Subsidie voor extensivering melkveehouders in veenweiden en nabij Natura 2000

De regeling maakt deel uit van het pakket maatregelen waarmee demissionair minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof de emissie van ammoniak uit de veehouderij wil reduceren. In de veenweiden spelen ook de klimaatdoelen een rol. Het biedt een alternatief voor boeren die geen gebruik willen maken van de Lbv-opkoopregelingen die onderdeel zijn van de piekbelastersaanpak.

De nieuwe subsidieregeling 'Samenwerking in veenweiden en overgangsgebieden N2000' is bedoeld voor het extensiveren van de bedrijfsvoering om de ammoniakemissie te verminderen. In veenweidegebieden is daarnaast subsidie mogelijk bij een geringe drooglegging van percelen grasland en voor aanleg van waterinfiltratiesystemen om de CO2-uitstoot te verminderen.

Open in mei

Naar verwachting wordt de regeling in mei 2024 opengesteld. Deze is ook gericht op gebiedsgerichte samenwerkingsverbanden. Hierin werken grondeigenaren en -gebruikers, zoals boeren, agrarische collectieven en natuurorganisaties, samen aan maatregelen. Het extensiveren van boerenbedrijven nabij of in Natura 2000-gebieden moet behalve emissiereductie ook meer ruimte voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer opleveren. Aanmelden verloopt via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

De subsidieregeling bestaat uit drie categorieën met elk eigen voorwaarden en budget. Categorie 1 is voor een samenwerkingsverband ten behoeve van een gebiedsplan tot maximaal 40.000 euro. Het gaat om een gebiedsplan in veenweidegebieden of in en rond stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden.

Bij categorie 2 krijgt een deelnemer elk jaar subsidie voor een geringere drooglegging in veenweidegebied. De drooglegging is van 1 april tot 1 oktober maximaal 20, 30 of 40 centimeter. De drooglegging is het verschil tussen de gemiddelde hoogte van het maaiveld van het graslandperceel en het waterpeil in het peilvak. Melkveehouders ontvangen ook subsidie voor de investering in een waterinfiltratiesysteem en digitale grondwaterpeilbuizen in grasland in veenweidegebied. Daarnaast kunnen zij elk jaar subsidie ontvangen voor extensivering van het melkveebedrijf in het veenweidegebied.

Tot 2.500 meter

Bij categorie 3 ontvangen melkveehouders elk jaar subsidie voor extensivering van hun bedrijf in en rond stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Het gaat om landbouwgrond in en rond Natura 2000-gebieden tot 2.500 meter rondom dit gebied. Voorwaarde is dat het productie- en bemestingsvolume wordt verlaagd tot 100 of 150 kilo stikstofdierexcretie per hectare per bedrijf. Dit gebeurt bij voorkeur in combinatie met de verlengde weidegang volgens de ecoregeling.

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit werkt nog aan de regelingen voor innovatie en verplaatsen. 'Bij verplaatsing is sprake van een complex ontwikkelpad voor een landbouwbedrijf dat alle aspecten van het bedrijf raakt en met grote gevolgen voor de veehouder en zijn gezin. De subsidieregeling voor vrijwillige bedrijfsverplaatsing moet stimuleren dat veehouders een bedrijfsverplaatsing als serieuze ontwikkeloptie willen en kunnen doorlopen', schrijft Van der Wal in een Kamerbrief.

Over de verplaatsingsregeling is de minister in gesprek met de Europese Commissie over of de invulling die zij voor ogen heeft, de staatssteuntoetsing door de Europese Commissie kan doorstaan.

Verlenen natuurvergunningen

Bij de innovatieregeling gaat het om de Subsidiemodules brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen (Sbv). Belangrijk aandachtspunt voor de uiteindelijke effectiviteit van de Sbv is de mate waarin voor de investeringen benodigde natuurvergunningen kunnen worden verleend waarin rekening wordt gehouden met andere doelen zoals dierenwelzijn.

Van der Wal zegt 'alles op alles' te zetten om spoedig duidelijkheid over de inhoud van de innovatie- en verplaatsingsregeling te kunnen verschaffen. Ze geeft daarbij wel prioriteit aan een praktisch toepasbare regeling met daadwerkelijk een stimulerend effect boven een snelle totstandkoming.