Drone vliegt over gerbera's voor oogstprognose en ziektedetectie

Een drone in de kas is voor de tuinbouwsector een kenmerk van innovatie en ontwikkeling, maar voor weinig telers nog werkelijkheid. Bij de gerberakwekerij van Gijsbert Verboom, een van de drie directeuren van Gerbera United, loopt een succesvolle pilot met de drone ScanDr.

Met de autonome drone kan automatisch data worden verzameld door een camera boven het gewas. Het beeldmateriaal wordt gebruikt voor kunstmatige intelligentie (AI)-modellen in ontwikkeling. 'Deze drone vliegt dagelijks over het gewas en kijkt onder meer wanneer de bloemen oogstrijp zijn. Op die manier hebben we continu inzicht in onze aantallen', geeft Verboom aan.

Daarnaast wordt de drone ingezet om ziekten en plagen eerder en op grotere schaal te detecteren. 'Dan kun je als teler dus eerder ingrijpen en hoef je zelf niet door het gewas te lopen', zegt software engineer Walter Rhebergen van technologiebedrijf Florinco. Hij gaf zondag een demo aan de bezoekers van Kom in de Kas. 'In sommige kassen kun je zelf niet alles goed zien of je kunt er niet goed bij. Met een drone kun je overal vliegen en dus de hele kas in kaart brengen.'

Royal Brinkman ziet het belang van de mogelijkheden van data naar waarde. De internationale tuinbouwleverancier is een samenwerking aangegaan met Florinco om deze oplossing samen te verbeteren en in de markt te zetten. 'Een autonome drone is een belangrijke dataverzameltechniek die past binnen de strategie van ons bedrijf', stelt innovatiespecialist Koen Bol van Royal Brinkman. 'Dit geeft de teler nog meer informatie om het teeltproces te optimaliseren.'

Florinco test en ontwikkelt de ScanDr. samen met Royal Brinkman ook op een andere locatie. Daar worden gerbera's niet op steenwol, zoals in Nootdorp, maar in een pot geteeld. Rhebergen: 'We meten de verhouding tussen de bloem, het blad en het betonpad. Met dat gegeven kan een teler bepalen of de planten verder uit elkaar moeten worden geplaatst of dat ze bijvoorbeeld in een grotere pot moeten worden overgezet. Je kunt hiermee een groeiprognose maken.'

De drone vliegt ongeveer 1,5 meter boven het gewas. Volgens de Florinco-software engineer is bij de ScanDr. het gewas op die positie optimaal en scherp in beeld. Lager is niet aan te raden, omdat de drone dan mogelijk ook negatieve effecten heeft voor het gewas. 'De propeller zorgt voor 'downwash', waardoor de bladeren van de planten bewegen', zegt Rhebergen. 'Hoe lager de drone vliegt, hoe harder de bladeren bewegen. Dan kun je geen mooie beelden maken, maar het kan ook schadelijk zijn voor het gewas.'

Wanneer de vlucht klaar is, vliegt de drone naar het basisstation om het beeldmateriaal te verzenden en zichzelf weer op te laden voor de volgende vlucht. De positie bepaalt de drone met 'indoor-gps', zoals Rhebergen dat noemt. 'Verspreid door de kas en op de drone hebben we 'nodes' geplaatst. Deze hebben verbinding met elkaar en meten de onderlinge afstand, waardoor de drone weet waar hij is', legt hij uit.

'Nadeel is alleen dat je overal kabels moet trekken naar de kastjes waarin de 'nodes' zitten. Maar met satellieten is het simpelweg niet mogelijk om in een kas een exacte positie te bepalen. Dat is gevaarlijk, met alle palen en tralies.' Rhebergen benadrukt dat de ScanDr. nog volop in ontwikkeling is. Zo zit er bijvoorbeeld nog geen beschermkap om de drone heen.

'We willen bijvoorbeeld dat de drone twee keer zo snel kan vliegen als hij nu doet. Daarnaast hebben we wat marge in het gewicht. Het apparaat zou nog wel zwaardere onderdelen mee kunnen nemen, zoals een betere camera, het belangrijkste onderdeel van deze innovatie.'

Gerbera United was een van de veertien bedrijven in het glastuinbouwgebied Noukoop-Nootdorp die op zaterdag 6 en zondag 7 april meedeed aan Kom in de Kas. De 46ste editie van het grootste publieksevenement van de Nederlandse glastuinbouw trok landelijk in totaal 168.000 bezoekers. Hiermee waren de bezoekersaantallen in alle regio's vergelijkbaar met de vorige editie.

Bijna 115 tuinders openden de deuren van hun bedrijven, gelegen in achttien regio's in Nederland. Kom in de Kas vindt ieder jaar plaats in het eerste weekend van april. Het wordt mede mogelijk gemaakt door Glastuinbouw Nederland, GroentenFruit Huis, Royal FloraHolland, Interpolis, Sazas, Plantion, Axia Seeds, Bloemenbureau Holland en regionale sponsoren. In 2025 is het evenement op zaterdag 5 en zondag 6 april.