

Zorg ervoor voor 15 november van het land te zijn. Bewerken tot vlak voor een bui is funest. Daarin herkennen veel akkerbouwers zichzelf vast: nog even het werk afmaken voor de regen begint. Interne slemp is een risico. Minder en ondieper bewerken, lichtere machines, stimuleren van het bodemleven met groenbemesters en organische mest en bedekt houden van de grond zijn goed.