Vermeerderingsbedrijf groeit van 50 naar 1.350 zeugen

Reportage Varkens Dick van Doorn 10 sep 2020 om 11:45uur

Gebroederlijk runnen Ruud (33) en Niels (28) Steenbreker het vermeerderingsbedrijf van de familie. Vorig jaar breidden ze uit naar 1.350 zeugen en 300 geltenplaatsen voor eigen aanfok. Nu zetten ze sterk in op automatisering.

Vermeerderingsbedrijf+groeit+van+50+naar+1%2E350+zeugen

Op het moment dat de ouders van Ruud en Niels Steenbreker begonnen in 1987 begonnen met hun vermeerderingsbedrijf in het Gelderse Zevenaar, was het een tijd met lage prijzen in de varkenshouderij. Ze hadden zo'n 50 zeugen.

'Het was in eerste instantie niet de bedoeling van mijn ouders om zeugen te houden. Ze hadden eerst alleen vleesvarkens, zodat mijn vader een baan buitenshuis kon hebben. Hij werkte bij Heineken', zegt Niels Steenbreker. In 1989 bouwde de familie de bestaande strostal om naar kraamopfokhokken. In totaal veertig hokken voor 80 zeugen.

In 1991 werd de eerste nieuwe stal gebouwd, een gespeende biggen- en zeugenstal. 'We hadden de kraamopfokhokken niet meer nodig. Die werden als standaard kraamhok gebruikt.'

Wij vervangen de zeugen na de zevende worp; door jonge zeugen halen wij een hoge productie

Niels Steenbreker, varkenshouder in Zevenaar

Doorgroeien

In 1996 breidde de familie uit naar 200 zeugen. Ze bouwden geen stal bij, maar verlengden de bestaande stallen. Ondertussen gingen Ruud en Niels Steenbreker naar de middelbare landbouwschool in Doetinchem. En daarna thuis aan het werk. Het bedrijf had zo'n omvang dat hun vader Jos Steenbreker het niet meer alleen kon rondzetten.

In 2007 waren gezien het bestemmingsplan de grenzen van de groei bereikt. Maar de familie had geluk. De gemeenteraad besloot het gebied waarin het bedrijf ligt, de bestemming landbouwontwikkelingsgebied (LOG) te geven. Niels Steenbreker: 'Dat gaf ons nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden.' In 2008 schaalde het bedrijf op naar 480 zeugen.

Voordelen

In de tweede helft van 2019 breidden de broers uit van 850 naar 1.350 zeugen en 300 geltenplaatsen voor eigen aanfok. Een voordeel van deze omvang noemt Steenbreker de prijs voor de biggen, op voorwaarde dat die van goede kwaliteit zijn. Bijkomend voordeel noemt hij de arbeidsefficiëntie mits er sprake is van korte looplijnen. Ook zijn er voor dit aantal zeugen de bijbehorende speenbiggenplaatsen.

De opfokgelten zaten tot vorig jaar in een huurstal in de omgeving. 'We kiezen bewust voor eigen aanfok omdat we zo kostprijstechnisch, als het gaat om diergezondheid en het voorkomen van insleep van ziektes alles in eigen hand te hebben.'

Deense zeug x PIC 408 Piétrain-beer

De biggen gaan naar Varkenshandel Ter Haar-Posthouwer. Jaren werd er gefokt met de Topigs 20, maar die heeft plaatsgemaakt voor een Deense zeug die wordt gekruist met een PIC 408 Piétrain-beer.

'In 2008 zetten we onze biggen vooral af op de Nederlandse markt, nu gaan ze vooral naar Duitsland. Dat dat kan, heeft ook weer te maken met de omvang van ons bedrijf nu. Daardoor krijgen we, mits gezondheid en kwaliteit goed zijn, een betere prijs.'

Veel jonge gelten

De kruising Deense zeug x PIC 408 Piétrain-beer geeft 36 tot 37 biggen per zeug per jaar. Volgens de broers is het de vraag of ze dit aantal volhouden tot eind dit jaar omdat er veel jonge gelten instromen. Voordeel van gelten noemen de broers het feit dat ze makkelijker biggen, makkelijker spenen en een beter grootbrengend vermogen hebben.

Er worden 36,5 biggen per zeug per jaar gespeend. © Dick van Doorn

'Via een jonge zeugenstapel willen wij een hoge productie bereiken.' Gemiddeld worden de zeugen vervangen na de zevende worp. De broers streven na een vervangingspercentage van 45 procent.

Medewerker

Vader Jos Steenbreker werkt ook mee. Hij doet vooral de gespeende biggen. Daarnaast hebben de broers een medewerker voor drie à vier dagen per week. Niels Steenbreker: 'Ons bouwblok zit vol, dus uitbreiden op deze locatie gaat niet meer. Bovendien heeft dat voor ons geen meerwaarde. Dan moeten wij meer externe arbeid aantrekken en dat werkt kostprijsverhogend.'

Daarom hebben Niels en Ruud Steenbreker de focus op automatiseren. 'Ons werk gaat zeven dagen per week 24 uur per dag door. Automatiseren wat kan worden geautomatiseerd, maakt ons minder afhankelijk van medewerkers. Wij richten ons liever voor de volle 100 procent op de verzorging van onze dieren dan papjes maken en die met de gieter rondbrengen.'

Voerstations

De broers investeerden in automatisering van Nedap en AHC Cawi Staltechniek. In de groepshuisvesting voor de drachtige zeugen staan voerstations van Nedap, terwijl met een nieuwe Nutrix-installatie van Weda met sensorvoedering drie soorten voer kunnen worden verstrekt aan de biggen in het kraamhok, onder meer melk, prestart en speenvoer.

De Nutrix-installatie van Weda met sensorvoedering. © Dick van Doorn

Ook de andere voergiften zouden de broers willen automatiseren. Niels Steenbreker: 'Op dit moment is er weinig op de markt dat ons veel tijdwinst oplevert en betere technische resultaten.'

Zeugen vijf weken in dekstal

Voor Nederlandse begrippen hebben de broers Niels en Ruud Steenbreker op hun vermeerderingsbedrijf in Zevenaar met 1.350 zeugen een bijzondere werkwijze. Na het insemineren blijven de zeugen vijf weken in de dekstal. Zijn ze twee keer gescand, dan gaan ze in de groep. Ruud Steenbreker: 'Je hebt dan wel een extreem grote dekstal nodig waarin de zeugen gewoon los kunnen lopen. Wij beschikken over 340 inseminatieboxen.' De broers hebben de taken verdeeld. Ruud Steenbreker houdt zich vooral bezig met het reilen en zeilen van de dekstal, de drachtige zeugenstal en de opfokgelten. Zo voert hij het insemineren bij de zeugen uit. Niels Steenbreker richt zich vooral op de kraamstallen en houdt zich verder bezig met de administratie van het bedrijf en het financiële gedeelte. De broers werken met een eenwekensysteem. 'Dat is makkelijk, geeft structuur én je hebt een geleidelijke afzet van je biggen, dus ook een continue cashflow.'