Beslissende periode voor Europees landbouwbeleid nadert

Lidstaten en rechtse fracties in het Europees Parlement zijn niet van plan het verzet tegen te veel milieu-invloeden op de landbouwagenda op te geven, omdat de Europese Commissie haast wil maken.

Maandag hebben de landbouwministers opnieuw niet ingestemd met het voorstel voor halvering van chemische gewasbescherming in de landbouw. Ook de natuurherstelwet lijkt op nieuwe hobbels te stranden.

Al in de eerste weken van juli zal blijken of de Europese Commissie een aantal belangrijke dossiers op de lange baan schuift.

Natuurherstelwet

Weliswaar heeft de milieucommissie van het Europees Parlement dinsdag het omstreden natuurherstelplan tegengehouden, maar bij de voltallige stemming op 10 juli kan dat alsnog een meerderheid halen als bepaalde compromissen een meerderheid behalen. Ook wordt in de plenaire julivergadering het eerder bereikte compromis over strengere uitstootregels voor de veeteelt in stemming gebracht.

Verder heeft de Europese Commissie aangekondigd op 5 juli nieuwe Green Deal-voorstellen te willen presenteren. Als het doorgaat, wordt dan onder meer een bodembeschermingsplan gepresenteerd. Daarnaast wordt een mogelijke versoepeling verwacht van de toepassing van gentechnologie bij de veredeling van gewassen.

De Eurocommissarissen Frans Timmermans van Klimaat, Virginijus Sinkevicius van Milieu en Stella Kyriakides van Voedselveiligheid hebben ook nog andere lopende zaken in voorbereiding, zoals de actualisering van de dierenwelzijnswet op het gebied van onder meer veetransporten en kooiverboden en de regeling die de beloning van boeren bij CO2-opslag moet regelen.

Profileren en positioneren

Eerder hebben de Eurocommissarissen gezegd dat zij niet van plan zijn hun werkzaamheden nu al op een laag pitje te zetten, omdat dit najaar de campagne voor de Europese verkiezingen in juni 2024 op gang komt. Ze hebben weliswaar nog anderhalf jaar te gaan, maar zullen steeds meer last krijgen van EU-politici die zich in campagnetijd willen profileren en positioneren.

Bovendien moet worden afgewacht of de Spaanse landbouwminister Luis Planas (PSOE/Socialisten) – de huidige voorzitter van de EU-landbouwraad – de vervroegde parlementsverkiezingen op 23 juli in zijn eigen land overleeft. De kans bestaat dat de EU halverwege het Spaanse voorzitterschap te maken krijgt met de tussentijdse komst van een vervanger van conservatieve Partido Popular-huize.

Uitgelezen kandidaat

Planas is volgens velen de uitgelezen kandidaat om de moeilijke landbouw- en milieudossiers door het Europese besluitcircuit te loodsen. Hij is niet alleen een uitgesproken landbouwpoliticus, maar ook een ervaren EU-diplomaat. Hij was eerder regionaal landbouwminister in Andalusië, lid van het Europees Parlement, EU-topambtenaar en Spaans ambassadeur.

De Spanjaard werd in 2018 minister van Landbouw in de centrumlinkse Spaanse regering van PSOE-premier Pedro Sánchez en geniet onder zijn EU-ambtgenoten veel gezag en vertrouwen.