Duits autovaccin kan dierenleed voorkomen

In de Duitse deelstaten Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen en regio Bremen is het blauwtongvirus vorig jaar met knutten vanuit Nederland binnengekomen. Vanaf mei wordt het risico op een uitbraak van blauwtong in deze gebieden als hoog ingeschat door het Friedrich Loeffler Institut. In Nederland gaat de deskundigengroep dierziekten uit van een het risico op een grote uitbraak vanaf juli. Wel is dat met veel onzekerheden omgeven en kan het ook al veel eerder gebeuren.

De enige goede bescherming tegen blauwtong is vaccinatie tegen het blauwtongvirus. Tegen BTV3 is echter (nog) geen geregistreerd vaccin beschikbaar. Het is ook niet bekend wanneer het vaccin er komt en in welke hoeveelheden.

Dat vinden de deskundigen van het Duitse onafhankelijke permanente adviesorgaan over vaccinaties (Stiko Vet) een probleem. De bescherming die een geregistreerd vaccin oplevert, komt te laat. Stiko Vet adviseert daarom in mei op vrijwillige basis te starten met het in Duitsland ontwikkelde autovaccin. Met daarbij de kanttekening dat het niet officieel is getest op werking en veiligheid.

Autovaccinatie niet in Nederland

Het Nederlandse landbouwministerie houdt vast aan het standpunt om autovaccinatie niet toe te staan. 'Autovaccins zijn alleen toegelaten in uitzonderlijke gevallen als er geen geregistreerd vaccin beschikbaar is. We verwachten dat er in mei een geregistreerd vaccin beschikbaar is', stelt een woordvoerder van LNV.

Van de Ven en Everts begrijpen het standpunt van LNV niet. 'De Europese Verordening waar men zich in Duitsland op baseert is ook in Nederland van kracht', stelt Everts. 'Uiteraard hoop ik dat we zo snel mogelijk kunnen vaccineren met een geregistreerd vaccin. De vraag blijft echter of er tijdig voldoende vaccin beschikbaar is om al immuniteit opgebouwd te hebben voordat er een nieuwe blauwtonggolf komt in mei of juni.'

Niet uit te leggen

'Buurland Duitsland keurt het wel goed, we snappen niet dat Nederland er anders tegenaan kijkt', vult Van de Ven aan. 'Het is voor ons niet uit leggen aan de leden dat Nederland hier zijn eigen weg kiest en een ander standpunt inneemt ten aanzien van het autovaccin.

'We snappen dat we weinig weten over de effectiviteit bij dit vaccin', vervolgt de portefeuillehouder. 'Maar het geeft veehouders die het risico willen nemen toch een mogelijkheid om hun dieren te beschermen als het wel effectief is. Dat is dan de verantwoordelijkheid van de veehouder die daarover in overleg moet treden met zijn dierenarts. De impact van blauwtong is vorig jaar heel groot geweest, dat willen we niet nog eens meemaken. Tot de tijd dat het reguliere vaccin beschikbaar is, hebben we nu niets.'

Belangrijk bij de inzet van een autovaccin is volgens Everts dat er sprake moet zijn van een epidemiologisch verband met het dier waaruit het virus is geïsoleerd. 'De knuttenpopulatie zorgt voor dit verband en daarmee geeft de Europese wetgever ruimte aan dierenartsen om het autovaccin voor te schrijven zolang er geen geregistreerd alternatief is.

'Hoewel er over veiligheid en effectiviteit niets bekend is, is wel bekend dat het Duitse autovaccin met goede technieken wordt gemaakt. Ook wordt er goed gecontroleerd dat het virus is afgedood', stelt Everts.