Een zonnepark ontwikkelen met aandacht voor buren en omgeving

Nog een paar maanden. Dan stoppen Piet en Marja van Rooijen met hun melkveebedrijf. Het gaat hen niet in de koude kleren zitten: 'We hebben ons de afgelopen jaren erop voorbereid om te stoppen, maar nu binnenkort de koeien vertrekken, is dat toch wel een dingetje', zegt Piet. Het echtpaar heeft geen opvolgers. Het wilde wel graag blijven wonen op het bedrijf en zocht daarom een andere bestemming voor een deel van het weiland. Er wordt een stuk grond behouden voor agrarische doeleinden, waaronder het houden van jongvee.

Een aantal jaren geleden presenteerde de gemeente Houten een kansenkaart voor zonneweides. Daarop was het gebied waarin het land van de familie ligt groen ingekleurd. Dat betekent dat daar maximale ontwikkelingsmogelijkheden waren voor zonne-energie. Gelijk na de presentatie van de kansenkaart werden ze benaderd door verschillende ontwikkelaars van zonneweides.

Het echtpaar voelde wel voor zonneweides. Het wilde een langdurige overeenkomst zonder zorgen of werk. Met dat uitgangspunt gingen ze in gesprek met ontwikkelaars, eerst samen, maar al snel met een adviseur erbij.

Gedragen door de omgeving

Voor hen stond niet de maximale financiële opbrengst bovenaan. Ze hechten ook veel waarde aan goede verhoudingen met de buren en aan een goede inpassing in de omgeving. Belangrijk was ook dat er rekening wordt gehouden met weidevogels en het bevorderen van de biodiversiteit op het zonnepark.

Ze kozen uiteindelijk voor SolarEnergyWorks omdat ze daar het meeste vertrouwen in hadden. 'Dat bedrijf besteedt veel aandacht aan de omgeving en het had al goede contacten met de provincie', vertelt Piet. 'Die goede contacten waren onder andere belangrijk omdat de Hollandse Waterlinie in de buurt ligt. Bovendien zijn we goed te spreken over de communicatie van SolarEnergyWorks.'

Maar al snel na het eerste gesprek met SolarEnergyWorks veranderde de situatie. In de kansenkaart ging de kleur van groen naar oranje, vanwege de Hollandse Waterlinie. 'Dat maakte het lastiger', zegt Van Rooijen. 'Daardoor kost alles meer tijd en zijn er extra procedures nodig.' De veehouder is blij dat alle planologische zaken in handen zijn van SolarEnergyWorks. 'Wij hebben hen een optierecht gegeven, zodat zij het park kunnen ontwikkelen.'

SolarEnergyWorks ging onder andere in overleg met de Coöperatie Duurzaam Eiland, een bewonerscoöperatie op het Eiland van Schalkwijk, waarop het bedrijf van de familie Van Rooijen ligt. Beide partijen maken een plan voor participatie van de coöperatie in het project. 'We vinden dat fijn', zegt Van Rooijen. 'We willen dat het plan gedragen wordt door de omgeving. SolarEnergyWorks zet daar hoog op in.'

Na 25 jaar weer in oude staat

In het plan dat is gemaakt, blijft het park zichtbaar in het landschap, maar wel op een manier waarop het goed past. De landschappelijke contouren zoals sloten blijven gehandhaafd, zodat over 25 jaar het weiland weer in oorspronkelijke staat kan worden teruggebracht.

Er komt veel ruimte voor natuurlijke elementen en voor meer biodiversiteit, zoals met inheemse struiken, kruidenranden en natte oevers. 'Daar zijn we heel blij mee', zegt de Schalkwijker. Er is een gerenommeerd bureau voor landschapsarchitectuur bij betrokken die onderzoek doet naar de historie van het gebied, maar ook welke dieren en insecten al leven op de weilanden, vaak in samenwerking met natuurorganisaties. Voor de landschappelijke inpassing wordt tevens goed nagedacht over hoe bedreigde en zeldzame insecten kunnen worden aangetrokken.

In de directe omgeving van het park woont slechts één familie. 'Met die buren hebben we een goede relatie', zegt Van Rooijen. 'Vanaf het begin hebben we onze plannen aan hen voorgelegd.' Het echtpaar Van Rooijen woont tegen het Amsterdam-Rijnkanaal. Aan de overkant daarvan ligt Houten. Houtenaren aan de overkant van het kanaal hebben ook zicht op het zonneveld.

Fiscaal goed regelen

Van Rooijen benadrukt dat het belangrijk is om bij een zonnepark op agrarische grond voldoende tijd te nemen voor de fiscale consequenties: 'Het is een vrij nieuw fenomeen. Nog niet alle accountantskantoren en andere adviseurs zijn daarin voldoende thuis.' De coach die zij van de provincie Utrecht kregen toegewezen, bracht hen in contact met een fiscalist die hen ook begeleidt met de bedrijfsbeëindiging.

De zonneweide is voor Piet en Marja de oudedagsvoorziening. Ze zijn zestigplus en ook de opvolging moet goed geregeld zijn. 'Je gaat een contract aan voor 25 jaar en wij willen dat het ook voor de kinderen goed geregeld is.'

Piet en Marja kijken uit naar het moment dat het park er ligt: 'We hopen dat we door het zonnepark hier kunnen blijven wonen. Wij zijn altijd trots geweest op ons bedrijf. We hopen straks ook trots te kunnen zijn op ons zonnepark.'