Nat najaar bezorgt boomkwekers daling van omzet

De omzetdaling van boomkwekers in de tweede helft van 2023 heeft twee redenen, meldt Roy Doomen van accountantskantoor Van Oers in Zundert. Door het natte najaar was het voor kwekers lastiger om bomen en planten te rooien. Aan de andere kant moesten hoveniers hun werkzaamheden in tuinen en plantsoenen doorschuiven. ‘De omzetdaling zorgt voor een overschot op de markt, dat maakt de situatie voor boomkwekers extra uitdagend’, verklaart Doomen.

De sectorspecialist geeft een toelichting op de sectorupdate over de boomkwekerij die Van Oers vorige week publiceerde. De update is gericht op heel Nederland en bevat als bron data van West-Brabantse kwekers. Van Oers kwam voor bedrijven met bos- en haagplantsoen en bedrijven met hoofdzakelijk stammen en struiken in de vollegrond op een daling van de omzet met 5 tot 10 procent. Bedrijven met containerteelt hebben hun omzet voor een groot deel wel kunnen vasthouden of zagen die zelfs toenemen.

Consequentie van de kleinere omzet is dat boomkwekers nu met grotere voorraden zitten en dat is nadelig voor de prijsvorming. ‘Wij adviseren telers om goed na te denken over hun marktstrategie en ook hoe ze moeten omgaan met hun voorraden. Als ze nu producten voor lage prijzen in de markt zetten, zal de prijsdruk langer aanhouden’, schetst Doomen.

Over de omzetpotentie voor de boomkwekers is Van Oers over het algemeen positief. Doomen wijst erop dat de laatste jaren de boomteeltsector veelal stijgende verkoopcijfers laat zien. De huidige omzetdaling is volgens hem verklaarbaar door de natte herfst. Hij verwacht daarom wel van een aanhoudende positieve trend. ‘Wij vinden wel dat kwekers vaker meerjarige teeltplannen moeten maken die ze afstemmen op de vraag in de markt. Areaalgericht kweken, en het aanbod dus laten afhangen van de beschikbaarheid van grond, is voor de lange termijn minder verstandig.’

Tegenvallend rendement

Voor bedrijven met bos- en haagplantsoen berekent Van Oers een rendement van 8,6 procent. Dit is de Ebitda-berekening als percentage van de omzet. Van dit rendement moeten boomkwekers de belastingen, rente en afschrijvingen nog betalen. Voor kwekers met containerteelt en kwekers met stammen en struiken komt het rendement over vorig jaar op respectievelijk 28,7 en 15,3 procent.

Het tegenvallende rendement is volgens Doomen voor een deel te verklaren omdat de waarde van de hoge voorraden op de bedrijven niet in de berekening zijn meegenomen.

Nadelig voor het rendement zijn ook de stijgende kosten. Een belangrijke kostenpost is arbeid. Op bedrijven met bomen en planten in de open grond stegen de arbeidskosten per hectare de afgelopen 5 jaar met 25 tot 50 procent, blijkt uit de cijfers van Van Oers. Dit komt vooral door hogere lonen en hogere tarieven voor uitzendkrachten. Overigens constateert Doomen dat op veel boomteeltbedrijven het aandeel vaste arbeid toeneemt.

Vooruitkijkend op het komend seizoen schrijft Van Oers in de update dat het te hopen is dat de verkoop van bomen en planten in het voorjaar nog iets van de huidige omzetdaling goedmaakt. Voorlopig lijkt het weer echter nog steeds een spelbreker, stelt Doomen.

‘Het is aanhoudend zacht en nat. Door de hoge temperaturen loopt de natuur een maand voor, maar door de nattigheid hapert de afzet nog steeds. Zoals het nu lijkt moet er daardoor meer verkocht worden in een kortere periode.’