Meer inzicht in uitspoeling De Zeven Blokken

Het project 'gebiedsgericht toezicht' in landbouwgebied De Zeven Blokken is vrij uniek, vindt toezichthouder Ibo Vaatstra van waterschap Noorderzijlvest. 'Niet vaak krijg je zo precies in beeld wat er aan gewasbeschermingsmiddelen in- en uitgaat in een gebied.'

Dat het nu wel kan, komt doordat de polder sinds kort een gesloten watersysteem is. Er wordt gemeten tussen de inlaat aan de Jonkerswijk en bij de uitlaat, het gemaal de Slokkert aan de Van Lierswijk. De meting gebeurt niet steekproefsgewijs, maar met behulp van 'passive sampling'.

Momentopname

'Meten met een steekmonster is een momentopname, waardoor piekconcentraties kunnen worden gemeten of juist gemist', vertelt beleidsmedewerker Marc Bethlehem van waterschap Noorderzijlvest. 'Met passive sampling meet het waterschap over een langere periode de concentraties in het oppervlaktewater. Dat geeft een realistischer beeld.' Drie keer wordt er zes weken lang een kooi met testers in het water gehangen in het landbouwgebied.

In de eerste meetronde trof het waterschap verhoogde concentraties gewasbeschermingsmiddelen aan bij de uitlaat van landbouwgebied De Zeven Blokken. Deze cijfers zijn onlangs gedeeld tijdens een bijeenkomst met de boeren in het gebied.

Akkerbouwers

Ongeveer 25 landbouwers hebben land er in gebruik, vrijwel allemaal akkerbouwers. 'We hebben de aanwezigen gevraagd of zij mogelijkheden zien om de uit- en afspoeling van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen', aldus Vaatstra.

Ook akkerbouwer Tom Rispens, die aan de Grietmanswijk zit, heeft kennisgenomen van het project. 'We krijgen de meetgegevens, maar hebben nog niet gepraat over eventuele maatregelen. Volgens mij hoeft dat ook niet. Ze moeten eerst kijken waar we wegkomen. En we doen het hier al goed.'

Het waterschap heeft belang bij schoon oppervlaktewater, maar de boeren ook, vindt Bethlehem. 'Als er te vaak te hoge concentraties gewasbeschermingsmiddelen in het water worden aangetroffen, krijg je strengere richtlijnen of kunnen middelen zelfs worden verboden.'

Uitspoeling voorkomen

Agrariërs kunnen echter veel doen om uitspoeling te verminderen of zelfs te voorkomen. 'Bijvoorbeeld niet spuiten als er regen op komst is, de veldspuit onder het dak zetten wanneer het dreigt te regenen, of een bufferstrook aanleggen tussen de sloot en het landbouwperceel en je machines zorgvuldig reinigen', zegt Vaatstra.

Er lopen diverse projecten in het gebied, zoals het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW)-project 'Schoon erf, schone sloot' waar boeren zich bij kunnen aansluiten om meer te leren over het voorkomen van afspoeling.

Noorderzijlvest gaat de komende tijd weer metingen uitvoeren in het water. 'Die cijfers delen we met de agrariërs. We hopen dat onze aanpak werkt en dat er dan minder gewasbeschermingsmiddelen worden aangetroffen', zegt Bethlehem.

Mede-auteur: Lytsa Post