Duits landbouwoverleg geklapt na meningsverschillen over financiering transitie

De adviescommissie werd enkele jaren geleden opgericht door toenmalig LNV-minister Julia Klöckner (CDU) en stond onder voorzitterschap van oud-minister Jochen Borchert. Deskundigen uit politiek, wetenschap, bedrijfsleven en dierenclubs kwamen daarop met een omvangrijk pakket voor modernisering van de landbouw dat ook rekening hield met milieu, klimaat en dierenwelzijn. Die transitie zou bij elkaar een meerjareninvestering van 4 miljard kosten.

Maar de inmiddels aangetreden centrumlinkse 'stoplichtcoalitie' kan het al maandenlang niet eens worden over de financiering en komt vooralsnog niet verder dan 150 miljoen euro extra voor dierenwelzijn. Grote vraag is wie de miljarden moet betalen die nodig zijn voor het ombouwen van stallen en kooien, zowel in de melkveehouderij als in de pluimvee- en varkensindustrie. Moet er een vleestaks komen zodat alleen vleeseters opdraaien voor de productiekosten, of moet er belastinggeld bij?

In de bondsregering zijn de FDP-liberalen tegen verhoging van belastingen en vinden De Groenen dat 'de vervuiler betaalt'. Bij de SPD vraagt men zich af waarom de belastingbetaler of consument moet opdraaien voor nieuwe varkensstallen, terwijl de grote Duitse vleesconcerns de afgelopen jaren miljoenen verdienden maar weinig of niets investeerden in extra dierenwelzijn.

De politieke onenigheid over de financiering heeft ook te maken met een door Berlijn gewenste centralisering van het landbouwbeleid. Onder vorige Duitse CDU-regeringen hadden de deelstaten uitgebreide regionale bevoegdheden. De deelstaten willen dat zo houden, maar willen niet meebetalen aan de miljarden van de door Borchert bepleite transitie.

Regionale verkiezingen

In de Zuid-Duitse deelstaat Beieren worden op 8 oktober regionale verkiezingen gehouden. Dat was jarenlang een traditioneel CDU/CSU-bolwerk van de conservatieve soort. Daar voeren partijleider Söder en de Europese EVP-fractieleider Manfred Weber al wekenlang campagne voor de boer en tegen Berlijn en Brussel.

Volgens minister-president Markus Söder van Beieren is het opheffen van de commissie 'een duidelijke afkeuring van het falende beleid van Groenen-minister Cem Özdemir'. Hij voegt toe dat 'de voortdurende tegenstellingen tussen de deelstaten en federale overheid de geloofwaardigheid van de commissie hebben ondermijnd'. Het vastlopen van de Borchert-commissie is volgens hem de schuld van de stoplichtcoalitie en niet van tientallen jaren CDU/CSU-bewindslieden in Berlijn en de deelstaten.