Eerste Noord-Nederlandse bietenmuis van start

Suikerbieten reinigen en verladen in het veld met de bietenmuis is in Europa gemeengoed. In Nederland wordt vaak vastgehouden aan het verladen met een kraan, vaak vanaf de verharding. 'We hebben als verwerker lang over opslagruimte en afzetmogelijkheden voor tarragrond beschikt', zegt Arno Huijsmans, directeur agrarische zaken bij Cosun Beet Company.

'Die situatie is veranderd. In Groningen en Dinteloord kunnen we over enkele jaren geen grond meer kwijt. De grond gedwongen afzetten is een kostbare aangelegenheid, waardoor we nu oplossingen zoeken. Niet voor niets gaat de tarrabijdrage vanaf oogstjaar 2024 omhoog van 12,70 euro per ton naar 14,85 euro per ton.'

Een derde minder tarra

Cosun Beet Company verwerkt jaarlijks bruto 8 miljoen ton suikerbieten en ontvangt daarbij tot 800.000 ton aan tarragrond. 'Proeven hebben aangetoond dat we met reinigen gemiddeld 27 procent reductie realiseren', weet Huijsmans. 'Je praat dan over 200.000 ton.' Bijna een derde minder grond betekent ook minder transport. Dat scheelt niet in de kosten, maar verlaagt ook de CO2-voetafdruk.

Die is volgens de directeur agrarische zaken minstens zo belangrijk: 'In 2050 willen we CO-2 neutraal zijn. Het transport is daarbij een belangrijke factor.' Het gele gevaarte van loonwerker Ellen kost zo’n 600.000 euro. Cosun Beet Company kiest er bewust voor om zijn logistieke partners die investering te laten doen omdat zij volgens Huijsmans de ervaring hebben en over bemanning beschikken.

'Het verladen met de muis is 80 procent duurder dan met een mobiele kraan. Je praat over 4 miljoen euro meerkosten voor het gehele bietvolume. De baten moeten wel tegen de kosten opwegen. Daarom hebben we altijd kritisch naar deze manier van werken gekeken.'

Zes machines

Voor telers in Oost-Brabant, Limburg en de Achterhoek is de machine een bekende verschijning. Al ruim twintig jaar worden de bieten er op deze manier verladen met 6 machines. Tijdens de demonstratie werd getoond dat de machine met zijn rollenbed ook bieten uit een 30 centimeter diep wielspoor haalt, al heeft dat niet de voorkeur. Breedte van de hoop bedraagt maximaal 9 meter.

De afvoerband waar een axiaalrollenset is ingebouwd, kan tussen de 7 en 9 meter overbruggen, wanneer de machine in hondengang wordt gezet. Ellen liet zijn machine met een luchtdrukwisselsysteem uitrusten om de 30 ton beter te verdelen.

De chauffeur geniet een perfect zicht vanuit de gigantische cabine. De dieseltank is aan een arm gemonteerd en dient ook als contragewicht. Voor transport klapt de machine ingenieus op, binnen de 3 meter.

Experimenteren

Vanaf de verharding laden is geen optie. Huijsmans: 'Bij cichorei kan dit wel omdat het product zich anders gedraagt (minder rolt) en de hopen langwerpig zijn. Daarom experimenteren we in november met een CTM-mobiele reinigingsunit.'

Telers in Overijssel en Drenthe worden de eerste jaren niet verplicht om hun bieten door de muis te laten verladen. Kan het echt niet anders, dan wordt een kraan ingezet.