Onderzoek naar leverbot en salmonella in Friese veenweiden

Volgens projectleider Marten Koopal van provincie Fryslân vroegen de boeren die meedoen aan de onderwaterdrainageproef om zo'n onderzoek. 'Vernatting van veengrond kan in theorie de kans op leverbotbesmetting bij vee verhogen', stelt hij. Leverbot komt voornamelijk voor onder vochtige omstandigheden. Natte weilanden zijn een ideale leefomgeving voor de leverbotslak, zegt Koopal.

Leverbotinfecties kunnen bij schapen verminderde groei, achteruitgang in conditie en sterfte tot gevolg hebben. Bij koeien treden vooral verminderde melkgift en slechtere groei op. Naast een handleiding wordt er vanaf november melktankonderzoek gedaan bij melkveehouders, verspreid over het Friese veenweidegebied. Begonnen wordt met een nulmeting nog voordat de vernatting van veen plaatsvindt.

Dertig tot veertig melkveehouders

Tot nu toe hebben tien melkveehouders zich bij de provincie gemeld die aan het onderzoek van de GD mee willen doen. Er zijn nog dertig tot veertig melkveehouders nodig. Een van de deelnemers aan het onderzoek is melkveehouder Haye Ketelaar uit Heeg.

Zijn bedrijf testte vorig jaar positief op salmonella na een aantal jaren met negatieve tankmelkuitslagen. 'We vragen ons af hoe dat komt. We waren blij dat we ervanaf waren. We waren de afgelopen jaren voorzichtig geworden. Koeien dronken niet uit de sloot.'

Baggeren

Een mogelijke verklaring is volgens Ketelaar dat door het baggeren vuil water op het grasland is gekomen. 'Normaal gesproken hekkelen we. Maar omdat de peilen nu wisselen in het veenweidegebied, komt er meer bagger in de sloot. Dat wordt eruit gehaald met een baggerspuit, ook om zo een beter milieu in de sloot te creëren.'

Met het onderzoek komen hopelijk feiten boven water die van belang zijn voor het proces in de veenweide, stelt de melkveehouder. 'Wij willen hier graag nog jaren een goed levensvatbaar bedrijf houden. Uitkomsten van dit onderzoek moeten worden meegenomen in beslissingen die de overheid maakt. De veenweideopgave is een maatschappelijke opgave. Het wordt nu nog weleens gemakkelijk op het bordje van de boer gelegd.'