‘Zwavel goed voor opbrengst, eiwit en stikstofefficiency’

‘De synergie tussen zwavel en stikstof is opmerkelijk, en belangrijk om rekening mee te houden bij de bemesting van je gewas. Als beide elementen in voldoende mate beschikbaar zijn, verbetert de opneembaarheid van zowel zwavel als stikstof, en daarmee de effectiviteit van je bemesting’, vertelt Maria van Rijsbergen. Ze is product and digital officer bij meststoffenproducent OCI Nitrogen in Geleen (L.). ‘Veel boeren ervaren dat het combineren van een stikstofgift met een zwavelgift tot gevolg heeft dat de stikstofbemesting een extra boost lijkt te krijgen.’

Van Rijsbergen benadrukt het belang van aandacht voor een goede zwavelbemesting. ‘Zorgen dat planten kunnen beschikken over voldoende zwavel helpt niet alleen om extra kilogrammen te kunnen oogsten, maar is ook gunstig voor het eiwitgehalte en de eiwitkwaliteit. Dat speelt met name bij grassen en granen een rol.’

‘Een goede beschikbaarheid van zwavel is nodig voor de vorming van zwavelhoudende aminozuren, onder andere methionine en cysteïne’, legt Van Rijsbergen uit. ‘Deze aminozuren zijn belangrijk bij de vorming van voldoende kwalitatief hoog eiwit. Bij graangewassen heeft zwavelbemesting op die manier invloed op de bakeigenschappen van het deeg. Ook bij gras is een goede aminozuurvorming van groot belang voor de vorming van veel eiwit van goede kwaliteit. Zwavelbemesting raakt daarmee rechtstreeks aan de eiwitproductie van het grasland.’

‘Daarnaast is een goede zwavelbemesting ook voor de koe die het gras eet van groot belang’, vervolgt ze. ‘Methionine en cysteïne zijn voor de koe belangrijke aminozuren. Ze horen tot de zogenoemde limiterende aminozuren en komen enkel via het voer naar binnen. Een tekort aan deze aminozuren maakt dat andere eiwitten minder worden benut. Met meer methionine en cysteïne in het gras, treden er dus minder verliezen op. Het aandeel darmverteerbaar eiwit in het gras neemt toe, en koeien scheiden minder onbenutte eiwitten en dus stikstof uit.’

Behoefte per gewas

Op de vraag of het voor alle gewassen geldt dat je veel aandacht aan zwavel moet geven, antwoordt Van Rijsbergen: ‘Omdat de zwavelbehoeften van verschillende gewassen in de akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt sterk verschillen van elkaar is het gebruikelijk om de gewassen in te delen in vier categorieën. De zwavelbehoefte van in Nederland geteelde gewassen ligt tussen de 15 en 60 kilo per hectare per jaar. Met in de hoogste categorie de spruiten en de sluitkolen en in de laagste categorie de pootaardappelen en sla.’

‘Wanneer er in de hoogste categorieën een tekort aan zwavel heerst, zal dit dan ook sneller zichtbaar zijn dan in de laagste categorieën’, zegt Van Rijsbergen. ‘Echter is het zo dat zwavel een essentiële rol speelt in alle gewassen en een tekort aan zwavel dus altijd impact heeft op de uiteindelijke kwaliteit en opbrengst van het gewas. Het is dus altijd van belang om ervoor te zorgen dat de omstandigheden zo optimaal mogelijk zijn voor het gewas.’

In het algemeen geldt dat de zwavelbehoefte het grootst is in de eerste maanden van het groeiseizoen. Dus is het van belang dat er gelijk vanaf het begin voldoende zwavel aanwezig is om te voldoen aan de behoeften van het gewas, stelt de deskundige. ‘Maar uitspoeling wil je uiteraard ook niet, dus het beste is om te bemesten op het moment dat het gewas de zwavel ook daadwerkelijk opneemt. Het combineren van stikstof- en zwavelbemesting past hier dan ook goed bij.’

Zwavelleverend vermogen

Het zwavelleverend vermogen van de bodem verschilt nogal per grondsoort, weet Van Rijsbergen. ‘Bij zandgronden valt het vaak niet mee. Kleigronden hebben doorgaans een redelijk zwavelleverend vermogen en bij veengronden is dat nog groter. Je kunt je het beste baseren op de uitslag van de bodemanalyse. Waar je rekening mee moet houden is dat zwavel vrijkomt door mineralisatie van organische stof in de bodem. Dit gebeurt meest in het tweede deel van het groeiseizoen als de bodemtemperatuur hoger is. Voor gewassen die juist vroeg in het seizoen zwavel nodig hebben, zoals granen en grassen, betekent dit dat er in het voorjaar door mineralisatie niet voldoende zwavel beschikbaar komt.’

Bij sommige gronden kan de capillaire werking ervoor zorgen dat planten beschikbaarheid hebben over zwavel dat als sulfaat in het grondwater aanwezig is. ‘Op zandgronden met een matige capillaire werking mag je hier niet veel van verwachten.’

Dierlijke mest

Telers van gras en mais zijn vaak veehouders. Die beschikken over dierlijke mest. Van Rijsbergen: ‘Dierlijke mest bevat inderdaad zwavel maar met de huidige bemestingsnormen realiseer je daarmee een zwavelgift die doorgaans niet verder komt dan 15 kilo S per hectare. Bovendien geldt ook bij dierlijke mest dat je afhankelijk bent van mineralisatie. Juist in het voorjaar, wanneer nog nauwelijks mineralisatie van dierlijke mest heeft plaatsgevonden, is de zwavelbehoefte het grootst.’

‘We hebben een nieuwe stikstof zwavel kunstmest geïntroduceerd omdat we daarmee de boer van dienst denken te zijn. In deze tijd is alles waarmee de boer de efficiency van zijn bemesting en bedrijfsprocessen kan verbeteren, de juiste keuze. De gele korrel voegen we toe om OCI Dynamon herkenbaar te maken. We zijn trots op onze meststof en dat mag iedereen weten. OCI Dynamon is hard, homogeen, rond, glad en stofvrij, wat het een kwalitatief goed en breed strooibaar product maakt.’